អក្កោធេន ជនេកោធំ គប្បីឈ្នះមនុស្សក្រោធ ដោយការមិនក្រោធ ។ បើចង់ចិត្តធ្ងន់ ត្រូវបន្ទន់ឥរិយា បើចង់សង្ហា ត្រូវឧស្សា​​​​​​​​​​​​​​​​ហ៍​​ រៀនសូត្រ ។

Wednesday 15 August 2012

លិទ្ធិកម្មុយនិស្ត

ភាគ​១

អារម្ភកថា

​      ដើម្បី​ឆ្លើយតប​តាម​សមណូមពរ​ចាំបាច់​នៃ​វគ្គ​សិក្សា​នយោបាយ​របស់​សាលា​ន​យោ​បាយ​ខេត្ត​នានា យើងខ្ញុំ​បាន​បោះពុម្ពផ្សាយ​សៀវភៅ “​ឯកសារ​សិក្សា​នយោបាយ​” ដែល​គណៈ​ឃោសនាអប់រំ មជ្ឈិម​និពន្ធ ចងក្រង​ត​មា​កម្មវិធី​រៀនសូត្រ​នយោបាយ របស់​សាលា​នយោបាយ​ខេត្ត ។ សៀវភៅ​នេះ​រួមមាន​៤​ភាគ

ភាគនីមួយៗ​រួមមាន​មេរៀន​ដូចខាងក្រោម ៖

ភាគ​ទីមួយ

​   ១- ពលកម្ម និង​កេងប្រវ័ញ្ច បដិវត្តន៍ និង​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ។​
​ ​ ​ ​២- បដិវត្តន៍ សង្គមនិយម និង​សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​សង្គមនិយម ។​
​ ​ ​ ​៣- ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ ត្រូវ​គួបផ្សំ​និង​លិ​ទ្ធិ​អន្តរជាតិ​អធន ឯករាជ​ជាតិ​លើ​មូលដ្ឋាន​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម និង​បង្កើន​សាមគ្គីភាព​អន្តរជាតិ​កម្ពុជា -​វៀតណាម -​ឡាវ ។
​ភាគ​ទី​ពីរ​

   ​១- ប្រវត្តិសាស្ត្រ​សង្ខេបនៃ​បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​នៃ​កម្ពុជា​
​ ​ ​ ​២- គោលការណ៍​កសាង​បក្ស ភារកិច្ច និង​សិទ្ធិ​របស់​បក្ខជន​
​ ​ ​ ​៣- សភាពការណ៍ និង​ភារកិច្ច​បដិវត្តន៍​កម្ពុ​ជា​ក្នុងដំណាក់កាល​បច្ចុប្បន្ន ។​
​ ​ ​ ​៤- រដ្ឋ​-​ច្បាប់​-​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។​
ភាគ​ទី​បី

​   ១- ការងារ​កសាង​ក្រុម​ស្នូល ។​
​ ​ ​ ​២- ការងារ​កសាង​សាខា​បក្ស ។​
​ ​ ​ ​៣- ការងារ​កសាង​រដ្ឋអំណាច​បដិវត្តន៍​នៅ​ថ្នាក់ឃុំ ។​
​ ​ ​ ​៤- ការងារ​កសាង​កម្លាំង​សេនាជន​នៅ​មូលដ្ឋាន ។​
​ ​ ​ ​៥- បញ្ហា​ជា​សា​វន្ត​មួយចំនួន​អំពី​កា​ងារ​នគរបាល នៅ​ឃុំ ។​
ភាព​ទី​បួន

១- កម្មវិធី​នយោបាយ​របស់​រណសិរ្ស លក្ខន្តិកៈ​ថ្មី របស់​សមាគមយុវជន និង​នារី “​មាន​ឯកសារ​អធិប្បាយ​ដោយឡែក​ទៀត​” ។
​ ​ ​ ​២- ការងារ​កសាង​ក្រុមសាមគ្គី​បង្កបង្កើនផល ។​
​ ​ ​ ​៣- ការងារ​ចលនា​ជន​វ​ង្វេ​ង​ផ្លូវ​ដេ​ល​ដើរ​តាម​ខ្មាំង​ឲ្យ​ត្រឡប់មក​ជាមួយ​បដិវត្តន៍​វិញ ។​
​ ​ ​ ​៤- វិធី​ដឹកនាំ និង​របៀបរបប​ធ្វើការ​របស់​អង្គការ​បក្ស​ប​នៅ​មូលដ្ឋាន ។​
​ ​ ​ ​៥- ហាត់ពត់លត់ដំ​ចរិយា​ធម៌​របស់​កម្មាភិបាលបដិវត្តន៍ ។
​ យើងខ្ញុំ​ស​ង្ឈឹ​ម​ថា សម​មិត្ត និង​មិត្ត​អ្នកអាន និង​ចូលរួម​មតិ​កែលម្អ ដើម្បី​ការបោះពុម្ពផ្សាយ​ក្រោយៗ​ទៀត​កាន់តែ​បានល្អ​ប្រសើរឡើង ។​​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​

ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៨៤
​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ គ្រឹះស្ថាន​បោះពុម្ព​រស្មី​បដិវត្តន៍

ពលកម្ម​និង​ការកេងប្រវ័ញ្ច​បដិវត្តន៍ និង​ក្បត់​បដិវត្តន៍

​ ជាច្រើន​សម័យកាល​មក​ហើយ ដែល​ពលករ​ប៉ងប្រាថ្នា ចង់បាន​ជីវភាព​មួ​ប្រក​ម​ដោយ​សុខក្សេមក្សាន្ត សម្បូរ​សប្បាយ និង​មាន​សុភមង្គល ចង់បាន​សង្គម​មួយ​យុត្តិធម៌ សេរីភាព ….​។
​ ​ប៉ុន្តែ​តាំងបី​សង្គម​មានការ​បែងចែក​វណ្ណៈ នោះ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​សង្គម​សុទ្ធតែ​បែងចែក​ជាច្រើន​ស្រទាប់​មនុស្ស ដែល​រស់នៅក្នុង​លក្ខណៈសម្បត្តិ និង​ស្ថានភាព​ជីវភាព​ខុសៗ​គ្នា មាន​ឋានៈ​តួនាទី ក្នុងសង្គម​ខុសគ្នា …​។
​ ​ក្នុងចំណោម​បណ្តា​មនុស្ស​ស្រទាប់​ខុសៗ​គ្នា​ទាំងនោះ លេចឡើង​នូ​ច​ស្រទាប់​មនុស្ស​ពីរ​ប្រភេទ ដែលមាន​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយគ្នា​យ៉ាង​ជិតស្និត​ក្នុងការ​រស់នៅ ប៉ុន្តែ​ជានិច្ច​ជា​កាល​បដិវត្តន៍​និង​គ្នា តស៊ូ​និង​គ្នា ហើយ​រាល់​ការតស៊ូ​នោះ ពេលខ្លះ​ស្ងាត់កំបាំង ពេលខ្លះ​ផ្ទុះឡើង ជាការ​តស៊ូ​បដិវត្តន៍ និង​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ។ រាល់​ការតស៊ូ​នោះ មិន​គ្រាន់តែ​ស្តែងឡើង​ក្នុង​ប្រទេសមួយ​នោះទេ តែ​ប្រែក្លាយជា​ការធ្វើ​សង្គ្រាមរ​វាង​ប្រទេស និង​ប្រទេស​ទៀតផង​។ ​
-​ហេតុអ្វី​បានជា​មាន​ស្ថានភាព​ដូច្នេះ ? តើ​បណ្តា​ស្រទាប់​មនុស្ស​ដែលមាន​សិទ្ធិអំណាច និង​ផលប្រយោជន៍ ប​ដិ​បក្ស​ជាមួយគ្នា​នោះ គឺ​អ្នកណាខ្លះ ?
-​ម្ខាង​ជា​មនុស្ស​ភាគច្រើន ជា​ប្រជា​ពលករ​ទាំងឡាយ ដែល​រស់នៅ​ក្ន​ងុ​ស្ថានភាព​ខ្វះខាត​ក្រលំបាក ត្រូវគេ​មើលងាយមើលថោក នោះ​គឺជា​អ្នក​ទាំងឡាយ​ដែល​ស្ថិតនៅក្នុង​វណ្ណៈ​ត្រូវគេ​គាបសង្កត់ កេងប្រវ័ញ្ច ។​
-​ម្ខាង​ទៀត គឺជា​ចំនួន​មនុស្ស​ភាគតិច​ដែល​មិន​ធ្វើ​ពលកម្ម ប៉ុន្តែ​បែរជា​រស់នៅ​យ៉ាង​សុខ​ស្រួល មានទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ស្តុកស្តម្ភ ដោយសារ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​អ្នកដទៃ ។ នោះ​គឺ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច ។
-​ការតស៊ូរ​សប់​ប្រជា​ពលករ ដែល​ប្រឆាំង​តប​នឹង​វណ្ណៈ ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​គឺជា​សកម្មភាព បដិវត្តន៍​ជឿនលឿន ព្រោះ​វា​សមស្រប​ជាមួយនឹង​ការវិវត្តន៍​របស់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ។​
​ -​ការប្រឆាំង​តប​និង​ចលនា​តស៊ូ​របស់​ប្រជា​ពលករ អាស្រ័យ​ដោយ​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​ដំណើរការ គឺ​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ។ ដើម្បី​រក្សា​នូវ​ការត្រួតត្រា​របស់ខ្លួន វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​បាន​ប្រើ​គ្រប់​កលល្បិច​ប្រតិកិរិយា​បំផុត ដើម្បី​បង្ក្រាប​ចលនា​តស៊ូ​បដិវត្ត​របស់​មហាជន ។​
​ ​-​ដូច្នេះហើយ តើ​ពលកម្ម​គឺជា​យ៉ាងណា ហើយ​ពលករ​ទាំងឡាយ​ស្ថិតក្នុង​វណ្ណៈ​ណា​? គេ​មាន​តួនាទី​អ្វីខ្លះ​ចំពោះ​សង្គម ?
-​ការកេងប្រវ័ញ្ច​ជា​អ្វី​? ហើយ​ពួក​ជន​កេងប្រវ័ញ្ច​ស្ថិតនៅក្នុង​វណ្ណៈ​ណា​?
-​ហេតុអ្វី​បានជា​សកម្មភាព​របស់​ប្រជា​ពលករ តស៊ូ​ប្រឆាំង​តប​នឹង​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​គឺជា​បដិវត្តន៍​?​បដិវត្តន៍​ជា​អ្វី​?​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​សំដៅលើ​គោលបំណង​អ្វី​?​ហេតុអ្វី​បានជា​ការបង្ក្រាប​ប្រជា​ពលករ​របស់​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​គឺជា​ការ​ក្បត់​បដិវត្តន៍​?
-​ទាល់តែ​យល់ច្បាស់​នូវ​បណ្តា​បញ្ហា​ខាងលើ​ទើប​ជំនួយ​ឲ្យ​កម្មាភិបាល​យើ​ម្នាក់ៗ មានការ​ត្រិះរិះ​ពិចារណា​ត្រឹមត្រូវ​ចមពោះ​អាកប្បកិរិយា​ពលកម្ម និង​ចំពោះ​សកម្មភាព​បដិវត្តន៍​របស់​យើង ទើប​មានការ​ត្រិះរិះ​ពិចារណា​ត្រឹមត្រូវ​នូវ​អ្នកណា​ជា​មិត្ត អ្នកណា​ជាស​ត្រូវ ?​អាកប្បកិរិយា​របស់​យើង​ចំពោះ​ប្រជា​ពលករ ត្រូវ​ស្ដែងឡើង​យ៉ាងណាខ្លះ​? ចំពោះ​ខ្មាំង​ត្រូវធ្វើ​យ៉ាងណាខ្លះ ?
-​យល់ច្បាស់​នូវ​បណ្តា​បញ្ហា​ខាងលើ នោះ​នឹង​ជួយ​មូលដ្ឋាន​យល់ដឹង​របស់​យើង​ដើម្បី​យល់​ដល់​បណ្តា​មេរៀន​ក្រោយៗ ទៀត​បានល្អ​ប្រសើរ​ជាង

I . ពលកម្ម និង​តួនាទី​របស់​ប្រជា​ពលករ​ក្នុងសង្គម​
​ ​១- អ្វី​ទៅជា​ពលកម្ម
​ ​ពលកម្ម និយាយ​រួម​គឺជា​សកម្មភាព​ច្នៃប្រឌិត​របស់​មនុស្ស​ដែលជា​បឋម​គឺ សំដៅ​កែច្នៃ​មជ្ឈដ្ឋាន​ធម្មជាតិ ប្រែក្លាយ​ធម្មជាតិ​ឲ្យ​ទៅជា​គ្រឿងឧបភោគ បរិភោគ​សម្រាប់​ចិញ្ចឹម​មនុស្ស និង​សំភារៈប្រើប្រាស់​របស់​មនុស្ស ។​
ក​-​និយាយ​ដល់​ពលកម្ម ជាបឋម​គឺ​ត្រូវ​និយាយ​ដល់​ពលកម្ម​ផលិត​ទ្រព្យ​សំភារៈ ។​
​ពលកម្ម​ផលិត គឺជា​សកម្ម​ភាពជា​មូលដ្ឋាន​បំផុត​របស់​សង្គមមនុស្ស​ជាតិ ជា​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ដំបូង​ធានា​ឲ្យ​សង្គម​អត្ថិភាព​(១) និង អភិវឌ្ឍន៍​(២) ។​
​ ចង់​រស់ ចង់​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខាង​នយោបាយ ខាង​វិទ្យាសាស្ត្រ ខាង​សិល្បៈ ខាង​សាសនា ។​ល​។ ជាបឋម​មនុស្ស​ត្រូវមាន​ហូប ស្លៀកពាក់​នៅ និង​ប្រើប្រាស់ អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ​ហើយ​ត្រូវធ្វើ​ពលកម្ម​ផលិត ទើប​មាន​របស់​ទាំងអស់នោះ​សម្រាប់​ប្រើប្រាស់ ។ ប្រសិនបើ​បញ្ឈប់​ការធ្វើ​ពលកម្ម​ផលិត​នោះ សង្គម​នឹង​ផ្អាក​សកម្មភាព ហើយ​រលំរលាយ​ពុំខាន ។​
​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​មាន​រាល់​ចំណុច​ពិសេស​ដូចតទៅ ៖

មួយ​គឺ : ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​ជា​សកម្មភាព​មាន​គោលបំណង មាន​មនសិការ​របស់​មនុស្ស​លោក ។ កាលណា​មនុស្ស​ធ្វើ​ពលកម្ម គេ​មានគំនិត​គិតថា​និង​ធ្វើ​ចេញ​នូវ​របស់​អ្វី​ប្រើប្រាស់​របស់​នោះ​ដើម្បី​ធ្វើ​អ្វី ហើយ​ផ្តើម​ពី​នោះ​ដើម្បី​ដក​ពិសោធន៍​កែលម្អ​មិន​ឈប់ឈរ ។ ឯ​សត្វ​មិន​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ទេ សត្វ​ឃ្មុំ​ធ្វើ​សំបុក​តាំងពី​យូរលង់​មក​នៅតែ​ដដែល ។ ដោយ​គ្មាន​ការច្នៃ​បង្កើត​ថ្មី​អ្វី​ទេ ។​
​ ដោយ​ឡែល​តែ​មនុស្ស​ទេ ទើប​មាន​អំពើ​ប្រព្រឹត្ត​ដោយមាន​មនសិការ មាន​គោលបំណង ។ នោះ​ជា​លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ​មួយ​ជា​មូលដ្ឋាន​ដើម្បី​វិភាគ​សម្មភាព​ពលកម្ម​របស់​មនុស្ស ជាមួយនិង​សកម្មភាព​និង​សកម្មភាព​របស់​សត្វ​។ សត្វ​ទោះជា​ប៉ិនប្រសប់​យ៉ាងណាក៏ដោយ​ក៏​សកម្មភាព​របស់​វា​ប្រព្រឹត្ត​តាម​សភាវៈគតិ​ប៉ុណ្ណោះ គ្មាន​មនសិការ ម្លោះ​ហើយ​មិន​ហៅថា​ពលកម្ម​ឡើយ ។​
ពីរ​គឺ : ឆ្លងតាម​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម មនុស្ស​ចេះ​ច្នៃប្រឌិត និង​ចេះ ប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍​ផលិតកម្ម​។ ឯ​សត្វ​មិន​ធ្វើ​បានការ​នោះទេ ។ នេះ​ក៏​ជា​លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ​មួយ​ជា​មូលដ្ឋាន ដើម្បី​វិភាគ​រវាង​មនុស្ស និង​សត្វ ។​
បី​គឺ : ដោយសារ​ចេះ​ច្នៃប្រឌិត​ថ្មី និង​ចេះ​ប្រើប្រាស់​ឧបករណ៍​ផលិតកម្ម ម្ល៉ោះហើយ​មនុស្ស​កែប្រែ​ធម្មជាតិ​បាន ចាប់បង្ខំ​ឲ្យ​ធម្មជាតិ​បម្រើ​ខ្លួន​បាន ។​ទន្ទឹមនឹងនោះ ឆ្លងតាម​ពលកម្ម​កែប្រែ​ធម្មជាតិ មនុស្ស​ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ កាន់​តែមាន​អារ្យធម៌​ជាង កាន់តែ​ធ្វើ​ម្ចាស់​បាន​លើ​ធម្មជាតិ និង​សង្គម ។ ចំណែក​សត្វ​រស់​គ្រាន់តែ​ផ្អែកលើ​ធម្មជាតិ​តែប៉ុណ្ណោះ កាលណា​ស្ថានភាព​ធម្មជាតិ​ផ្លាស់ប្តូរ​មិន​សមស្រប​ជាមួយ​វា​ទៀត នោះ​ពួកវា​ត្រូវ​ធម្មជាតិ​កម្ទេចចោល ។ នេះ​ក៏​ជា​លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ​មួយ​ដើម្បី​វិភាគ​រវាង​មនុស្ស និង​សត្វ​ផងដែរ ។ ឧទ​ហរ​ណ៍​ដូចជា បណ្តា​សកម្មភាព​ពលកម្ម​ក្នុង​បណ្តា​ផ្នែក​សេវាកម្ម​(៣)​ចរចារ និង​បែងចែក​។ សកម្មភាព​ទាំងនោះ​សុទ្ធតែ​ចាំបាច់ សម្រាប់​សង្គម និង​ជះឥទ្ធិពល​ធំធេង​ចំពោះ​ផលិតកម្ម ។​
​បណ្តា​សកម្មភាព​លកម្ម​ដោយ​ប្រាជ្ញា មាន​នៅលើ​វិស័យ​នានា​ដូចជា វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា បច្ចេកទេស វប្បធម៌ អប់រំ​សិល្បៈ ក៏​សុទ្ធតែ​ចាំបាច់​ដល់​ជីវភាព​មនុស្ស និង​សង្គម​សុទ្ធតែ​មានការ​ជះឥទ្ធិពល​យ៉ាង​ធំធេង ចំពោះ​ផលិតកម្ម ។​
​ប៉ុន្តែ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម ជា​មូលដ្ឋាន​បង្អែក​នៃ​គ្រប់​រូបភាព​ពលកម្ម​ផ្សេងៗ​ទៀត ដែល​វា​កំណត់​នៅ​កំណើត និង​ការរីកចម្រើន​នៃ​បណ្តា​រូបភាព​ពលកម្ម​ផ្សេងៗ​ទៀត ។ បណ្តា​រូបភាព​ពលកម្ម​ផ្សេងៗ​ទៀត​នោះ បានរួម​ចំណែក​ជម្រុញ​ឲ្យ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​ថ្មី​មាន​អត្ថន័យ ។ គ្មាន​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​នោះ​គឺ​គ្មានអ្វីៗ​ទាំងអស់ ។​
​ដូច្នោះ​ហើយ​ជាបឋម​ត្រូវ​យកចិត្តទុកដាក់ ដល់​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ផលិតកម្ម​រីកចម្រើន​។ លើ​មូលដ្ឋាន​នោះ ទើប​ក្រប់​សកម្មភាព​ក្នុងសង្គម​រីកចម្រើន​តាម​បាន ទើប​ជីវភាព​សំភារៈ និង​ស្មារតី​របស់​សង្គម​ត្រូវបាន​លើកកម្ពស់ ។​
២-​តើ​ពលកម្ម​រក្សា​នូវ​តួនាទី​ធំធេង​យ៉ាងណាខ្លះ ចំពោះ​មនុស្សលោក និង​សង្គម​
មួយ​គឺ : ពលកម្ម​បង្កើតជា​មនុស្សលោក ។
​ មនុស្សលោក​មិនមែន​អាស្រ័យ​ដោយ​ទេវតា​អង្គណា​ជប់​ឡើង​ទេ តែ​បាន​កកើត​ពី​ពូជ​សត្វ​ទោច​បូរាណ​ម្យ៉ាង​។ សត្វ​ទោច​មនុស្ស គ្រា​ដំបូង​រស់នៅ​ជា​ហ្វូងៗ នៅលើ​ដើមឈើ ក្រោយមក​ដោយសារ​លក្ខ​ណៈ​ធម្មជាតិ​ប្រែប្រួល​សត្វ​ទោច​មនុស្ស​ត្រូវ​ចេះ​ដើររក​ចំណី​ស៊ី ។ ដើម្បី​សមស្រប​និង​ការរកស៊ី​លើ​ផ្ទៃដី សត្វ​ទោច​មនុស្ស​ត្រូវ​ហាត់​ឈរ ត្រង់​ខ្លួន​ដោយ​ជើង​ក្រោយ​ទាំងពីរ ហើយ​ប្រើ​ជើង​ទាំងពីរ​ខាងមុខ​កាន់​ទំ​ពក់​បេះ​ផ្លែឈើ និង​កាន់​ដុំថ្ម​គប់​សត្វ ។ ជា​បណ្តើរៗ ទម្លាប់​ដើរ​ជើង​បួន​ត្រូវ​បាត់បង់​ទៅ ឯជើង​ទាំងពីរ​ខាងមុខ​ប្រែ​ក្លាយទៅជា​ដៃ​វិញ ។
​ ឆ្លងកាត់​ពលកម្ម​រាប់​សិប​ម៉ឺន​ឆ្នាំ​យ៉ាង​ដូច្នេះ សត្វ​ទោច​មនុស្ស​ចេះ​ធ្វើ​ឧបករណ៍​យ៉ាង​សាមញ្ញ​ដើម្បី​បរបាញ់​សត្វ ចាប់​ត្រី ជីក​មើម​ឈើ …..​។​ល​។
​ នោះ​គឺជា​របត់​មួយ​ធំ ក្នុងការ​រស់​នោ​របស់​សត្វ​ទោច​មនុស្ស​ដើម្បី​ប្រែក្លាយ​ទៅជា​មនុស្ស ។ ដោយសារ​ពលកម្ម​ធ្វើ​ឲ្យ​ដៃ​ទាំងពីរ ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែ​ប៉ិនប្រសប់​ឡើង រីឯ​ជើង​ទាំងពីរ​ក៏​វិវត្តន៍​ដែរ ។ ដោយសារ​ចេះ​ឈរ និង​ដើរ​ត្រង់​ខ្លួន ទើប​សមត្ថភាព​មើលឃើញ​របស់​ភ្នែក បាន​បើកទូលាយ​បានទទួល​បន្ថែម​នៅ​ការយល់ដឹង ធ្វើ​ឲ្យ​ខួរក្បាល​មាន​ការវិវត្ត​ន៍​ឡើង ។​
​ដើម្បី​ទាក់ទង​គ្នា​ក្នុង​ពលកម្ម និង​ការរស់នៅ​ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​មនុស្ស​កំណត់​ជាមួយគ្នា​នូវ​សញ្ញា​សម្លេង​ទាំងឡាយ អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ​ភាសា​និយាយបាន​កើតឡើង ហើយពី​មួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ កាន់តែ​រីកចម្រើន​តាម​សន្ទុះ​លូតលាស់​នៃ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម ។​
​ពលកម្ម និង​ភាសា​និយាយ​ជ​ម្រុ​យ​ឲ្យ​បញ្ញា និង​ខួរក្បាល​រីកចម្រើន​។ បញ្ញា និង​ខួរក្បាល​រីកចម្រើន បង្ក​ល​ក្ច​ណៈ​សម្បត្តិ ឲ្យ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​រីកចម្រើន​ដែរ ។
​ហើយ​ចេះតែ​យ៉ាង​ដូច្នេះ ក្នុង​ដំណើរការ​ពលកម្ម​ជាប​ណ្តើ​រៗ សព៌ាង្គកាយ របស់​មនុស្ស​បាន​ប្រែ​អស់ពី​ទម្រង់​ជាស​ត្វ គិ​និ​ត បញ្ញា ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែ​រីកចម្រើន និង​ភាសា​និយាយ​កាន់តែ​សម្បូរបែប ។ ឧបករណ៍​លកម្ម​ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ កាន់តែ​ផ្លាស់ប្តូរ​ថ្មី លទ្ធផល​ពលកម្ម​កាន់​តែ​ខ្ពស់ជាង​។ ការអភិវឌ្ឍន៍​របស់​មនុស្ស ពីមួយថ្ងៃ​ទ​មួយថ្ងៃ​កាន់តែ​សុក្រឹត ។​
ពីរ​គឺ : ពលកម្ម​បង្កើតជា​សង្គម​មនុស្សជាតិ ។​
​ពេលដែល​បានកើត​ជាម​នុស្ស ហើយ​រស់​ដោយ​ពលកម្ម​ជីវភាព​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការពឹង​ផ្អែ​ល​លើ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ហើយ​ត្រូវ​ផ្លាស់ប្តូរ​ផលិតផល​ជាមួយគ្នា ហេតុដូច្នេះ​ទំនាក់ទំនង រវាង​មនុស្ស​និង​មនុស្ស​កើតឡើង ហើយ​
​ផ្តើម​ពី​នោះ​ទើប​កើត​បានជា​សង្គមមនុស្ស​ជាតិ ។ សត្វ​រស់នៅ​ដោយ​ផ្តេកផ្តួល​លើ​ធម្មជាតិ គ្មាន​ពលកម្ម ម្ល៉ោះហើយ​គ្មាន​ចំណងទាក់ទង​ជា​សង្គម​ទេ​។​
​ ​ជាដំបូង អាស្រ័យ​ដោយ​ឧបករណ៍​ផលិតកម្ម​សាមញ្ញ​មនុស្ស​ត្រូវ​រស់នៅ​ជា​ក្រុម ជា​ពួក ទើប​មាន​កម្លាំង​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​ប្រឆាំង និង​សត្វ​សាហាវ និង​ត្រូវ​ផ្អែកលើ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ត្រូវ​ប្រកប​ពលកម្ម​ស​មូ​ហ​ភាព ហើយ​បែងចែក​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ដែល​ធ្វើបាន​ដោយ​ស្មើរ​គ្នា ទើប​រស់​នៅបាន​ក្នុង​កម្រិត​ទាប​បំផុត ។​
​ ​ក្រោយមក​មនុស្ស​រកឃើញ​ភ្លើង បច្ចេកទេស​កែច្នៃ​ឧបករណ៍​ផលិតកម្ម ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែ​ជឿនលឿន លទ្ធភាព​រក​ចំណីអាហារ​បានល្អ​បង្គួរ​ជាង​មុន​។ មុខរបរ​ប​បាញ់​សត្វ បង្កើតជា​មុខ​របប​ចិញ​ចិញ្ចឹមសត្វ ។ មុខ​របប​ដាំ​ដុះ​បាន​ជ​ម្រុ​យ​យ៉ាង​ខ្លាំងក្លា ។ ផ្តើម​បី​ការរស់នៅ​អណ្តែត​រសាត់ មនុស្ស​ប្រែ​មក​រស់នៅ​ដោយ​នឹង​មួយកន្លែង ។ បណ្តា​អ្នក​ដែលមាន​ខ្សែលោហិត​ជាមួយគ្នា​ហូប​រួម នៅ​រួម បង្កើតបានជា​សហគម​ន៍​សម្ព័ន្ធភាព​ញាតិ “​ក្លង់​” ។ នេះ​ជា​រូបភាព​ដំបូង​នៃ​សង្គម​មនុស្សជាតិ ។​
​ ​បី​គឺ : ពលកម្ម​ជា​លក្ខណៈសម្បត្តិ​កំណត់​នូវ​អត្ថិភាព និង​ការវិវត្តន៍​របស់​សង្គម​មនុស្សជាតិ ។​
​ ​ចង់​អត្ថិភាព និង​វិវត្តន៍​មនុស្ស​ត្រូវធ្វើ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម ជា​ទ្រព្យ​សំភារៈ​ដើម្បី​ប្រើប្រាស់ ។ គ្មាន​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​ទេ ទោះបី​សង្គម​ណាក៏ដោយ ក៏​មិន​គង់​វង់​បានឡើយ ។ អាស្រ័យ​ដោយ​ចំនួន​ប្រជាជន ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែ​ប្រសើរឡើង សេច​ក្តិ​ត្រូវការ​ក្នុង​ជីវភាព​សំភារៈ​និង​ស្មារតី​របស់​មនុស្សជាតិ​កាន់តែ​ខ្ពស់ ម្ល៉ោះហើយ​សង្គម​សំណូមពរ​ផលិតកម្ម​ត្រូវតែ​បាន​រីកចម្រើន ។ ចង់បាន​យ៉ាង​ដូច្នេះ ដំណើរការ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម ត្រូវតែ​ជា​ដំណើរការ​បង្កើន​ទិន្នន័យ​ផល​ពលកម្ម ។ ដូច្នេះ​នៅពេលដែល​វាយតម្លៃ​សមត្ថភាព​នៃ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​គឺ ត្រូវ​និយាយ​ដល់​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​មាន ទិន្នផល យ៉ាងណាខ្លះ និង​បង្កើត​ទ្រព្យ​សំភារៈ​តិច ឬ​ច្រើន យ៉ាងណាខ្លះ ។ ចង់​បង្កើន​ទិន្នផល ពលករ​ត្រូវតែ​សន្សំទុក​នូវ​បទពិសោធន៍​ទាំងឡាយ លើកកម្ពស់​ការយល់ដឹង មិន​ឈប់ឈរ និង​ជាពិសេស​កែលម្អ​និង​ផ្លាស់​ឧបករណ៍​ផលិតកម្ម​ជានិច្ច ដើម្បី​បញ្ហា​និង​កែប្រែ​ធម្មជាតិ ។​
​ ​ដូច្នេះ ពលកម្ម​មាន​តួនាទី​កំណត់​ចំពោះ​ការ​គង់​វង់ និង​ការវិវត្តន៍​របស់​សង្គម ។ ពលកម្ម​គឺ​រុងរឿង​និង​ឧ​ត្តុ​ង្គ ឧ​ត្ត​ម​។ ក្រោម​របប​សង្គមនិយម ប្រជា​ពលករ​ជា​អ្នកធ្វើ​ម្ចាស់​សង្គម ពលកម្ម​បានប្រែក្លាយ​ទៅជា​ការងារ ដ៏​ត្រចះត្រចង់​របស់​សមាជិក​ម្នាក់ៗ ដែលមាន​សកម្មភាព​ធ្វើ​ពលកម្ម​ក្នុងសង្គម និង​ប្រែ​ក្លាយទៅជា​កាតព្វកិច្ច​ដ៏​ពិសិដ្ឋ​របស់​មនុស្ស​រាល់​រូប ។​
៣-​តួនាទី​របស់​ប្រជា​ពលករ​ចំពោះ​ការវិវត្តន៍​នៃ​សង្គម
​ ​ផ្តើមឡើង​ពី​ចំណុច​វិភាគ​អំពី​តួនាទី​ពលកម្ម​ខាងលើ ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ឃើញច្បាស់​ថា ៖ ប្រជា​ពលករ​ជា​អ្នក​ផលិត​ទ្រព្យ​សំភារៈ ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​សង្គម ម្ល៉ោះហើយ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​វិវត្តន៍​របស់​សង្គម ក៏​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ផលិតករ​ផ្ទាល់​ដែល​ផលិត បាន​នូវ​ទ្រព្យ​សំភារៈ​ទាំងឡាយ និង​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ប្រជា​ពលករ ។​
​ ​ដោយសារ​ស្ថានភាព ត្រូវ​រង​នូវ​ការជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ដូចគ្នា ម្ល៉ោះហើយ​ពលករ​ទាំងឡាយ​យល់​អាស្រ័យ​គ្នា​ណាស់ ហើយ​ផ្សារភ្ជាប់​ជាមួយគ្នា ក្នុង​ការតស៊ូ​ប្រឆាំង​តប​និង​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា ។ ដូច្នេះ​ប្រជា​ពលករ​ជា​កម្លាំង​សាវ​ន្ត​នៃ​គ​ញរ​ប់​ការ​បដិវត្តន៍សង្គម ។ ការតស៊ូ​របស់​វណ្ណៈ​ដែល​ត្រូវគេ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួវ​ត្រា គឺជា​កម្លាំងចលករ​ជ​ម្រុ​យ​ឲ្យ​បណ្តា​សង្គម​រី​ម​ចម្រើន ។​

II .​កេងប្រវ័ញ្ច និង​តួនាទី​នៃ​បណ្តា​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ក្នុងសង្គម
១.​ការកេងប្រវ័ញ្ច​ជា​អ្វី​?
​ ផ្អែកលើ​កម្មសិទ្ធិ​ក្តាប់​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​ដើម្បី​ប្លន់​យក​ទទេ​នូវ​លទ្ធផល​ពលកម្មរ​បស់​អ្នកដទៃ នោះ​គឺជា​ការកេងប្រវ័ញ្ច ។ ក្នុងសង្គម​មាន​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួតត្រា នោះ​មិនអាច​ចៀសវាង​ពី​បាតុភូត​ដែលមាន​ពលករ​ត្រូវគេ​កេងប្រវ័ញ្ច​បានឡើយ ។​
​ហេតុដែល​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ដូចជា​ពួក​ម្ចាស់​ដី កុដុម្ពី​គហបតី កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​ពលករ​បាន​ព្រោះ​វា​មាន​សិទ្ធ​អំណាច និង​ក្តាប់បាន​នូវ​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ដូចជា​ដីស្រែ គោក្របី ម៉ាស៊ីន​អណ្តូងរ៉ែ ។​ល​។ អាស្រ័យហេតុនេះ​ពលករ​ចង់​មាន​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​ដើម្បី​ផលិត​សម្រាប់​រស់ នោះ​ត្រូវ​បង់ពន្ធដារ​ឲ្យ​ម្ចាស់​ដី ត្រូវ​លកក់​កម្លាំង​ពលកម្ម​របស់ខ្លួន​យ៉ាង​ថោក​ឲ្យ​ពួក​នាយទុន និង​ត្រូវ​ទទួលរង​គ្រប់ការ​លំបាក​វេទនា​យ៉ាង​អាម៉ាស់​ផ្សេងៗ​ទៀត ដែល​អាស្រ័យ​ដោយ​បួ​ក​កេងប្រវ័ញ្ច​បង្កឡើង ។​
​ វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ដូចជា​ពួក​ម្ចាស់​ដី នាយទុន​មិន​ធ្វើ​ពលកម្ម​ទេ ប៉ុន្តែ​ទទួលផល​យ៉ាងច្រើន មាន​ជីវភាព​យ៉ាង​សុខ​ស្រួល​ចំណែក​បណ្តា​ស្រ​តាប់​ពលករ ត្រូវ​រង​ទុក​វេទនា​ឥត​ស្រាកស្រាន្ត អស់​មួយជីវិត ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​ទទួលផល​តិច រស់នៅ​ទាំង​លំបាក​វេទនា ។​នោះ​គឺជា​ការ​អយុត្តិធម៌​ធំ​មួយ​ក្នុងសង្គម ដេ​ល​មាន​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ធ្វើ​ម្ចាស់​
​ អំពើ​យុត្តិធម៌​ទាំងនោះ ញុំ​ា​ង​ឲ្យ​ពលករ​ត្រូវតែ​ប្រឆាំង​តប ដោយ​វិធី​នេះ ឬ​វិធី​នោះ ។ ដើម្បី​ការពារ​ផលប្រយោជន៍​ជា​អត្តទត្ថភាព​របស់ខ្លួន​ពួកគេ​កេងប្រវ័ញ្ច​បាន​ប្រើ​ច្បាប់​ប៉ូលិស តុលាការ គុក ដើម្បី​ជិះជាន់​កៀបសង្កត់​ពលករ ។ អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ​នាំមក​នូវ​តម្លា​ប់​ដែល​មិនអាច​សម្រុះសម្រួល​បាន រវាង​វណ្ណៈ​ត្រូវគេ​កេងប្រវ័ញ្ច និង​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​គេ ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្ទុះឡើង​នូវ​ការតស៊ូ​វណ្ណៈ​យ៉ាង​ប្តូរផ្តាច់ បដិវត្តន៍សង្គម​ផ្ទុះឡើង ផ្តួល​រលំ​របប​ចាស់​ហួស​សម័យ ហើយ​ជំនួស​ដោយ​របប​ថ្មី​ជឿនលឿន​ជាង​។​
២-​ក្នុងសង្គម​តើ​មាន​វណ្ណៈ​ណា​ជាវ​ណ្ណ់​កេងប្រវ័ញ្ច ?
​ តាំងពី​យូ​លង់​រហូតដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មាន​របប​សង្គម​បី ដែ​អាស្រ័យ​ដោយ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួតត្រា
មួយ​គឺ : របប​ទាសភាព ក្នុងនោះ​ម្ចាស់​ទាសករ​កាន់កាប់​ស្ទើរតែ​ទាំងអស់​នូវ​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម និង​កាន់កាប់​ទាំង​ទាសករ​តែម្តង ។ នៅពេល​លក់​ដីធ្លី ពួកវា​អាច​លក់​ទាំង​ទាសករ​ទៅជា​មួយ​ផល ។ នៅពេល​ពួកវា​ស្លាប់ ពួកវា​ក៏​អាច​កប់​ទាសករ​ទៅជា​មួយ​ផង​ដើម្បី​«​តាម​បំរើ​»​ពួកវា ។ នោះ​គឺជា​វណ្ណៈ​ករង​ប្រវ័ញ្ច​ដំបូងបង្អស់​ក្នុង​ប្រ​វត្ត​សាស្ត្រ​មនុស្សជាតិ ។ ចំណែក​ទាសករ​ចង់​រស់ ត្រូវ​ឱនក្បាល​លូន​ក្រាប ឲ្យ​ម្ចាស់​ទាសករ​កេងប្រវ័ញ្ច និង​ធ្វើ​ទារុណកម្ម ។​
ពី​គឺ : របប​សក្តិភូមិ ក្នុងនោះ​គឺ​ម្ចាស់​ដី​ក្តា​ប់យក​ស្ទើរតែ​ទាំងអស់​នូវ​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម “​សំខាន់​គឺ រឹបអូស​យក​ដីស្រែ ហើយ​បង្ខំ​ឲ្យ​ប្រជាកសិករ បង់​ស្រូវ​ប្រវាស​ឲ្យ​ពួកវា ” ។ ចំណែក​ប្រជាកសិករ​ចង់​ផលិត​ត្រូវតែ​បង់​ស្រូវ​ប្រវាស់​ឲ្យ​ម្ចាស់​ដី​ហើយ​ត្រូវ​ម្ចាស់​ដី​ជិះជាន់​សង្កត់សង្កិន ។​
បី​គឺ : របប​នាយទុន ក្នុងនោះ​ពួក​នាយទុន​ក្តាប់​ស្ទើរតែ​ទាំងអស់​នូវ​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ទិញ​យ៉ាង​ថោក​នូវ​កម្លាំង​ពលកម្ម​របស់​ពលករ ដើម្បី​ល​ឲ​លិ​ត​ទំនិញ​លក់​យកចំណេញ ។ កម្មករ​ចង់​គេច​ផុតពី​ការអត់ឃ្លាន ត្រូវ​លក់​កម្លាំង​ពលកម្ម​របស់ខ្លួន​យ៉ាង​ថោ​ម​ឲ្យ​មូលធនិក ហើយ​ពួកវា​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​យ៉ាង​ថោកទាប​បំផុត ។​
​ ក្នុង​វណ្ណៈ​នាយទុន មាន​នាយទុន​ឧស្សាហកម្ម និង​នាយទុន​ពាណិជ្ជកម្ម ។ ពួក​នាយទុន​ពាណិជ្ជកម្ម​ជា​ពួក​ដែលមាន​ទុន លក់ដូរ​ច្រើន ចំណូល​ប្រាក់ចំណេញ​ច្រើន ប៉ុន្តែ​មិន​ចូលរួម​ធ្វើ​ពលកម្ម​ទេ ។ ដូច្នេះ ត្រូវ​ចាត់ទុកថា នោះ​ជាវ​ណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច ។ ចំណែក​អ្នកលក់ដូរ​ដែល​ច្នៃ​បង្កើត​ដោយ​ខ្លួនឯង ដឹកជញ្ជូន​ដោយ​ខ្លួនឯង លក់​ដោយ​ខ្លួនឯង នោះ​ចាត់ទុក​ក្នុង​វណ្ណៈ​ពលករ ចំពោះ​អ្នកលក់ដូរ​ដែល​ចូលរួម​ធ្វើ​ពលកម្ម​ផ្ទាល់ ប៉ុន្តែ​ប្រាក់ចំណូល​ចំណេញ​លើសពី​កម្រិត​ពលកម្ម​របស់ខ្លួន ចំណែក​ដេ​ល​ចំណូល​លើសពី​កម្រិត​ធ្វើ​ពលកម្ម​នោះ​គឺជា​ចំណែក​កេងប្រវ័ញ្ច ។​
​ ក្រៅពីនោះ​ក្នុងសង្គម​ចាស់​នៅមាន​ជន​មួយ​ពួក​ស៊ី​ដោយសារ​គេ មាន​កម្លាំង​ពលកម្ម​តែ​មិន​ចិញ្ចឹមជីវិត​ដោយ​ពលកម្ម​របស់ខ្លួន​ឡើយ ដើរ​តែ​លួច ឆក់​ប្លន់ បោកប្រាស់​អ្នកដទៃ ដើម្បី​រស់​ទាំងនោះ​ត្រូវ​ចាត់ទុកថា​ជា​ស្រទាប់​អធន​អាវ៉ាសែ​។​
៣-​តើ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ដើរតួ​យ៉ាងណាខ្លះ​ក្នុងសង្គម ?
​ វណ្ណៈ​សក្តិភូមិ ពេល​ទើប​បដិសន្ធិ​ឡើង មាន​តួនាទី​យ៉ាងសកម្ម​ជា​កំណត់​ចំពោះ​ការរីកចម្រើន​របស់​ស​ង្គ​ម បើ​ប្រៀបធៀប​ជាមួយនឹង​របប​សង្គម​ទាសភាព ។ ប៉ុន្តែ​ជា​បណ្តើរៗ ដោយសារ​របប​កេងប្រវ័ញ្ច​របស់​សក្តិភូមិ ម្លោះ​ហើយ​វណ្ណៈ​សក្តិភូមិ​ប្រែក្លាយជា​វណ្ណៈ​ប្រតិកិរិយា ។

នៅ​បណ្តា​ប្រទេស​ដែល​ត្រូវ​ចក្រពត្តិ​ឈ្លានពាន​ពួកវា​ឃុបឃិត​ជាមួយនិង​ពួក​ចក្រពត្តិដើម្បីបង្ក្រាប​ប្រជា​ពលករ ។​ចំណែក​វណ្ណៈ​នាយទុន ពេល​ទើប​បដិសន្ធិ​ឡើង វណ្ណៈ​នេះ​ប្រើប្រាស់​យ៉ាងសកម្ម​នូវ​គ្រឿង​ម៉ាស៊ីន​ទាំងឡាយ ដើម្បី​ពង្រីក​ផលិតកម្ម​អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ ឈរលើ​សភាពការណ៍​ប​រា​នុម​តិ​ដើម្បី​និយាយ​នៅ​គ្រា​ដំបូង​ខឿន​ផលិតកម្ម​មូលធននិយមមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ជ​ម្រុ​យ​ឲ្យ​ផលិតកម្ម​រីកចម្រើន ។

វណ្ណៈ​នាយទុន​ត្រូវ​រដ្ឋអំណាច​របស់​វណ្ណ់​សក្តិភូមិ កំហិត​រារាំង​មិន​ឲ្យ​រីក​ច្រើន​ខាង​ផលិតកម្ម​ម្ល៉ោះ​គេ​ឆ្លៀត​ប្រើប្រាស់​នូវ​កំហឹង​ឈឺចាប់​របស់​ប្រជា​ពលករ​ចំពោះ​របប​សក្តិភូមិ ដើម្បី​អំពាច​វនា​វប្រ​ជា​ពលក​រត​ស៊ូ​យ៉ាំង​សកម្ម​ជាមួយ​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​សំដៅ​លុបបំបាត់ចោល​របប​សង្គម​ចាស់​ហួស​សម័យ​។​
​    ប៉ុន្តែ​នៅពេលដែល​វណ្ណ់​នាយទុនក្តាប់បាន​រដ្ឋអំណាច​ក្នុង​ដៃនោះគេ​តែងតែ​ឃុបឃិត​ជាមួយនិង​គ្រប់​កម្លាំង​ប្រតិកិរិយា​ក្នុងប្រទស និង​ក្រៅប្រទេស បង្កើន​ការកេងប្រវ័ញ្ច​លើ​វណ្ណៈ និង​ស្រទាប់​ពលករ ក្នុងសង្គម​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ង​រ​ជាង​ទៀត ។ ជា​បណ្តើរៗ ពួកវា​ប្រែ​ក្លាយទៅជា​កម្លាំង​ប្រតិកិរិយា​ខាង​នយោបាយ គៀបសង្កត់​អភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្ម និង​ការអភិវឌ្ឍន៍​របស់​ស​ង្គ​ម ។​
​វណ្ណៈ​ករង​ប្រវ័ញ្ច​ជា​ចុងក្រោយបង្អស់​ក្នុងសង្គម​មនុស្សជាតិ​ក៏​ជាការ​កេងប្រវ័ញ្ច​មូលធននិយម ហើយក៏​ជា​រូបភាព​កេងប្រវ័ញ្ច​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​បំផុត​ក្នុង​ប្រ​វត្ត​សាស្ត្រ ។​
​ មានតែ​ពេលដែល​ប្រជា​ពលករ ដណ្តើមបាន​រដ្ឋអំណាច​មក​ក្នុង​ដៃ​របស់ខ្លួន ប្រែក្លាយ​គ្រប់​មធ្យោបាយ​សំខាន់ៗ ក្នុងសង្គម​ឲ្យ​ទៅជា​របស់​រួមហើយ​ទ្រព្យ​សំភារៈ​ដែល​ធ្វើ​ចេញ​ត្រូវបាន​បែងចែក​តាម​ពលកម្ម​ដូចជា​នៅក្នុង​របប​សង្គមនិយមទើប​អាច​លុបបំបាត់​ស្ថានភាព​មនុស្ស​កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​មនុស្ស និង​កសាង​សង្គម​មូល​យុត្តិធម៌​ល្អប្រសើរ​បាន ។​

III. បដិវត្តន៍
១- បដិវត្តន៍​ជា​អ្វី​?
មានការ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ចនាំមក​នូវ​ទំនាស់​រវាង​វណ្ណៈ​ត្រូវគេ​ត្រួតត្រា និង​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​គេ អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ​ផ្ទុះឡើង​នូវ​ការតស៊ូ​វណ្ណៈ ។ បដិវត្តន៍​ជា​និមិត្តរូប​ខ្ពស់បំផុត​នៃ​ការតស៊ូ​វណ្ណៈ បង្កឡើង​នូវ​ជំហាន​បត់​មួយ​ក្នុងសង្គមហើយ​នាំ​ដល់​ការផ្តួលរំលំ​របប​សង្គម​ចាស់​ហួស​សម័យ ហើយ​កសាង​សង្គម​មួយ​ថ្មី​ជឿនលឿន (​បានន័យថា​របប​សង្គម​មួយ អាច​ជ​ម្រុ​យ​ផលិតកម្ម​ឲ្យ​រីកចម្រើន និង​ធ្វើ​ឲ្យ​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ព​លករ​បាន​កែលំអរ​ជាមុន​) ដោយសារ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួតត្រា ប្រើប្រាស់​ក្បាលម៉ាស៊ីន​បង្ក្រាប​មួយ​យ៉ាង​ធំធេង ដូចជា : រដ្ឋអំណាច ក្រឹត្យច្បាប់ យោធា នគរបាល ដើម្បី​ការពារ​របប​កេងប្រវ័ញ្ច​ហួស​សម័យ​របស់​វា ម្ល៉ោះហើយ​ចង់​ដណ្តើម​ជ័យជំនះ​ជូន​បដិវត្តន៍ វណ្ណៈ​បដិវត្តន៍ ត្រូវ​រក​វិធី​ផ្តួលរំលំ លុបបំបាត់​រដ្ឋអំណាច​ចាស់​ចោល​បង្កើត​រដ្ឋអំណាច​ថ្មី​ជឿនលឿន​។ គោលបំណង​ជា​សារវន្ត​នៃ​បណ្តា​ការ​បដិវត្តន៍សង្គមជាបឋម​គឺ​បញ្ហា​ដណ្តើម​រដ្ឋអំណាច ។​
​   បដិវត្តន៍សង្គម ត្រូវតែ​ជាការ​ជំនួស​របប​សង្គម​ចាស់​ដែល​រារាំង​ការអភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្ម​ដោយ​របប​សង្គម​ថ្មី ជម្រុញ​បាន​ផលិតកម្ម និង​កែរ​លម្អ​ជីវភាព​ឲ្យ​ពលករ​បាន អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ មិនមែន​ជាការ​ផ្តួ​ក​រំលំ​ណា​ក៏​ជាការ​បដិវត្តន៍​ដែរ​នោះទេ ។ មាន​ករណីខ្លះ ផ្ទៃក្នុង​នៃ​ពួក​កេងប្រវ័ញ្ច​វិវាទ​គ្នា​ហើយ​ផ្តួលរំលំ​គ្នា​បានជា​របប​សង្គម​គ្មានអ្វី​ផ្លាស់ប្តូរ នោះ​គ្រាន់តែ​ជាការ​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​ប៉ុណ្ណោះ មិនមែន​ជាការ​បដិវត្ត​ន៍​ទេ ។​
​    ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​បដិវត្តន៍​តាំង​ពីមុន​មកដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ មានតែ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ទេ ទើប​លុបបំបាត់ចោល​ទាំងស្រុង​នូវ​របប​មនុស្ស​កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​មនុស្ស កសាង​របប​សង្គម​ថ្មី អាស្រ័យ​ដោយ​ប្រជា​ពលករ​ធ្វើ​ម្ចាស់ ធានា​ដល់​ការអភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្មនិង​កែលម្អ​ជីវភាព​រស់នៅ​ឲ្យ​ពលករ​មិន​ឈប់ឈរ ។ ចំណែកឯ​ការ​បដិវត្ត​ន៍​ទាំងឡាយ​មុននេះ​គ្រាន់តែ​ឈានដល់​ការផ្លាស់ប្តូរ​រូបភាព​កេងប្រវ័ញ្ច​នេះ ដោយ​រូបភាព​កេងប្រវ័ញ្ច​ផ្សេងៗ​ទៀត តែប៉ុណ្ណោះ ។​
២-​បដិវត្តន៍​គឺ ជា​បុព្វហេតុ​របស់​មហាជន​ព​លករ​ដោយផ្ទាល់
-​ក្នុងសម័យ​តស៊ូ​បដិវត្តន៍ ប្រជា​ពលករ​បានភ្ញាក់រលឹក​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស ចូលរួម​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ដោយ​មនសិការ​ភ្ញាក់រលឹក​ខ្ពស់ ។ ព្រោះ​បដិវត្តន៍​ជា​ថ្ងៃបុណ្យ របស់​អ្នក​ដែល​ត្រូវគេ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ទាំងឡាយ ។​
-​ប្រសិនបើ​គ្មាន​ការចូលរួម​យ៉ាងសកម្ម​របស់​មហាជន​ពលក​រ​ដ៏​ច្រើន​កុះករ​ទេនោះ​មិនអាច​មានការ​ប្រែប្រួល​ប​ដិ​វត្ត​ន៍​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​បានឡើយ​៖
​ ការតស៊ូ​របស់​វណ្ណៈ​ទាសករ​ទទួលបាន​ជ័យជំនះ ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្សជាតិ​ប្រែ​ផ្លាស់​ពីរ​បប​ទាសភាព​មកជា​រប​បស​ក្តិ​ភូមិ​វិញ ។​
​ ការតស៊ូ​របស់​វណ្ណៈ​កសិករ និង​ប្រជា​ពលករ​ផ្សេងៗ ទៀត ធ្វើ​ឲ្យ​របប​ភូមិ​ត្រូវ​រលំ នាំមក​ដល់​កា​រប​ដិ​ស​ន្និ​ឡើង​នូវ​របប​មូលធននិយម ។​
​ ការតស៊ូ​របស់​វណ្ណ់​កម្មករ កសិករ និង​ស្រទាប់​ពលករ​ផ្សេងៗ​ទៀត ដែល​អាស្រ័យ​ដោយ​វណ្ណៈ​កម្មករ​ជា​អ្នកដឹកនាំឆ្លង​តាមរយៈ​បក្ស​ឈានមុខ​របស់ខ្លួន​នាំ​ដល់​ការលុបបំបាត់ចោល​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ហើយ​កសាង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ។​
៣-​បដិវត្តន៍​ចង់​ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ ត្រូវមាន​ការដឹកនាំ​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​
​ ចង់​ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ នោះ​បដិវត្តន៍​ត្រូវមាន​អ្នកដឹកនាំ ។ អ្នកដឹកនាំ​ទាំងនោះ​តែងតែ ជា​ជន​ជឿនលឿនមួយចំនួន​ដែល​តំណាង​ឲ្យ​វណ្ណៈ​ឈានមុខ​បំផុត​ក្នុងសង្គម ឬ​បក្ស​មួយ​តំណាង​ឲ្យ​វណ្ណៈ​នោះ ។
​ ក្នុង​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម កត្តា​កំណត់​ដំបូងបង្អស់​នៃ​គ្រប់​ជ័យជំនះ​គឺ ការដឹកនាំ​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​ភ្លឺស្វាង​មួយ​របស់​បក្ស​ឈាន​មុ​ស​នៃ​វណ្ណៈ​កម្មករ ដែល​ដើរ​តាម​លិ​ទ្ធិ ម៉ាក់​-​លេនីន ដូច​នៅ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ននេះ​គឺ បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា ។​

IV. ក្បត់​បដិវត្តន៍​
ក​-​ក្បត់​បដិវត្តន៍​ជា​អ្វី​?
​ ប្រឆាំង​ការ​ជឿនលឿន និង​ប្រឆាំង​បដិវត្តន៍​គឺ​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ។
-​ដើម្បី​ប្រឆាំង និង​បំផ្លិចបំផ្លាញ​បដិវត្តន៍ វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​ប្រើ​គ្រប់​រូបភាព​ដ៏​ព្រៃផ្សៃ​គ្រប់​ល្បិចកល​ដ៏​ប្រតិកិរិយា​ពិសពុល ដើម្បី​បង្ក្រាប​ចលនា​បដិវត្តន៍​របស់​មហាជន ។ អំពើ​ក្បត់​បដិវត្តន៍​នោះ​តែងតែ​ស្តែង​ក្រោមរូបភាព​រូបភាព​ហឹ​ង្សា​រ ភេរវកម្ម និង​បោកប្រាស់​ប្រជា​ពលករ ។​
​ អំពើ​ប្រតិកិរិយា​នៅបាន​សម្ដែងឡើង​ក្នុងការ​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រជា​ពលករ ពីមួយថ្ងៃ​ទៅមួយថ្ងៃ​កាន់តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងការ​កៀបសង្កត់​ផលិតកម្ម កៀបសង្កត់​ការ​ជឿនលឿន បង្ក្រាប​យ៉ាង​ឃោរឃៅ ខាង​វិស័យ​នយោបាយ​ចំពោះ​ប្រជា​ពលករ និង​បណ្តា​ប្រទេសជាតិ ជាន់ឈ្លី​គ្រប់​សតិអារម្មណ៍​បដិវត្តន៍ និង​ជឿនលឿន ។​
​ អំពើ​ប្រតិកិរិយា​នៅបាន​សម្ដែងឡើង​ដោយ​ប្រមូលផ្តុំ​បំផុត​ក្នុងការ​ប្រឆាំង និង​បំផ្លិចបំផ្លាញ បណ្តា​ចលនា​បដិវត្តន៍​នៅលើ​សកលលោក​ប្រឆាំង និង​បំផ្លិចបំផ្លាញ​បណ្តា​ប្រទេស​សង្គមនិយម បណ្តា​ប្រទេស​និង​ប្រជាជាតិ​ដែល​ទើប​ទទួលបាន​ឯករាជ ។​
​ ក្នុងសម័យ​ចក្រពត្តិនិយម​អំពើ​ប្រតិកិរិយា​បំផុត​គឺ លិ​ទ្ធិ​ហ្វា​ស៊ី​ស​និយម ។​
ខ​-​ពួកក្បត់​បដិវត្តន៍​រួមមាន​បណ្តា​ណាខ្លះ​?
​ នោះ​គឺ ៖
-​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​កេងប្រវ័ញ្ច ដូចជា​វណ្ណៈ​ម្ចាស់​ទាសករ វណ្ណៈ​ម្ចាស់​ដី វណ្ណៈ​នាយទុន​ក្នុងប្រទេស ដែល​រារាំង​ផលិតកម្ម និង​បង្ក្រាប​ចលនា​តស៊ូ​របស់​ប្រជា​ពលករ ។​
-​ពួក​ចក្រពត្តិ ពួក​អាណានិគមនិយម​ឈ្លានពាន និង​បរិវារ ។
-​ពួក​វាតទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន​ប៉េកាំង ដែល​ក្បត់​លិ​ទ្ធិ​ម៉ាក លេនីន …..​។​ល​។
​នៅ​ប្រទេស​យើង​ពួកក្បត់​ប៉ុលពត អៀង​សារី ខៀវ​សំផន ពាក់​ផ្លាក​បដិវត្តន៍ ពាក់​ផ្លាក​សង្គមនិយម ប៉ុន្តែ​ធាតុពិត គឺ​ពួកវា​ក្បត់​បដិវត្តន៍​ក្បត់​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ។ អំពើ​ប្រព្រឹត្តិ​របស់​ពួកវា គឺ​ប្រតិកិរិយា​បំផុត​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា ។​
-​ពួកវា​បាន​កាប់សម្លាប់​ប្រជា​ពលករ​ចំនួន ៣​លាន​នាក់ ជា​ចំនួន​មួយ​ភាគពីរ​នៃ​ប្រជាជន​កម្ពុជា ក្នុង​រយៈពេល​៣​ឆ្នាំ ៨​ខែ ២០​ថ្ងៃ ។​
-​ពួកវា​បាន​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ទាំងស្រុង​នូវ​ខឿន​ផលិតកម្ម និង​ខឿន​សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ។​
-​ពួកវា​បាន​បុះ​ផ្លិ​ច​បំផ្លាញ ទាំងស្រុង​នូវ​ជីវភាព​ខាង​សំភារៈ និង​ស្មារតី និង​មនោសញ្ចេតនា​របស់​ប្រជា​ពលករ បំផ្លិចបំផ្លាញ​ខឿន​អារ្យធម៌​របស់​ប្រទេសជាតិ រុញច្រាន​ប្រជាជាតិ​កម្ពុជា ឲ្យ​ធ្លាក់​ក្នុង​អ​នុ្ល​ង់​ដ៏​ខ្មៅ​ងងឹត​បំផុត ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ។​
-​ពួកវា​បាន​ក្បត់​បដិវត្តន​៦ ន​ងិ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​បក្ស​បដិវត្តន៍ ។​
-​ពួកវា​បាន​បង្ក​សង្គ្រាម​សម្លាប់​ប្រជាជន​វៀតណាម​ជា​បងប្អូន ក្បត់​និង​មិត្តភក្តិ​ខ្លួន ចាត់ទុក​មិត្ត​ជាស​ត្រូវ ។​​
ប្រភព​នៃ​គ្រប់​ទោសឧក្រិដ្ឋ​របស់​ពួក​ប៉ុលពត អៀង​សារី ខៀវ​សំផន គឺ​ផ្តើមចេញពី​សម្ព័ន្ធភាព​ប្រតិកិរិយា​វាទទី​និយម​ចិន​ប៉េកាំង​បាន​ដឹកនាំ ញុះញុង និង​ជួយ​កម្លាំង​ដល់​ពួក​ប៉ុលពត ក្នុងការ​ប្រល័យពូជសាសន៍ និង​ឈ្លានពាន​វៀតណាម​កាលពី​មុននេះ ក៏ដូចជា​ការបង្ក​សង្គ្រាម​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ដើម្បី​ប៉ុនប៉ង​ត្រឡប់មក​កាន់កាប់​ទឹកដី​កម្ពុជា​សារជាថ្មី​ទៀត ចាប់តាំងពី​ក្រោយ​ថ្ងៃ​មហា​ជ័យជំនះ ៧​មករា ឆ្នាំ​១៩៧៩ រហូតមកដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ។​
​ ពួក​ប្រតិកិរិយា វាទទី​និយម​ចិន​ប៉េកាំង ជាស​ត្រូវ​គ្រោះថ្នាក់ ដោយផ្ទាល់​របស់​បដិវត្ត​ន៍​កម្ពុជា ។​
​ ចក្រពត្តិ​អាមេរិក​ឃុបឃិត​ជាមួយ​ពួក​ប្រតិកិរិយា​ប៉េកាំង ជាស​ត្រូវ​សារវន្ត និង​យូរអង្វែង​របស់​បដិវត្ត​ន៍​កម្ពុជា ។​

សន្និដ្ឋាន​រួម​
​ ប្រវត្តិសាស្ត្រ​សង្គម​បាន​ឲ្យ​យើង​ឃើញថា ៖
-​ក្នុង​បណ្តា​សង្គមចាស់ សង្គម​ដែលមាន​ការបែងចែក​ជា​វណ្ណៈ​នានា រស់នៅក្នុង​ល​ក្ច​ណៈ​សម្បត្តិ​ខុសគ្នា​មាន​ទីតាំង​នៃ​សង្គម​ខុសគ្នា​ទំនាស់​ជាមួយគ្នា​អំពី​ផលប្រយោជន៍ និង​ជានិច្ចកាល​តស៊ូ​និង​គ្នា ។ បណ្តា​ការតស៊ូ​នោះ ផ្ទុះ​ឡើងជា​បណ្តា​ការតស៊ូ​បដិវត្តន៍ ន​ងិ​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ជា​បណ្តា​ការតស៊ូ​រវាង​ប្រទេស​នេះ​ជាមួយ នឹង​ប្រទេស​ដទៃ …..​។​
-​ហេតុអ្វី​បានជា​មាន​ស្ថានភាព​យ៉ាង​ដូច្នេះ ? អ្នកណា​យុត្តិធម៌ ? អ្នកណា​អយុត្តិធម៌​? អ្នកណា​គួរ​គោរព​សរសើរ ? អ្នកណា​គួរ​ស្អប់ខ្ពើម ? ត្រូវ​សាមគ្គី​ជាមួយ​អ្នកណា ? វាយ​រំលំ​អ្នកណា ?
-​លិ​ទ្ធិ​ម៉ាក់​-​លេនីន ជំនួស​ឲ្យ​យើង​នូវ​រាល់​លក្ខណៈវិនិច្ឆ័យ​បរា​នុ​ម័ត​ដើ​ម្បិ​ពិនិត្យ​ពិចារណា និង​វិភាគ​៖ នោះ​គឺជា​ការ យល់ដឹង​អំពី​បញ្ហា ពលកម្ម និង​កេងប្រវ័ញ្ច ។ នោះ​គឺជា​ផ្នែក បដិបក្ខ​នឹង​គ្នា ក្នុង​សង្គមចាស់ ។​
-​មានការ​យល់ច្បាស់ នូវ​បញ្ហា​ជា​ប្រភព​ទាំងពីរ​នោះ​នឹង ជំនួញ​ឲ្យ​មាន​មូលដ្ឋាន​វិភាគ អ្នកណា​មិត្ត អ្នកណា​សត្រូវ អ្នកណា​ជា​ជន​បដិវត្តន៍ អ្នកណា​ជា​ជន​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ត្រូវ​ពឹងផ្អែក​អ្នកណា​វាយ​រំលំ​អ្នកណា និង​កែប្រែ​អ្នកណា ?
-​មានការ​យល់ដឹង​អំពី​តួនាទី របស់​ពលករ​យ៉ាងណា​នោះ ទើប​កសាង​ឲ្យ​មនុស្ស​ម្នាក់ៗ មាន​អាកប្បកិរិយា​ពលកម្ម​ត្រឹមត្រូវ ចេះ​គោរព​ស្រឡាញ់​មហាជន​ពលករ និង​ទើប​យល់ច្បាស់​ថា ៖​ពេល​និយាយ​ដល់​ពលកម្ម​ផលិត​គឺ ត្រូវ​និយាយ​ដល់​ការ​មាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់ និង​ផលិតផល​ច្រើន ដោយ​ផ្អែកលើ​មូលដ្ឋាន​កែច្នៃ​បច្ចេកទេស​ជានិច្ច​ហើយ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​តាមរបៀប​សមូហភាព​ត្រឹមត្រូវ​។​
-​មានការ​យល់ច្បាស់​ពីបដិវត្តន៍​យ៉ាងណា​នោះ​ទើប​កសាង ឲ្យ​ខ្លួន​នូវ​គោលបំណង​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​បាន​ត្រឹមត្រូវ បានន័យថា ដើម្បី​ ផលប្រយោជន៍​របស់​ប្រជា​ពលករ ដើម្បី​ការពារ​និង ពង្រីក​ខឿន​ផលិតកម្ម​សង្គម ដើម្បី​បុព្វហេតុ​រំដោះ​ប្រជា​ពលករ​ឲ្យ​ចាក​ផុតពី​ស្ថានភាព​ត្រូវគេ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ត្រូវបាន​ប្រជា​ពលករ យល់ច្បាស់​លាស់ ទើប​កសាង​ឲ្យ​ខ្លួន​រួច​នៅ​ចិត្ត​ស្មោះ​ស្ម​គ្រ័​ប្រយុទ្ធ​អស់​មួយជីវិត​ចំពោះ​បដិវត្តន៍ ។

ធ្វើ​បដិវត្តន៍​មិនមែន​ដើម្បី​មានបុណ្យ​សក្តិ សិទ្ធិអំណាច កិត្តិនាម និង​ផលប្រយោជន៍​ឲ្យ​បុគ្គល​ខ្លួន និង​គ្រួសារ​ខ្លួន​ឡើយ ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ​ត្រូវ​ចាប់​ប្រភពពី​ការ​ស្នេហា​ប្រជា​ពលករ ។ ប្រទេសជាតិ​មុន​បង្អស់​គឺ​ត្រូវជា​ប្រទេសជាតិ​របស់​ប្រជា​ពលករ​ធ្វើ​ម្ចាស់ ពុំមែន​ប្រទេសជាតិ​របស់​ពួក​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រតិកិរិយានោះទេ ។

ពេលដែល​ស្នេហា​ជាតិ​ប្រកបដោយ​ខ្លឹមសារ​ស្រឡាញ់​ប្រជាជន នោះ​ពិតជា​និង​មាន​ស្មារតី​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន ចាត់ទុកជា​ប្រជា​ពលករ​ក្នុងប្រទេស​នានា លើ​សកលលោក​ជា​បងប្អូន ចាត់ទុក​បណ្តា​ប្រទេស​សង្គមនិយម ដែល​ប្រជា​ពលករ​នៅ​កន្លែង​នោះ​ដណ្តើម បាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​ហើយ​នោះ ជាទី​បង្អែក​របស់​ប្រទេស​ខ្លួន ។

កម្មាភិបាល បក្ខជន នៅពេល​មាន​ឋានៈ​តួនាទី មាន​សិទ្ធិអំណាច ត្រូវ​យល់​ឲ្យ​បាន​គ្រប់សព្វ​ថា ៖ ឋានៈ​តំណែង និង​សិទ្ធ អំណាច​នោះ គឺ​អាស្រ័យ​ដោយ​ប្រជាជន​ប្រគល់​ដើម្បី​បម្រើ​ប្រជា​ពលករ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​តាម​មាគ៌ា​នយោបាយ​របស់​បក្ស ។ រដ្ឋអំណាច​ប​ដិ​ត្ត​ន៍ គឺ​ត្រូវតែ​ជា​រដ្ឋអំណាច​របស់​ប្រជាជន អាស្រ័យ​ដោយ​ប្រជាជន និង​ដើម្បី​ប្រជាជន ។ កម្មាភិបាល​ត្រូវតែ​ជា​អ្នកបម្រើ​ដ៏​ស្មោះ​ស្ម​គ្រ័​របស់​ប្រជាជន ។​
​ ពេលណា​ចេះ​គោរប​ស្រឡាញ់​ពលករ នោះ​នឹង​ចេះ​គោរព​ស្រឡាញ់​វណ្ណៈ​កម្មករ ព្រោះ​នោះ​ជា​វណ្ណៈ​ពលករ​មាន​ទិន្នន័យ​ខ្ពស់បំផុត ជាវ​ណ្ណៈ​ពលករ​សមូហភាព គ្មាន​កម្មសិទ្ធិឯកជន ជាវ​ណ្ណ​៖​បដិវត្តន៍​ដែល​ប្រឆាំង​និង​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ដល់ទី​ចុងក្រោយ​បំផុត ។​
​ ក្នុង​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម ការដឹកនាំ​របស់​បក្ស របស់​វណ្ណៈ​កម្មករ​តាម​លិ​ទ្ធិ​ម៉ាក លេនីន គឺជា​កត្តា​ដំបូងបង្អស់​កំណត់​រាល់​គ្រប់​ជ័យជំនះ​បដិវត្តន៍ ។

ដូច្នេះហើយ​ភារកិច្ច​កសាង​បក្ស និង​ការពារ​បក្ស ជា​ភារកិច្ច​ចំបង​របស់​កម្ម​ភិ​បាល បក្ខជន ជា​ភារកិច្ច​របស់​បក្ស​ទាំងមូល និង​ប្រជាជន​ទាំងមូល ។

​​សំណួរ​ពិភាក្សា​
១- ពលកម្ម​ជា​អ្វី ? រាល់​ចំណុច​នៃ​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​យ៉ាងណាខ្លះ​? ក្រៅពី​ពលកម្ម​ផលិតកម្ម​តើ​នៅមាន​រូបភាព ពលកម្ម​ណា​ទៀត​ទេ ? តើ​ការជះឥទ្ធិពល​នៃ​បណ្តា​រូបភាព ពលកម្ម​ទាំងនោះ​ចំពោះ​ផលិតកម្ម និង​សង្គម​យ៉ាងណាខ្លះ​?
២- តើ​ពលកម្ម​មាន​តួនាទី​ធំធេង​យ៉ាងណាខ្លះ​ចំពោះ​មនុស្ស និង​សង្គមជាតិ ? (​ពាក់ព័ន្ធ​និង​ការជាក់ស្ដែង ដើម្បី​បំភ្លឺ​ច្បាស់​បញ្ហា​នេះ​) ។ អាកប្ប​កិ​រិ​រ​យារ​បស់​វណ្ណៈ​ត្រួតត្រា​កេងប្រវ័ញ្ច​ចំពោះ​ពលករ​មាន​យ៉ាងណាខ្លះ ? យើង​ត្រូវមាន​អាកប្បកិរិយា យ៉ាងណាខ្លះ​ចំពោះ​ពលកម្ម និង​ពលករ ?
៣- វណ្ណៈ និង​ស្រទាប់​ណា​ជាវ​ណ្ណៈ និង​ស្រទាប់​ពលករ​? (​អាច​យក​វណ្ណៈ និង​ស្រទាប់​មួយ​ដើម្បី​ស្វែងយល់ និង​វិភាគ​)​។​
៤- កេងប្រវ័ញ្ច​ជា​អ្វី ? អ្នកណា​ជា​អ្នក​កេងប្រវ័ញ្ច​? ពលកម្ម និង​កេងប្រវ័ញ្ច​ខុសគ្នា​យ៉ាងណាខ្លះ ? ដើ​ម្បិ​លុបបំបាត់ចោល​ការកេងប្រវ័ញ្ច តើ​បដិវត្តន៍​ត្រូវធ្វើ​អ្វីខ្លះ ?
៥- ក្បត់​បដិវត្តន៍​ជា​អ្វី​? បច្ចុប្បន្ននេះ តើ​វណ្ណៈ​និង​កម្លាំង​ណា​ក្បត់​បដិវត្តន៍ ?​ចូរ​វិភាគ​អំពើ​ប្រតិកិរិយា​ហួសហេតុ​របស់​បន​ក្បត់ ប៉ុលពត អៀង​សារី ខៀវ​សំផន ដែលជា​បរិវារ​បស់​ពួក​ប្រតិកិរិយា​វាត​ទិ​និយម​ចិន​ប៉េកាំង ។​
៦- បដិវត្តន៍​ជា​អ្វី ?​តើ​វណ្ណៈ​ណាខ្លះ​ដែល​ដំណើរ​ការធ្វើ​បដិវត្តន៍​តើ​អ្នកណា​ជា​កម្លាំង​ស្រួច​របស់​បដិវត្តន៍ ? អ្នកណា​ជា​អ្នកដឹកនាំ​បដិវត្តន៍​? ដើម្បី​ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ​ជូន​បដិវត្តន៍ តើ​ត្រូវធ្វើ​អ្វីខ្លះ​? (​ចូរ​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ នឹង​សភាពការណ៍​កម្ពុជា ដើម្បី​វិភាគ​) ។​

ភាគ​២

បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម និង​សម័យ​អង្គការ​ឈានឡើង​សង្គមនិយម

១-​ហេតុអ្វី​ត្រូវធ្វើ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​
​ ប្រជា​ពលករ​មាន​វត្ថុ​បំណង ចៀស​ឲ្យ​ផុតពី​អំពើ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ហើយ​បានធ្វើ​ម្ចាស់​សង្គម មាន​សេរីភាព​ក្នុង​ពលកម្ម បាន​អភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្ម ដើម្បី​មាន​ជីវភាព​រស់នៅ​សម្បូរ​សប្បាយ សុភមង្គល ស្រឡាញ់​រាប់អាន​គ្នា និង​យុត្តិធម៌ ។ ចង់​សម្រេចបាន​វត្ថុបំណង​នោះ​ត្រូវ​តស៊ូ ធ្វើ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម ពីព្រោះ​មានតែ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ទេ ទើប​លុបបំបាត់បាន​ទាំងស្រុង​នូវ​របប​មនុស្ស​កេងប្រវ័ញ្ច​មនុស្ស ទើប​បង្កលក្ខណៈ​ស​ម្ប​តិ្ត​អភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្ម ធានា​ឲ្យ​ជីវភាព​រស់នៅ​ប្រកបដោយ​សេរីភាព សុភមង្គល​សម្រាប់​ពល​ករ ។
​ ហេតុអ្វី​បានជា​និយាយ​ដូច្នេះ ?
- ពីព្រោះ​របប​កម្មសិទ្ធិឯកជន អំពី​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ជា​ប្រភព​កំណើត​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ក្នុងសង្គម ។ ធាតុពិត​នៃ​ការបែងចែក​វណ្ណៈ​ក្នុង​សង្គមចាស់​ទាំងឡាយ គឺ​ដោយសារ​សម្ព័ន្ធ​មនុស្ស នេះ​រឹប​យក​ធ្វើជា​របស់ខ្លួន​នូវ​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ដើម្បី​កេងប្រវ័ញ្ច​សង្កត់សង្កិន​មនុស្ស​ផ្សេងៗ​ទៀត ដែល​គ្មាន​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ។​
- ហេតុនេះ​ចង់​លុបបំបាត់​គ្រោះ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច លុះត្រាតែ​លុបបំបាត់ចោល​របប​កម្ម​សិទ្ធិ​ឯកជន​អំពី​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ។​
- សម័យ​មុននេះ ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​សង្គម​ក៏មាន​បដិវត្តន៍សង្គម​ជាច្រើន​ដែរ ប៉ុន្តែ​គ្រាន់តែ​ជាការ​ផ្លាស់ប្តូរ​រូបភាព​រឹប​យក​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​របស់​វណ្ណៈ​កេង​ប្រវ័ញ្ច​នេះ ទៅជា​រូបភាព​រឹប​យក​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​របស់​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​មួយ​ផ្សេងទៀត​តែប៉ុណ្ណោះ ។ ផ្ទុយ​មកវិញ បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​មាន​ភារកិច្ច​លុបបំបាត់​ចោល​រាល់​របប​កម្មសិទ្ធិឯកជន​អំពី​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម លើ​មូលដ្ឋាន​នោះ បំបាត់ចោល​ស្ថានភាព​មនុស្ស​កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​មនុស្ស​កសាង​សង្គម​មួយ​ដោយមាន​ប្រជា​ពលករ​ធ្វើ​ម្ចាស់ គ្មាន​អំពើ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ឈានដល់​សង្គម​មួយ​ដែល​គ្មាន​វណ្ណៈ នោះ​គឺ​សង្គម​កុម្មុយនីស្តនិយម ។ ដោយហេតុ​នោះ បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ជា​បដិវត្តន៍ ជ្រៅជ្រះ​បំផុត ដាច់ខាត​បំផុត ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មនុស្សជាតិ ។​
២- អ្នកណា​ជា​អ្នកដឹកនាំ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​?​ហេតុអ្វី​?
​ ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ត្រូវ​ដឹកនាំ​ដោយ​វណ្ណៈ​កម្មករ​ទើប​សម្រេចបាន​ជ័យជំនះ​។ ពីព្រោះថា ៖
​ ​- វណ្ណៈ​កម្មករ​ឧស្សាហកម្ម​ក្នុង​របប​មូលធននិយម ជា​វណ្ណៈ​មួយ​គ្មាន​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​ផ្ទាល់ខ្លួន បង្ខំ​ត្រូវតែ​លក់​កម្លាំង​ពលកម្ម​ដើម្បី​ចិញ្ចឹមជីវិត អាស្រ័យ​ហេតុ​នោះ​ត្រូវ​វណ្ណៈ​នាយទុន​កេងប្រវ័ញ្ច​យ៉ាង​ព្រៃផ្សៃ ។ ដូច្នេះ​កម្មករ​ជាស​ត្រូវ​ប្តូរផ្តាច់​បំផុត នៃ​អំពើ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ជា​វណ្ណៈ​មាន​មធ្យោបាយ​ជ្រាលជ្រៅ​បំផុត ចំពោះ​ទុក្ខសោក​វេទនា​របស់​ស្រទាប់​ប្រជា​ពលករ​ផ្សេងៗ ។ ជា​វណ្ណៈ​ដាច់ខាត​បំផុត ក្នុងការ​លុបបំបាត់ចោល និង​កម្មសិទ្ធិឯកជន​កម្មករ​បានកើត​ឡើង និង​អភិវឌ្ឍន៍​ទន្ទឹម​និង​ការ អភិវឌ្ឍន៍​នៃ​ខឿន​ឧស្សាហកម្ម​សម័យ​ទំនើប ។ វណ្ណៈ​កម្មករ​តំណាង​ឲ្យ​បែបផែន​ផលិតកម្ម​ជឿនលឿន ។ លក្ខណៈពិសេស​ដេ​ល​ពោល​ខាងលើនេះ​បានបង្ហាញ​ច្បាស់​ថា​វណ្ណៈ​កម្មករ​ជា​វណ្ណៈ​មាន​សារជាតិ​សង្គម ។​
​ ​- ផលប្រយោជន៍រ​សប់វ​ណ្ណៈ​កម្មករ​បាន​ឯក​ភាពជា​សារវន្ត នឹង​ផលប្រយោជន៍​របស់​គ្រប់​ស្រទាប់​ប្រជា​ពលករ ហេតុនេះ​វណ្ណៈ​កម្មករ​មានលទ្ធភាព​សាមគ្គី​ជាមួយ​គ្រប់​ស្រទាប់​ប្រជា​ពលករ ដើម្បី​តស៊ូ​រំដោះខ្លួន និង​រំដោះ​ឲ្យ​រាល់​វណ្ណៈ រាល់​ប្រជាជាតិ​ត្រូវ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ។​
​ ​- វណ្ណៈ​កម្មករ មាន​បក្សនយោបាយ ម៉ាក់ លេនីន របស់ខ្លួន​ឆ្លងតាម​បក្ស​របស់ខ្លួន​ដឹកនាំ​ប្រជាជាតិ​ទាំងមូល​ដើរ​តាម​មាគ៌ា​របស់ខ្លួន ដើម្បី​រំដោះខ្លួន ព្រមជាមួយ​នោះ​រំដោះ​សង្គម​ទាំងមូល​ផងដែរ ។​
​៣- ហេតុអ្វី​បានជា​ចាត់ទុកថា សង្គម​កុម្មុយនីស្តនិយម​ជា​សង្គម​ល្អប្រសើរ​បំផុត ?
​ ​-​សង្គម​កុម្មុយនីស្ត​សង្គមនិយម​ជា​សង្គម​មួយ​ល្អប្រសើរ​បំផុត​ពីព្រោះ​មាន​លក្ខណៈពិសេស​សារវន្ត​ដូចតទៅ​៖
​ ​មួយ​គឺ : មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​ជា​របស់​ប្រជាជន​ទូទៅ ។ ជា​សង្គម​មាន​វណ្ណៈ ហេតុ​នោះ​គ្មាន​អំពើ​ដែល​មនុស្ស​កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​មនុស្ស គ្មាន​ប្រជាជាតិ​នេះ​តៅ​សង្កត់សង្កិន​ប្រជាជាតិ​ផ្សេង គ្មាន​ការ​ខុសប្លែកគ្នា​ជា​សារវន្ត​រវាង​ពលកម្ម​ដោយ​ដៃជើង និង​ពលកម្ម​ដោយ​ប្រាជ្ញា រវាង​ទីក្រុង និង​ជនបទ ។​
​ ​ពីរ​គឺ : មាន​សមត្ថភាព​យ​ន្តូ​ប​នីយកម្ម និង​ស្វ័យប្រវត្តិ​ភា​រូបនីយកម្ម​យ៉ាងខ្ពស់ ខឿន​ផលិតកម្ម​អភិវឌ្ឍន៍​យ៉ាងខ្លាំង ទ្រព្យសម្បត្តិ​សំភារៈ​សម្បូរហូរហៀរ បំពេញបាន​យ៉ាង​គ្រប់គ្រាន់​រាល់​សំណូមពរ របស់​សមាជិក​ទាំងអស់​ក្នុងសង្គម ដោយហេតុ​នោះ​អាចអនុវត្ត​ន៍​គោល​ការបែងចែក​៖ “​ធ្វើការ​តាម​សមត្ថភាព​បែងចែក​តាម​តម្រូវការ​” ។

​ បីគឺ : មនុស្ស​មានការ​ភ្ញាក់រលឹក​ខ្ពស់ បាន​អភិវឌ្ឍន៍​លើ​គ្រប់​វិស័យ ។ ចំណូលចិត្ត និង​ទេពកោសល្យ​របស់​ជន​គ្រប់រូប​ត្រូវបាន​ពង្រីក​ខ្ពស់ ។ មនុស្ស​ធ្វើ​ម្ចាស់​លើ​ធម្មជាតិ ធ្វើ​ម្ចាស់​សង្គម និង​ធ្វើ​ម្ចាស់​លើ​ខ្លួនឯង​យ៉ាងពិត​ប្រាកដ ។​
​ ​- សង្គម​កុម្មុយនីស្តនិយម ដោយមាន​លក្ខនៈពិសេស​ជា សារវន្ត​ទាំងឡាយ​ដូច​ពោល​ខាងលើនេះ ជា​ក្រឹត្យក្រម​អភិវឌ្ឍន៍ បរា​នុ​ម័ត​របស់​សង្គម​មនុស្សជាតិ ជា​វត្ថុបំណង​ខ្ពង់ខ្ពស់​បំផុត​របស់​ម​នុស្ស​ជាតិ ។ ក៏ប៉ុន្តែ​ដំណើរ​កសាង​សង្គម​កុ​ម្មុនី​ស្ត​ជា​ដំណើរការ​បដិវត្តន៍​មួយ​យ៉ាងយូរ​អង្វែង លំបាកលំបិន និង​ស្មុគស្មាញ​ត្រូវ​ឈាន​ពី​ទាប​ទៅ​ខ្ពស់​។​ដូច្នេះ​ចង់​សម្រេចបាន​លិ​ទ្ធិ​ក​ម្មុយ​នី​ស្ត​និយម​ដំណ​កា់​កាល​ក្រោយ​គឺ​លិ​ទ្ធិ​កុម្មុយនីស្តនិយម ។
​៤-​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ជា​ដំណាក់កាល​ដំបូង​នៃ​លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុនី​ស្ត​និយម​តើ​វា​មាន​លក្ខណៈពិសេស​អ្វីខ្លះ ?​ ​
​ ​មួយ​គឺ : សង្គមនិយម​មាន បក្ស​ម៉ាក លេនីន ដឹកនាំ​ប្រជា​ពលករ​ក្តាប់​រដ្ឋអំណាច និង​ធ្វើ​ម្ចាស់​សង្គម ។
​ ​- មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​សំខាន់ៗ​ទាំងឡាយ ដូចជា រោងចក្រ អណ្តូងរ៉ែ និង​ស្ថិត​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ពលរ​ដ្ឋ​ទាំងមូល និង​របស់​សមូហភាព ។​
​ ​- រដ្ឋអំណាច​ជា​ឧបករណ៍​សម្រាប់​ប្រជា​ពលករ​ធ្វើ​ម្ចាស់​ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​បក្ស​នៃ​វណ្ណៈ​កម្មករ​។ រដ្ឋអំណាច​គឺ​អាស្រ័យ​ដោយ​ប្រជា​ពលករ​ជ្រើសតាំងឡើង​ដេ​ល​រួមមាន​ទាំង​កងទ័ព នគរបាល​គឺជា​របស់​ប្រជាជន​ដោយសារ​ប្រជាជន ដើម្បី​ប្រជាជន ។​កម្មាភិបាល​រដ្ឋអំណាច​បដិវត្តន៍​ត្រូវជា​អ្នកបម្រើ​ដ៏​ស្មោះត្រង់​របស់​ប្រជាជន​។
​ ​- បក្ស​ជា​អ្នកដឹកនាំ ជា​អ្នកត្រួសត្រាយ​នូវ​គោល​មាគ៌ា​នយោបាយ ជា​អ្នក​ចាត់តាំង ធានា​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ របស់​ប្រជា​ពលករ ណែនាំ​ប្រជា​ពលករ​តស៊ូ​កែប្រែ​សង្គមចាស់ កសាង​សង្គម​ថ្មី ។ រដ្ឋអំណាច និង​រាល់​អង្គការ​មហាជន ត្រូវធ្វើ​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ការដឹកនាំ​របស់​ប​ក្ស ត្រូវ​អនុវត្តន៍​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​របស់​ប្រជាជន ។​សមាជិក​នៃ​រាល់​អង្គការ​មហាជន ត្រូវ​ប្រតិបត្តិ​តាម​សេចក្ដីសម្រេច ទាំងឡាយ​នៃ​អង្គការ​មហាជន គោរព​អង្គការ​វិន័យ​អង្គការ​មហាជន ប្រជាជន​ត្រូវ​អនុ​ស​វត្ត​ន៍​ឲ្យ​ល្អ​នូវ​រាល់​ការកំណត់​របស់​រដ្ឋអំណាច​និង​គោរព​ក្រឹត្យក្រម​ច្បាប់​របស់​រដ្ឋ ។​
​ ​ពីរ​គឺ : របប​មនុស្ស​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​លើ​មនុស្ស ត្រូវ​លុបបំបាត់ចោល ។​
​ ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម មិន​គ្រាន់តែ​លុបបំបាត់ចោល​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ទេ តែ​នៅ​លុបបំបាត់ចោល​ប្រភពដើម នៃ​របប​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​មនុស្ស​ទៀតផង ។ ហេតុនេះ​ត្រូវ​លុបបំបាត់ចោល​របប​កម្ម​សិទ្ធិ​ឯកជន អំពី​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម​របស់​វណ្ណៈ​នាយទុន លុបបំបាត់ចោល​សេដ្ឋកិច្ច​មូ​កធន​និយម ។ ចំពោះ​ផលិតកម្ម​ឯកជន​ក្នុង​កសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម​តូ​វ និង​អ្នកលក់ដូរ ត្រូវ​ដំណើរ​ការកែប្រែ​តាម​ការរកស៊ី​ដោយ​សមូហភាព​សង្គមនិយម តាម​ទិស​ធានា​អភិវឌ្ឍន៍​ផលិតកម្ម បែងចែក​ដោយ​យុត្តិធម៌ លើ​ស្ទួយ​ជីវភាព​រស់នៅ សាមគ្គី​ជួយឧបត្ថម្ភ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​ដោយ​ល្អប្រសើរ ។​
​បីគឺ : ខឿនសេដ្ឋកិច្ច​សង្គមនិយម​អភិវឌ្ឍន៍​ដោយ មាន​ផែនការ ផ្អែ​ល​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ខឿន​ឧស្សាហកម្ម​ធំ យ​ន្តូ​ប​នីយកម្ម សំដៅ​បម្រើ​ជីវភាព​ប្រជា​ពលករ​មួយថ្ងៃៗ កាន់តែ​ខ្ពស់​ឡើង ។​
​ ​ក្រោម​របប​សង្គមនិយម ខឿនសេដ្ឋកិច្ច​អនុវត្តន៍​ដោយមាន​ផែនការ និង​តុល្យភាព ធនធានធម្មជាតិ​រប​ស់​ទឹកដី​បានធ្វើ​អាជីវកម្ម​ដោយ​សមស្រប សំដៅ​បំពេញ​សំនូមពរ​ខាង​សំភារៈ និង​វប្បធម៌​របស់​ប្រជាជន​មួយថ្ងៃៗ​កាន់តែ​ខ្ពស់​ឡើង ។​
​ ​- ខឿនសេដ្ឋកិច្ច​សង្គមនិយម ជា​ខឿនសេដ្ឋកិច្ច​ផ្អែកលើ​មូលដ្ឋាន​ឧស្សាហកម្ម​ធំ យ​ន្តូ​ប​នីយកម្ម មានលទ្ធភាព​កែប្រែ​កសិកម្ម និង​ផ្នេ​ក​សេដ្ឋកិច្ច​ផ្សេងៗ​ទៀត​ធ្វើ​ឲ្យ​ទិន្នផល​ពលកម្ម​កើនឡើង​ខ្ពស់​ដោយ​មិន​ឈប់ឈរ ។​
​ ​បួន​គឺ : អនុវត្តន៍​គោលការណ៍​បែងចែក​តាម​ពលកម្ម ទន្ទឹម​និង​នោះ​យកចិត្តទុកដាក់​បង្កើន​ផលប្រយោជន៍​សមូហភាព គួបផ្សំ​ឲ្យ​បានល្អ​រវាង​ផលប្រយោជន៍​រួម និង​ផលប្រយោជន៍​របស់​ពល​ករ​ម្នាក់ៗ ។​
​ ​- ក្រោម​របប​សង្គមនិយម ពលកម្ម​ជា​ផលប្រយោជន៍​ផង ហើយ​ជា​កាតព្វកិច្ច​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់ៗ​រូប​ផង ។​
-​ក្រោម​របប​សង្គមនិយម អ្នកណា​ធ្វើការ​ច្រើន គឺ​ទទួលផល​បាន​ច្រើន អ្នកណា​ធ្វើការ​តិច គឺ​ទទួលផល​តិច អ្នក​ដែលមាន​កម្លាំង​ពលកម្ម តែ​មិន​ព្រមធ្វើ​ពលកម្ម គឺ​ត្រូវ​បង្ខំ​ឲ្យ​ធ្វើ​ពលកម្ម ទើប​បែងចែក​ផល​ឲ្យ​។​
​ ចំពោះ​ផលប្រយោជន៍​របស់​សមូ​ហ​ភាព​ដូចជា សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ​ទារកដ្ឋាន ។​ល​។ គឺ​ជន​គ្រប់ៗ​រូប​សុទ្ធតែ​បានទទួល​ផល​ដោយ​ស្មើរ​ភាព ។ ជន​ដែល​ចាស់ជរា​បាក់កម្លាំង​ពលកម្ម ត្រូវបាន​បាន​យកចិត្តទុកដាក់​ឧបត្ថម្ភ​តាម​ស្មារតី​សាមគ្គី​ជួយ​ទំនុកបម្រុង​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ។​
​ ប្រាំ​គឺ : ខឿនវប្បធម៌​ថ្មី និង​មនុស្ស​ថ្មី​សង្គម​ម​និយម បានកកើតឡើង​និង​អភិវឌ្ឍន៍ ។​
- ខឿនវប្បធម៌​ថ្មី​មាន​ខ្លឹមសារ​សង្គមនិយម​ផង រក្សា​និង​ពង្រីក​ប្រពៃណី​ល្អប្រសើរ​របស់​ជាតិ​ផង ។​
​មនុស្ស​ថ្មី​សង្គមនិយម​មានគុណ​ធម៌​ទាំងឡាយ​ដូចតទៅ​៖ មានការ​ទទួលខុសត្រូវ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការកសាង​ជីវភាព​រស់នៅ​ជា​សមូហភាព ស្រឡាញ់​ពលកម្ម ស្នេហា​ជាតិ​ សង្គមនិយម និង​មាន​ស្មារតី​អន្តរជាតិ​អធន ស្អប់ខ្ពើម​អំពើ​កេងប្រវ័ញ្ច​ជិះជាន់ អយុត្តិធម៌ គ្មាន​គំនិត​ជាតិនិយម​ខុសឆ្គង​ចង្អៀតចង្អល់​សោះឡើយ ។​
​លក្ខណៈពិសេស​ទាំងឡាយ​ដេ​ល​ពោល​ខាងលើនេះ បានបញ្ជាក់​ច្បាស់​ថា​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ល្អប្រសើរ​ជាង​រាល់​សង្គមចាស់ ។ ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​កសាងបាន​សង្គម​មួយ​ដែលមាន​លក្ខណៈ ពិសេស​ទាំងឡាយ​ដែល​ពោល​ខាងលើនេះ ជា​ដំណើរ​ការតស៊ូ​បដិវត្តន៍​មួយ​លំបាក ស្មុគស្មាញ យូរអង្វែង​មិនអាច​សម្រេចបាន​ក្នុង​រយៈពេល​ភ្លាមៗ ទេ​គឺ ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​សង្គមនិយម ។​
៥-​សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​សង្គមនិយម​ជា​អ្វី​? ត្រូវមាន​សម័យ​អន្តរកាល​ដើម្បី​ធ្វើ​អ្វី​?
​ ក​- សម័យ​អន្តរកាល​ជា​សម័យ​កែប្រែ​បដិវត្តន៍​ពី​មូលធននិយម​ទៅជា​សង្គមនិយម
- នោះ​ជា​សម័យ​ដែល​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ត្រូវ​ផ្តួលរំលំ តែ​មិនទាន់បាន​កម្ចាត់​ឲ្យ​អស់ ហើយ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ទើប​និង​បាន​បដិសន្ធិ ឡើង​តែ​មិនទាន់បាន​ពង្រីក ហើយ​នៅសល់​ស្លាក​ស្លាម​ទាំងឡាយ​នៃ​សង្គមចាស់ ។​
- សម័យនេះ បានចាប់ផ្តើម​នៅពេលដែល​វណ្ណៈ​កម្មករ​ធ្វើ​សម្ព័ន្ធភាព​ជាមួយ​កសិក​រ​ពលកម្ម និង​ស្រទាប់​ពលករ​ផ្សេងៗ​ទៀត ដណ្តើមបាន​រដ្ឋអំណាច​ហើយ និង​បញ្ចប់​សម័យនេះ​នៅពេល​កសាង បាន​នូវ​មូលដ្ឋានគ្រឹះ​នៃ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ដែលមាន​លក្ខណៈពិសេស​ទាំងឡាយ​ដូច​ពោល​ខាងលើ ។​
- សម័យនេះ​ទាមទារ​ត្រូវតែ​ដំណើរ​ការកែ​ប្រេ​បដិវត្តន៍​ដ៏​ធំធេង​និង​ជ្រាលជ្រៅ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​នៃ​ជីវភាព​សង្គម ។ នេះ​ជា​សម័យ​តស៊ូ​វណ្ណៈ​យ៉ាង​តានតឹង ស្មុគស្មាញ​ក្រោមរូបភាព​ថ្មី​ទាំងឡាយ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា “​អ្នកណា​ឈ្នះ​អ្នកណា​” រវាង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម និង​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម នាំមក​នូវ​ជ័យជំនះ​ជា​ស្ថាពរ​របស់​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ។​
​ ចាំបាច់​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​សង្គមនិយម ពីព្រោះថា​ការ​បដិសន្ធិ​នៃ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ខុសគ្នា​ទាំងស្រុង​ពី​ការ​បដិសន្ធិ​របស់​សង្គម​មុនៗ​នេះ ។​
​រាល់​ការ​បដិវត្តន៍​នៃ​របប​មុនៗ នេះ​ដែល​បាន​បដិសន្ធិ​ឡើង​វា​គ្រាន់តែ​ជាការ​ផ្លាស់ប្តូរ​រប​បក​ម្ម​សិទ្ធិ​ឯកជន​នេះ ដោយ​របប​កម្មសិទ្ធិឯកជន​ផ្សេង ផ្លាស់ប្តូរ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​នេះ ដោយ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ផ្សេងទៀត​តែប៉ុណ្ណោះ ចំពោះ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច ពេលដែល​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ក្រោយ​ដណ្តើមបាន​រដ្ឋអំណាច បានចាត់ទុក​ថា​ការ​បដិវត្តន៍​នោះ​ជា​បញ្ចប់​ជា​សារវន្ត​។ ផ្ទុយ​មកវិញ​ចំពោះ​វណ្ណៈ​កម្មករ និង​ប្រជា​ពលករ បាន​ដណ្តើមបាន​រដ្ឋអំណាច​ក្នុង​ដៃ​ប្រជា​ពលករ​គ្រាន់តែ​ជា​ជំហាន​ដំបូង​នៃ​ការ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ប៉ុណ្ណោះ ។ ត្រូវ​ក្តាប់​យក​រដ្ឋអំណាច​បដិវត្ត​ន៍​ដើម្បី​កែប្រែ​សង្គមចាស់ និង​កសាង​សង្គម​ថ្មី ឆ្លងកាត់​រយៈកាល​មួយ​ដ៏​យូរអង្វែង​ទើប​មាន​សង្គមនិយម​ល្អប្រសើរ ។​
​ ខ​-​ក្នុងអំឡុង​នៃ​សម័យ​អន្តរកាល ត្រូវតែ​សម្រេច​នូវ​រាល់​ភារកិច្ច​ដូចតទៅ ៖
​ មួយ​គឺ : បង្កើត និង​ពង្រីក​រដ្ឋអំណាច​ដោយ​ផ្អែកលើ មូលដ្ឋាន​សម្ព័ន្ធភាព​ក​ម្មករ កសិករ​ដោយ​ងា​ស្រ័យ​ដោយ​វណ្ណៈ​កម្មករ ដែលមាន​អគ្គសេនាធិការ​នយោបាយ​របស់​ខ្លួ​គីប​ក្ស ម៉ាក់ លេនីន ដឹកនាំ ។​
​ ពីរ​គឺ : កែប្រែ​ខឿន​សេដ្ឋកិច្ចជាតិ​ទាំងមូល​តាម​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម លុបបំបាត់ចោល​របប​កម្មសិទ្ធិឯកជន​ខាង​មធ្យោបាយ​ល​ផលិតកម្ម កសាង និង​ពង្រីក​របប​កម្មសិទ្ធិសាធារណៈ​សង្គមនិយម​ខាង​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម ។

​បី​គឺ : កសាង និង​ពង្រីក​មូលដ្ឋាន​សំភារៈ បច្ចេកទេស របស់​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម អនុវត្ត​ឧស្សាហូបនីយកម្ម​សង្គម​និយម​ចំពោះ​ខឿន​សេដ្ឋកិច្ចជាតិ​ទាំងមូល ។​
បួន​គឺ : ដំណើរការ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​ខាង​សតិអារម្មណ៍ និង​វប្បធម៌​សំដៅ​កសាង​មនុស្ស​ថ្មី​សង្គមនិយម​
​ក្នុងពេល​អនុវត្តន៍​រាល់​ភារកិច្ច​ដែល​ពោល​ខាងលើ ជានិច្ចកាល​ត្រូវ​យកចិត្តទុកដាក់​ធានា​ឲ្យ​ផលិតកម្ម​រីកចម្រើន​ធានា​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជា​ពលករ​បាន​កែលម្អ ធានា​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​របស់​ប្រជាជន ។ បន​ប៉ុលពត តាម​ម៉ៅ​សេទុង​នាពេល​មុននេះ​ក៏​បា​និយាយថា ធ្វើ​សង្ក​ម​និយម តែ​ជាក់ស្តែង​គឺ​ធ្វើ​ផ្តេសផ្តាស ប្រតិកិរិយា ហើយ​ពួកវា​មិន​អើពើ​អ្វី​ចំពោះ​ការពង្រីក​ផលិតកម្ម ចំពោះ​ផលប្រយោជន៍​របស់​ពល​ករ​សោះឡើយ ។​
៦-​ហេតុអ្វី និង​ដោយ​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ណាខ្លះ​បានជា​ក្នុង​យុគសម័យ​បច្ចុប្បន្ន ប្រទេស​អន់ថយ​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច ក៏​អាចឈាន​ត្រង់​ឡើង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​បាន​ដោយ​មិនបាច់​ឆ្លងកាត់​ដំណាក់កាល​មូលធននិយម
​ ក​- ចង់​មាន​សង្គមនិយម ត្រូវមាន​លក្ខណៈសម្បត្តិ​របស់​វា​នោះ​គឺ​ការអភិវឌ្ឍន៍​ខាង​វិទ្យាសាស្ត្រ​បច្ចេកទេស
​ មុន​បដិវត្តន៍ខែតុលា​របស់​រុស្សី គឺ​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​ដំណាក់កាល​មូលធននិយម​សិន​ទើប​មានការ​អភិវឌ្ឍន៍​ខាង​វិទ្យាសាស្ត្រ​បច្ចេកទេស ។​
- ពី​ពេលដែល​បដិវត្តន៍ខែតុលា​រុស្សី​សម្រេច​ជោគជ័យ​មកដល់​បច្ចុប្បន្ន លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​មួយថ្ងៃៗ​កាន់តែ​ពុករលួយ​ជួប​វិបត្តិ និង​ចុះខ្សោយ រីឯ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​វិញ គឺ​បានកកើតឡើង​និង​អភិវឌ្ឍន៍​ក្លាយទៅជា​ប្រព័ន្ធ​សកលលោក​យ៉ាងរឹងមាំ​ខ្លាំងក្លា​ដែលមាន​សភាព​សាធារណៈរដ្ឋ​សង្គមនិយម​សូ​វៀត​ធ្វើជា​សសរទ្រូង ។ នេះ​ជា​កំពែង​រឹងមាំ ជាទី​បង្អែក​ខ្លាំងក្លា​បំផុត​នៃ​បដិវត្តន៍សង្គម​និយម​របស់​ប្រទេស​នីមួយៗ លើ​សកលលោក ជាទី​បង្អែក​រឹងមាំ​របស់​ចលនា​តស៊ូ ដើម្បី​ឯករាជ្យ របស់​ប្រជាជាតិ​ទាំងឡាយ ជា​មជ្ឈមណ្ឌល​នៃ​រណៈ​សិ​រ្យ​ពិភពលោក តស៊ូ​ដើម្បី​សន្តិភាព ។ ចេះ​ពង្រីក​នូវ​រាល់​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ងាយស្រួល​ទាំងនោះ ជាពិសេស​គឺជា​ការជួយ​ឧបត្ថម្ភ​របស់​សហភាព​ធា​រណៈ​រដ្ឋ​សង្គមនិយម សូ​វៀត និង​ប្រទេស​សង្គមនិយម​ទាំងឡាយ​ជា​បងប្អូន​ក្នុង​កិច្ច​កសាង​ទាំង​មូលដ្ឋាន​សំភារៈ​បច្ចេកទេស នោះ​ប្រទេស​ទាំងឡាយ​ដេ​ល​អន់ថយ​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច ក៏​អាចឈាន​ត្រង់​ឡើង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ដោយ​មិនបាច់​ឆ្លងកាត់​តំណាក់កាល​អភិវឌ្ឍន៍ នៃ​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ឡើយ ។​
- សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ដោយ​មិន​ឆ្លង​កា​តើ​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ជា​ផ្លូវ​អភិវឌ្ឍន៍​ល្អ​បំផុត សម្រាប់​ប្រទេស​ទាំងឡាយ​ដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ច​អន់ថយ ។ វា​បង្រួម​ឲ្យ​ខ្លី​នូវ​រយៈពេល​ទុក្ខសោក​វេទនា​ដ៏​យូរអង្វែង នៃ​តំណាក់កាល​អភិវឌ្ឍន៍​មូលធននិយម​ហើយ​នាំ​ប្រជា​ពលករ​ដល់​សង្គម​មួយ​សម្បូរ​រុងរឿង និង​សុភមង្គល ។​
​ ខ​- ចង់​ឈានឡើង​សង្គមនិយម​ដោយ​ចៀសវាង តំណាក់កាល​អភិវឌ្ឍន៍​មូលធននិយម​គឺ ត្រូវមាន​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ពីរ​ជា​សារវន្ត​ដូចតទៅ ៖
- លក្ខណៈសម្បត្តិ​ក្នុងប្រទេស : ជាបឋម វណ្ណៈ​កម្មករ​ដែលមាន​បក្ស​ម៉ាក់ លេនីន ជា​សេនាធិការ​នយោបាយ​ត្រូវតែ​សាមគ្គី​ស្អិតរ​មួ​ត​ជាមួយ​កសិករ​ពលកម្ម និង​ស្រទាប់​ពលករ​ផ្សេងទៀត ដណ្តើមបាន​សិទ្ធិ​ដឹកនាំ​បដិវត្តន៍ មាន​គោល​មាគ៌ា​នយោបាយ​បដិវត្តន៍​ត្រឹមត្រូវ​ដំណើរការ​ដោយ​ដាច់ខាត​ការ​បដិវត្តន៍​បដិវត្ត​ន៍​ប្រជាជាតិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ប្រជាមានិត និង​បង្កលក្ខណៈ​សម្បត្តិ​ឈានចូល​ចូល​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម ។​
- លក្ខណៈសម្បត្តិ​ខាងក្រៅ ពោល​គឺមាន​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ មាន​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស និង​ការជួយឧបត្ថម្ភ​របស់​វណ្ណៈ​កម្មករ និង​ប្រជា​ពលករ​នៅ​ប្រទេស​ទាំងឡាយ​ដែល​បានសម្រេច​ដោយ​ជោគជ័យ បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម ។​
​បណ្តា​ប្រទេស​មិនទាន់​រីកចម្រើន ត្រូវ​ដណ្តើម​ឲ្យ​បាន​នូវ​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ដ៏​សំខាន់​ទាំងនេះ ប៉ុន្តែ​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ក្នុងប្រទេស ជានិច្ច​ជា​កាល​មាន​តួនាទី​ជា​កត្តា​កំណត់ ។​
៧-​ការតស៊ូ​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា “​អ្នកណា​ឈ្នះ​អ្នកណា​” រវាង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម និង​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​បាន​សម្ដែងឡើង​យ៉ាងណាខ្លះ ក្នុងសម័យ​អន្តរកាល ?
​ ដូច​បាន​និយាយ​ខាងលើ ក្នុងសម័យ​អន្តរកាល លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​បាន​ត្រូវ​វាយ​ឲ្យ​បរាជ័យ​ហើយ តែ​ពុំទាន់​បាន​កម្ទេច​ទាំងស្រុង​នៅឡើយ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ក៏​បាន​បដិសន្ធិ​ឡើង​ហើយ​ដែរ​តែ​នៅ​ក្មេងខ្ចី ។ ម្យ៉ាងទៀត​លិ​ទ្ធិ​ចក្រពត្តិនិយម និង​បន​ប្រតិកិរិយា អន្តរជាតិ​កំពុង​រក​គ្រប់​វិធី​ដើម្បី​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ជ័យ​ផល​របស់​បដិវត្តន៍​។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការតស៊ូ​វណ្ណៈ ក្នុងសម័យ​អន្តរកាល​សម្ដែងឡើង​យ៉ាង​តានតឹង និង​ស្មុគស្មាញ​លើ​វិស័យ​ជាច្រើន ។ ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ​ជា​ស្ថាពរ​និង​ដាច់​ខា​ត្រូវ​គឺ ៖
- លើកកម្ពស់​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​ដោយ​មិន​ឈប់ឈរ វាយកម្ទេច​នូវ​រាល់​ការប្រឆាំង​របស់​សត្រូវ​វណ្ណៈ ដែល​ត្រូវ​បដិវត្តន៍​ផ្តួលរំលំ និង​បង្ក្រាប​រាល់​ឧបាយកល និង​សកម្មភាព​របស់​ពួកវា ដែល​ចង់​ស្តារ​រដ្ឋអំណាច​ក្បត់​បដិវត្តន៍​ឡើងវិញ ។​
- សាមគ្គី​គ្រប់​ស្រទាប់​ប្រជាជន ជុំវិញ​វណ្ណៈ​កម្មករ ដើម្បី​ដំណើរការ​កែប្រែ​សង្គមនិយម និង​កសាង​សង្គមនិយម ។​
- កសាង ពង្រឹង និង​បង្កើន​កម្លាំង​ការពារ​ប្រទេស​ដើម្បី​ប្រឆាំង​រាល់​ឧបាយកល​បង្ក​សង្គ្រាម និង​ឈ្លានពាន​របស់​សត្រូវ​នៅ​ខាងក្រៅ តស៊ូ​ប្រឆាំង​លិ​ទ្ធិ​ចក្រពត្តិនិយម និង អាណានិគមនិយម​ចាស់ និង​ថ្មី ។​
- គាំទ្រ និង​ជួយឧបត្ថម្ភ​ចលនា​បដិវត្តន៍​នៃ​ប្រទេស​ទាំងឡាយ​នៅលើ​សកលលោក ពង្រឹង​និង​ពង្រីក​ទំនាក់ទំនង​សហប្រតិបត្តិ​ការជួយ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ជាមួយ​ប្រទេស​សង្គមនិយម​ទាំងឡាយ​ជា​បងប្អូន ។​
៨-​មុននេះ​ប៉ុលពត​ក៏​បា​និយាយថា នឹងធ្វើ “​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​លើ​គ្រប់​វិស័យ និង​ដាច់ខាត ” ដើម្បី​កសាង “​សង្គម​មួយ​ស្អាតស្អំ​”​

តើ​ប៉ុលពត​កសាង​សង្គមនិយម​ពិត​ដែរឬទេ ?
​ អ្នកណា​ដឹង​ដែរ​ថា លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម គឺ​គោរព​ស្រលាញ់​ប្រជាជន តែ​ប៉ុលពត​បាន​កាប់សម្លាប់​ប្រជាជន​អស់​ជាង​៣​លាន​នាក់ ។ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម គឺ​ការគោរព​រាប់​ងា​ន​ពលករ តែ​បន​ប៉ុលពត​បានធ្វើ​ទណ្ឌកម្ម​ទៅលើ​ពលករ​ទៅវិញ ដេញ​ប្រជាជន​រាប់លាន​នាក់ ដែល​នៅ​ទីក្រុង​ឲ្យ​ទៅ​ជនបទ​ក្នុងស្ថានភាព​សែន​វេទនា​បំផុត ។ ពួកវា​បញ្ជូន​ប្រជាជន​ក្នុង “​សហការ​ណ៍​” បង្ខំ​ឲ្យ​ធ្វើ​រួម ហូប​រួម ដែល​ធាតុពិត គឺ​រឹបអូស​យក​ដីស្រែ រឹបអូស​យក​រាល់​មធ្យោបាយ​ផលិតកម្ម និង​មធ្យោបាយ​ប្រើប្រាស់​របស់​ប្រជាជន ប្រែក្លាយ​ប្រ​ជាំ​ជន​ទំ​ង​អស់​ទៅជា​ទាសករ ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជា​ពលករ​ត្រូវស្លាប់​បណ្តើរៗ​ដោយ​បាក់កម្លាំង និង​ដោយ​អត់ឃ្លាន ។​
​ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម គឺ​គោរព​លទ្ធផល​របស់​ព​លករ ពង្រីក​សេដ្ឋកិច្ច និង​វប្បធម៌​ជា​បន្តបន្ទាប់ តែ​ពួកវា​បែរជា​បិទទ្វារ​រោងចក្រ សហគ្រាស ឧស្សាហកម្ម​ទាំងឡាយ បំផ្លាញ​គ្រឿង​ម៉ាស៊ីននិង​ឧបករណ៍ ទំនិញ រថយន្ត​ទុក​ឲ្យ​ច្រះ​ស៊ី និង​ដុះ​ផ្សិត​។ បួ​កវា​លុបបំបាត់​ប្រាក់កាសផ្សារ​លក់ដូរ លុបបំបាត់ចោល​មជ្ឈមណ្ឌល់​ទាំងឡាយ ។​
​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាជន​សំបូរ​ណ៌​រុងរឿង សុភមង្គល តែ​ពួកវា​វិញ​គឺ​ឲ្យ​ប្រជាជន​ហូប​មិន​ឆ្អែត ស្លៀកពាក់​រហែក​រយ៉ៃ ក្មួយៗ​មិនបាន​ទៅ​រៀន មនុស្ស​ចាស់​គ្មាន​តី​កន្លេង​សម្រាក ។​
លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ចាត់ទុកជា​បញ្ញាវន្ត វិទ្យាសាស្ត្រ និង​បច្ចេកទេស សំខាន់​ណាស់ តែ​ពួកវា​បែរជា​កាប់សម្លាប់​បញ្ញាវន្ត បំបាត់​វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកទេស​អនុវត្តន៍​នយោបាយ​អវិជ្ជា ចំពោះ​ប្រជាជន ពីព្រោះ​ពួកវា​ក្លា​ចណាស់​ពន្លឺ​នៃ​អារ្យធម៌ ។​
​ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ចាត់ទុក​ចំណង​សាមគ្គីភាព​អន្តរជាតិ​អធន​សំខាន់​ណាស់ តែ​ពួកវា​ប្រែក្លាយ​មិត្ត​ទៅជា​សត្រូវ ចាត់ទុក​វៀតណាម​ជាស​ត្រូវ​សួ​ពូជ បង្ក​សង្គ្រាម​ឈ្លានពាន​ទៅតាម​ព្រំដែន កម្ពុជា​-​វៀតណាម បង្ក​ស្ថានភាព​ទុក្ខសោក​វេទនា​ដ៏​ច្រើន​ចំពោះ​ប្រជាជាតិ​ទាំងពីរ ។​
​ ច្បាស់​ណាស់​ទៅហើយ​របស់​ដែល​ហៅថា “​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​” របស់​ប៉ុលពត គ្រាន់តែ​ជាការ​បោកប្រាស់​ប្រជាជន​តែប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺ​ពុំមែន​ជា​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ឡើយ ។ គ្មាន​របប​សង្គមនិយម​ណាមួយ​ទាំង​ខាង​ទ្រឹស្តី និង​ការប្រតិបត្តិ​ជាក់ស្ដែង​ដូចនឹង​ប៉ុលពត អៀង​សារី នេះឡើយ ។

លើ​សកលលោក​នេះ ក៏​ពុំទាន់​មាន​របប​ណា​ដែលមាន​រយៈពេល​តែ​ជាង​៣​ឆ្នាំ ចំនួន​ប្រជាជន​ជាង​៧​លាន​នាក់ ត្រូវ​កាប់​ស្លាប់​អស់​ជាង​៣​លាន​នាក់​ដូច្នេះ​ឡើយ “​ក្នុង​មហា​សង្គ្រាមលោកលើកទី​២ ជា​សង្គ្រាម​ធំ​បំផុត​នៅក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​មនុស្សលោក ប្រជាជាតិ​ប៉ូឡូញ ដែល​ត្រូវស្លាប់​ច្រើន​បំផុត គឺ​៦​លាន​នាក់​ក្នុង​ចំនួន​ប្រជាជន ៣០​លាន​នាក់ ក្នុង​រយៈពេល​សង្គ្រាម​៤​ឆ្នាំ​”​។ របប​ប៉ុលពត មិន​គ្រាន់តែ​ត្រូវ​ប្រជាជន​យើង​ប្រទេចផ្តាសា​ស្អប់ខ្ពើម​នោះទេ តែ​ពួកវា​ត្រូវ​ពិភពលោក​ទាំងមូល​ថ្កោលទោស​ទៀតផង ។​
​ របប​ដែល​ហៅថា “​សង្គម​ស្អាតស្អំ​” ដែល​បន​ប៉ុលពត កសាង​នោះ​គឺជា​បែប “​សង្គមនិយម​” មួយ​តាម “​របៀប​បន្ទាយ​ទាហាន​ហ្វា​ស៊ី​ស តាម​គម្រូ ចិន​ប៉េកាំង ” ។ ធាតុពិត​គឺ​អំពើ ឃោ​ឃៅ​របស់​បន​បន្លំ​ឈ្មោះ ជា​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ដើម្បី​បំផ្លាញ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ជា​អំពើ​ប្រិត​កិរិយា បំផុត​តាម​ឧបាយកល​វាតទី​ប្រល័យពូជសាសន៍​របស់​បន​ចិន​ប៉េកាំង​តាម​លិ​ទ្ធិ​ម៉ៅ ។​
៩- បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​នេះ តើ​ត្រូវ​ដើរ​តាមផ្លូវ​ណា ?
​ ក្រោម​របប​ចាស់ សម័យ​សីហនុ​ត្រួតត្រា នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មានត្រកូល​ស្តេច ស្រទាប់​នាយទុន​ភាគច្រើន​ជា​អាណិកជន​ចិន ស្រទាប់​អ្នកមាន​ដីស្រែ​ច្រើន គឺ​ពួក​ម្ចាស់​ដី ពួក​នាម៉ឺន និង​ពួក​នាយទាហាន​ថ្នាក់លើ​ដែល​បានរស់នៅ​សំបូរ​ន៌​សប្បាយ រីឯ​ភាគច្រើន​ជា​ប្រជា​ពលករ​ក្រីក្រ គ្មាន​សេរីភាព​បន្តិច​ណា​សោះឡើយ​។
​ពេល​លន់​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​រំលំ​សីហនុ នេះ​គ្រាន់តែ​ជាការ​ផ្លាស់ប្តូរ​មនុស្ស​តែប៉ុណ្ណោះ រីឯ​របប​គឺ​គ្មាន​ផ្លាស់ប្តូរ​អ្វី​ទេ ។ របប​សីហនុ ជា​របប​សក្តិភូមិ​ស្និទ​ស្នាល​ជាមួយ​ចក្រពត្តិ​បារាំង ផ្ទុយ​មកវិញ​របប​លន់ នល់ ជា​អាណានិគម​បែប​ថ្មី​របស់​ចក្រពត្តិ​អាមេរិក ។

ជា​សារវន្ត​របប​ទាំងពីរ​នេះ​គឺ​សុទ្ធតែជា​របស់​ពួក​អ្នកមាន​មួយក្រុម​រស់នៅ​លើ​មាស​ប្រា​ក៉ រីឯ​ប្រជា​ពលករ​វិញ​រស់នៅ​សែន​ក្រីក្រ​វ​រទនា​ត្រូវ​ពួកវា​ជិះជាន់​សង្កត់សង្កិន របប​ទាំងពីរ​ត្រូវ​ប្រជាបលរដ្ឋ​ផ្តួលរំលំ​ទាំងអស់ ។ ក៏ប៉ុន្តែ​ប៉ុលពត ប្លន់​យក​ស្នាដៃ​របស់​ប្រជាជន យក​ផលប្រយោជន៍​របស់​មាតុ​ភូមិ​លក់​យ៉ាង​ថោក គួរ​ឲ្យ​ពួកវា​តទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន​ប៉េកាំង ប្រែក្លាយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅជា​តំបន់​ដី​ថ្មី​របស់​ចិន ។​
​ សំណួរ​មួយ​បាន​ចោទឡើង​បច្ចុប្បន្ន តើ​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​ដើរ​តាមផ្លូវ​ណា ?
ដាច់ខាត​មិន​វិល​ត្រឡប់មក​ផ្លូវ​ប៉ុលពត ឬ​កសាង​ឡើងវិញ​តាម​របប​សក្តិភូមិ មូលធននិយម​សោះឡើយ បើ​ធ្វើ​អ៊ីចឹង​ពោល គឺ​នាំមក​ឲ្យ​ប្រទេសជាតិ​នូវ​ស្រទាប់​អ្នកមាន ហូប​ឆ្ងាញ់​ឆ្លៀ​កពាក់​ស្អាត មិន​ធ្វើ​ពលកម្ម រីឯ​ប្រជា​ពលករ​ភាគច្រើន​ត្រូវ​សង្កត់សង្កិន ត្រូវធ្វើ​ពលកម្ម​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដូច​ប្រជា​ពលករ​នៅ​កណ្តាល​ប្រទេស​មូលធននិយម ។​
​ ឬមួយ​ដើរ​តាមផ្លូវ​អ​ព្យា​ក្រឹត្យ​! ក៏​ទេ​ដែរ ! តាម​ការពិត​គឺ​គ្មាន​ផ្លូវ​អ​ព្យា​ក្រឹត្យ ឈរ​នៅ​ពាក់កណ្តាល​សោះឡើយ​! ពីព្រោះ​សព្វថ្ងៃនេះ នៅលើ​សកលលោក​កកើត​ឡើង​របប​ពី​ច្បាស់លាស់​ណាស់ របប​មូលធននិយម​និង​របប​សង្គមនិយម ។ មាន​ប្រទេស​ខ្លះ​ចាត់ទុកថា​ខ្លួន​ជា​អ​ព្យា​ក្រឹត្យ មានការ​ប្រឆាំង​ចក្រពត្តិ​ដោយ​សកម្ម​មួយកម្រិត​ដែរ តែ​ដោយ​វណ្ណៈ​នាយទុន​នៅ​ប្រទេស​នោះ​ក្តាប់​អំណាច របប​សង្គម​នោះ​ក៏​ជា​របប​មូលធននិយម​ដែរ ។ មានតែ​ម្យ៉ាង​គឺ​ឈរ​ខាង​ប្រព័ន្ធ​មូលធននិយម នេះ​ជា​ផ្លូវ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ទុក្ខវេទនា ផ្លូវស្លាប់ ។

ម្យ៉ាងទៀត​គឺ​ដើរ​តាមផ្លូវ​សង្គមនិយម ផ្លូវ​នាំមក​នូវ​ការ​សំបូរ​ណ៌​សប្បាយ សុភមង្គល​សម្រាប់​ពល​ករ​គ្រប់ៗ​រូប ។​
​ ឥឡូវនេះ ចង់បាន​ជីវភាព​សំបូរ​ណ៌​សប្បាយ សុភមង្គល ប្រជាជន​កម្ពុជា​គ្មាន​មាគ៌ា​ណា​ក្រោ​មាគ៌ា​កសាង​ទឹកដី កម្ពុជា​ឈានឡើង​តាម​មាគ៌ា​សង្គមនិយម​ទេ មាគ៌ា​សង្គមនិយម​បរិសុទ្ធ វិទ្យាសាស្ត្រ ពោលគឺ​ពុំមែន "​បែប​សង្គមនិយម​ទេ " របស់​បន​ប៉ុលពត​សោះឡើយ ។​
​ មហាសន្និបាទ​លើក​ទី​៤ របស់​បក្ស​បានបង្ហាញ​ច្បាស់​ថា បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​សម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​សង្គមនិយម​ជា​ជំហានៗ ។ នោះ​គឺជា​ផ្លូវ​អភិវឌ្ឍន៍​ស្រប​នឹង​ក្រឹត្យក្រម​នៃ​យុគសម័យ​ថ្មី យុគសម័យ​អន្តរ​កាលពី​ល​លិ​ទ្ធិ​មូលធននិយម​ឈានឡើង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម លើ​ក្រម​ខ័​ណ្ឌ​ពិភពលោក​ទាំងមូល ។​

សំណួរ​ពិភាក្សា
១- លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម មាន​លក្ខណៈពិសេស​អ្វីខ្លះ​? បើ​ប្រៀប​និង​សង្គម​មុនៗ​នេះ​?
២- ចង់​កសាង​ជោគជ័យ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម និង​លិ​ទ្ធិ​កុម្មុយនីស្ត ត្រូវធ្វើ​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម និង​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​សម័យ​អន្តរកាល ហេតុអ្វី ? សម័យ​អន្តរកាល​ចាប់ផ្តើម​ពី​ពេលណា ហើយ​បានបញ្ចប់​ពី​ពេលណា ?
៣- ហេតុអ្វី​ក្នុង​យុគសម័យ​បច្ចុប្បន្ន ប្រទេស​ទាំងឡាយ​ដែល​អន់ថយ​ខាង​សេដ្ឋកិច្ច ក៏​អាច​ឈានឡើង​សង្គមនិយម​បាន​ដោយ​មិនបាច់​ឆ្លងកាត់​ដំណាក់កាល អភិវឌ្ឍន៍​មូលធននិយម ? ចង់​ឈានឡើង​សង្គមនិយម​ត្រូវមាន​លក្ខនៈសម្បត្តិ​អ្វីខ្លះ ?
៤- ការតស៊ូ​រវាង​មាគ៌ា​ទាំងពីរ ក្នុងសម័យ​អន្តរកាល​ឈានឡើង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម បាន​កើតឡើង​យ៉ាងណាខ្លះ ?
៥- កាលពី មុននេះ (១៩៧៥-១៩៧៩) តើ​ពួក​ប៉ុលពត មាន​ធ្វើ “​បដិវត្តន៍​សង្គមនិយម​លើ​គ្រប់​វិស័យ និង​ដាច់ខាត​” មែន​ទេ ?
៦- បច្ចុប្បន្ន បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​មាន​មាគ៌ា​នយោបាយ​កសាង​ទឹកដី​ឆ្លងកាត់​សម័យ​អន្តរកាល​ឈាន​ជា​ជំហាន​ឡើង​សង្គមនិយម តើ​សម​ស្រ​ឬទេ ? ហេតុអ្វី ?
​ ​
ភាគ​៣

ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ​ត្រូវ​គួបផ្សំ​និង សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន

ឯករាជ​ជាតិ​លើ​មូលដ្ឋាន​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម

១-​តើ​ដូចម្តេច​ហៅថា​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ ?
​ ​ប្រជាជាតិ​ជា​អ្វី ? ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ ក្នុងសង្គម​ពុំមាន​អ្នកណា​ក៏​ឆ្លើយ​ដូចគ្នា​នោះទេ ។​
- ចំពោះ​ប្រជា​ពលករ ប្រជាជាតិ​មាន​អត្ថន័យ​តែ​នៅពេលណា​មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើជា​ម្ចាស់ និង​មាន​ជីវភាព​ប្រកបដោយ​សេរីភាព​សុភមង្គល ។ គ្មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ គ្មាន​ជីវភាព​ប្រកបដោយ​សេរីភាព សុភមង្គល គឺ​ចាត់ទុកថា​ប្រជាជាតិ​ត្រូវ​បាត់បង់​។ ពេល​ប្រជាជាតិ​ត្រូវ​បាត់បង់ នោះ​បញ្ហា​ស្នេហា​ជាតិ​ត្រូវធ្វើ​ការតស៊ូ ដើម្បី​ដណ្តើម​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​សង្គម ដណ្តើម​ជីវភាព​ជូន​ប្រជា​ពលករ ប្រឆាំង​និង​កេងប្រវ័ញ្ច​កាន់អំណាច ដែល​ជិះជាន់​សង្កត់សង្កិន​ប្រជា​ពលករ ។​
- ចំពោះ​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច បញ្ហា​ប្រជាជាតិ​មានន័យ​តែ​នៅពេលដែល​ពួកវា​ក្តាប់បាន​រដ្ឋអំណាច និង​មាន​សេរីភាព​ក្នុងការ​កេងប្រវ័ញ្ច​សង្កត់សង្កិន​ប្រជា​ពលករ​តែប៉ុណ្ណោះ ។ បើ​បាត់​ប្រយោជន៍​ទាំងនោះ គឺ​ពួកវា​ចាត់ទុកថា​បាត់បង់​ប្រជាជាតិ ។​
- ក្នុងករណី​ប្រជាជាតិ​មាន​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួតត្រា ហើយ​ត្រូវ​ចក្រពត្តិ​ខាងក្រៅ​មក​ឈ្លានពាន​នោះ ពួក​កេងប្រវ័ញ្ច​ត្រួតត្រា វា​ជ្រៀង​ទង់​ស្នេហា​ជាតិ ហើយ​ធ្វើការ​អំពាវនាវ​ប្រជាជ​ន​សាមគ្គី ប្រឆាំង​និង​ពួក​ឈ្លានពាន ហើយ​បាន​ប្រជាជន​ស្តាប់​តាម ។

នៅក្នុង​ចំណុច​នេះ តើ​ស្នេហា​ជាតិ​របស់​ពួក​កេងប្រវ័ញ្ច​កាន់អំណាច និង​ស្នេហា​ជាតិរ​ប់ស​ប្រជា​ពលករ​ដូចគ្នា​ឬទេ ? អំពី​អំពើ​ប្រឆាំង នឹង​ពួក​ឈ្លានពាន គឺ​ហាក់​ដូចគ្នា ប៉ុន្តែ​អំពី​គោលបំណង​វណ្ណៈ​គឺ ខុសគ្នា​ស្រឡះ ។ ពួក​កេងប្រវ័ញ្ច​ដែល​កាន់អំណាច ប្រឆាំង​និង​ពួក​ឈ្លានពាន មកពី​ខ្លាច​បាត់​សិទ្ធិសេរីភាព​ខាង​ការជិះជាន់ កេងប្រវ័ញ្ច​នៅក្នុង​ដៃ​របស់​ពួក​អាណានិគមនិយម​ចក្រពត្តិ​។​ចំណែកឯ​ប្រជា​ពលករ​ប្រឆាំង​និង​ពួក​ឈ្លានពាន​តាម​ពាក្យ​អំពាវ​នារ​បស់​ពួក​អ្នកកាន់អំណាច គឺ​ខ្លាច​ពួក​ចក្រពត្តិ​ចូលមក​បន្ថែម​ការជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​មួយ​ជាន់​ទៀត ហើយ​និង​ធ្លាក់​នៅក្នុង​ស្ថា​នា​ភាព កមួយ​អ​ម្រែ​ក​ពីរ ដែល​កាន់តែ​វេទនា​ថែមទៀត ។​
​ ជាការ​ពិតណាស់ រវាង​អ្នក​ដែលមាន​ប្រវត្តិសាស្រ្​រួម រស់​នៅលើ​ផែនដី​រួមគ្នា មាន​ភាសា និង​អក្សរ​រួម មានដំណើរ​តស៊ូ​និង​ធម្មជាតិ ការតស៊ូ​សង្គម​រួម​នោះ​ក៏មាន​ចិត្តសាស្ត្រ​រួម​ដែរ ហៅថា​ចិត្តសាស្ត្រ​ប្រជាជាតិ ។

ប៉ុន្តែ​ដោយ​សាតរផលប្រយោជន៍​វណ្ណៈ បដិបក្ខ​និង​គ្នា បានជា​ខ្លឹមសារ​ពិត និង​មនសិការ​របស់​ប្រជាជាតិ​ក៏​បដិបក្ខ​គ្នា​ដែរ មាន​ប្រជាជាតិ​របស់​វណ្ណៈ​កេងប្រវ័ញ្ច មាន​ប្រជាជាតិ​របស់​ប្រជា​ពលករ មាន​ប្រជាជាតិ​អធន និង​ប្រជាជាតិ​នាយទុន មាន​ប្រជាជាតិ​របស់​ប៉ុលពត សឺ​ន​សាន សីហនុ តាម​ប៉េកាំង និង​ប្រជាជាតិ​របស់​ប្រជា​ពលករ​កម្ពុជា ។ បច្ចុប្បន្ន​ពួក​ប៉ុលពត សឺ​ន​សាន សីហនុ ស្រែក​ក្តែ​ងៗ​ថា បាត់បង់​ប្រជាជាតិ គឺ​ពិតជា​បាត់បង់​នូវ​សិទ្ធិ​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​របស់​ពួកវា មកលើ​ប្រជា​ពលករ​កម្ពុជា ។​
- លើ​ការជាក់ស្តែង ប្រជាជាតិ​រួមមាន​អ្វីៗ​ទាំងអស់ ដែលមាន​នៅលើ​ផែនដី ដូចជា ៖ ភូមិ ស្រែចំការ ផ្ទះសម្បែង អណ្តូងរ៉ែ រោងចក្រ ទីក្រុង សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ផ្លូវ​រថភ្លើង រាល់​ស្ថាបត្យកម្ម វប្បធម៌ ។​ល​។
​ដែល​បាន​កសាងឡើង​សុទ្ធតែ​ដោយសារ​ស្នាដៃ​រប​ស់​ហត្ថ​ពលករ និង​បញ្ញា​ពលករ ។ ម្ចាស់​ដ៏​សមស្រប​បំផុត​របស់​ប្រជាជាតិ​បែបនេះ​គឺ​ត្រូវតែ​ជា​ប្រជា​ពលករ ។​
- ផ្តើម​ពីនេះ ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ គឺ​ត្រូវ​ស្នេហា​សិទ្ធ​ធ្វើ​ម្ចាស់​របស់​ប្រជា​ពលករ នៅពេលដែល​ប្រជា​ពលករ​មិនទាន់មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ គឺ​ត្រូវ​តស៊ូ​ដណ្តើម​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ មុន​បង្អស់​គឺ ដណ្តើម​ឲ្យ​បាន​រដ្ឋអំណាច​មក​ក្នុង​ដៃ​របស់ខ្លួន ។​ពេល​ដណ្តើមបាន​រដ្ឋអំណាច និង​មាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​ហើយ​នោះ ត្រូវការពារ​រដ្ឋអំណាច​បដិវត្តន៍ ពង្រីក​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ មិន​អនុញ្ញាតិ​ឲ្យ​អ្នកណា​មាន​សិទ្ធិ គំរាមកំហែង​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រជា​ពលករ​ឡើយ​។​
​ ផ្តើម​ពី​ទស្សនៈ​និយាយ​ខាងលើ​ត្រូវ​ចាត់ទុកថា ជ័យជំនះ​ថ្ងៃ​៧ មករា​ឆ្នាំ​១៩៧៩ បាន​បើក​ឡើង​នូវ​ទំព័រ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ថ្មី មិនដែល​ធ្លាប់មាន​សោះ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ២០០០​ឆ្នាំ របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ទំព័រ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដែល​ប្រជា​ពលករ​កម្ពុជា​ធ្វើ​ម្ចាស់​ប្រទេស​ធ្វើ​ម្ចាស់​ជោគវាសនា​របស់ខ្លួន ។​
​សុន្ទរកថា​ថ្លែង​ក្នុងឱកាស​រំលឹក​ខួប​លើក​ទី​៥ ថ្ងៃ​ឯករាជ​ជាតិ​នៃ​សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា សម​មិត្ត ហេង សំរិន តាងនាម​បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​មានប្រសាសន៍ថា “​សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា​របស់​ពួកយើង គឺជា​មាតុ​ភូមិ​របស់​ប្រជា​ពលករ ” “ របប​ថ្មី​របស់​យើង គោរព​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​របស់​ប្រជាជន ” “​ កង​ទ​ព័​ប្រជាជន​កម្ពុជា នគរបាល​ប្រជាជន​កម្ពុជា សព្វថ្ងៃនេះ​គឺ​ប្រសូត​ចេញពី​ប្រជាជន ប្រយុទ្ធ​និង​ពលិកម្ម​ដើម្បី​ប្រជាជន។នេះ​គឺជា​កិត្តិយស​មួយ​ដ៏​ខ្ពង់ខ្ពស់ ។ ប្រសិនបើ​ប្រព្រឹត្ត​នូវ​អំពើ​ខុសឆ្គង​គំរាមកំហែង​ប្រជាជន តាមបែប​ទាហាន​ឬ ប៉ូលិស​របស់​ពួក​អាណានិគម​ចក្រពត្តិ​របស់​សីហនុ លន់ នល់ ប៉ុលពត នោះ​ជា​ប្រការ​មួយ​យ៉ាង​អាម៉ាស់ ហើយ​ត្រូវ​ដាក់វិន័យ​យ៉ាង​ម៉ឺងម៉ាត់ ” ។

លើ​បញ្ហា​យ៉ាងដូច​នេះ​គឺ​ពិតជា​ផ្តើមចេញពី​ទឹកចិត្ត​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ ស្នេហា​ជាតិ​របស់​ប្រជា​ពលករ ស្នរ​ហា​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​របស់​ប្រជា​ពលករ ស្មោះ​ស្ម​គ្រ័​អស់ពីដួងចិត្ត ដើម្បី​ជីវភាព​ប្រកបដោយ សេរីភាព សុភមង្គល​របស់​ប្រជា​ពលករ ។​
២-​ហេតុអ្វី​បានជា​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ​ត្រូវ​គួបផ្សំ និង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន ?
- ដូច​យើង​បាន​និយាយ​ខាងលើ ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ គឺ​ស្នេហា​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់ ស្នេហា​ជីវភាព​ប្រកបដោយ​សេរីភាព សុភមង្គល​របស់​ប្រជា​ពលករ​លើ​ប្រទេស​នោះ ។ ពេល​ស្រឡាញ់​ប្រជា​ពលករ​ប្រទេស​ខ្លួន ជាធម្មតា នឹង​នាំ​ដល់​ការស្រឡាញ់​ប្រជា​ពលករ​នស​ប្រទេស​ផ្សេងៗ​ទៀត​លើ​សកលលោក ចាត់ទុក​បួ​ក​ចក្រពត្តិ​អាណានិគមនិយម ពួក​សក្តិភូមិ ពួក​ប្រតិកិរិយា ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រជា​ពលករ​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត ជាស​ត្រូវ​នៃ​វណ្ណៈ​របស់ខ្លួន ។​
​ ពិនិត្យ​ជារួម នាបច្ចុប្បន្ន​នេះ​ក្នុង​សកលលោក​មាន​វណ្ណៈ​ធំ​ពីរ​កំពុង​តស៊ូ​ជាមួយគ្នា​យ៉ាង​ប្តូរផ្តាច់ វណ្ណៈ​អធន និង​វណ្ណៈ​នាយទុន ។ វណ្ណៈ​នាយទុន​អនុវត្តន៍ សម្ព័ន្ធភាព​អន្តរជាតិ​ប្រតិកិរិយា ដើម្បី​ប្រឆាំង​វណ្ណៈ​អធន និង​ចលនា​បដិវត្តន៍​ទាំងឡាយ​លើ​សកលលោក ។

វណ្ណៈ​កម្មករ​កកើតឡើង​ជាដំបូង ពី​ផលិតកម្ម​ឧស្សាហកម្ម​មូលធននិយម ដូច្នេះ​ក៏មាន​សម្ព័ន្ធភាព​រវាង​កម្មករ​ប្រទេស​នេះ និង​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត​ក្នុង​វិស័យ​ផលិតកម្ម និង​ស្ថិតក្នុង​ស្ថានភាព​រួម​ត្រូវ​ពួក​នាយទុន​ជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ទាមទារ​ត្រូវមាន​កម្លាំង​សាមគ្គីភាព​ដើម្បី​ប្រឆាំង​និង​ខ្មាំងសត្រូវ​រួម គឺ​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន​។ លេនីន​ធ្លាប់បាន​បញ្ជាក់ថា “​ពួក​មូលធន​ជា​កម្លាំង​អន្តរជាតិ ។ចង់​ឈ្នះ​វា​ត្រូវមាន​សម្ព័ន្ធភាព និង​មិត្តភាព​អន្តរជាតិ​របស់​កម្មក​រ ” ។​
- វណ្ណៈ​នាយ​មិន​ត្រឹមតែ ត្រួតត្រា​កេងប្រវ័ញ្ច​វណ្ណៈ​កម្មករ និង​ប្រជា​ពលករ​ក្នុងប្រទេស​របស់ខ្លួន តែ​នៅតែ​ទន្ទ្រាន​ឈ្លានពាន​ប្រទេស​អាណានិគម ពង្រីក​ការជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច​ប្រជាជាតិ​ទាំងឡាយ​ដែល​ទន់ខ្សោយ​ទៀត ។ ផ្តើម​បី​វណ្ណៈ​អធន​ក្នុងពេល​ប្រឆាំងនឹង​វណ្ណៈ​នាយទុន កាន់អំណាច​នៅ​ប្រទេស​របស់ខ្លួន ត្រូវ​ឆ្លៀត​គួបផ្សំ​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ និង​ការតស៊ូ​រំដោះជាតិ​នៅ​ប្រទេស​ដទៃទៀត ។ ផ្តើម​ពី​នោះ​ម៉ាក់​និង​លេនីន​បានលើកឡើង​នូវ​ពាក្យស្លោក “​អធន​គ្រប់​ប្រទេស​ចូរ​សាមគ្គី​គ្នា​ឡើង​! ” “​អធន​គ្រប់​ប្រទេស​និង​ប្រជាជាតិ​ទាំងឡាយ​ដែល​ត្រូវគេ​ជិះជាន់​ចូរ​សាមគ្គី​គ្នា​ឡើង​! ” នោះ​ជា​ខ្លឹមសារ​នៃ​លិ​ទ្ធិ​អន្តរជាតិ​និយម​អធន ។​
- ក្រោយ​បដិវត្តន៍ខែតុលា រុស្សី ប្រព័ន្ធ​ប្រទេស​សង្គមនិយម ដែល​ប្រជា​ពលករ​ធ្វើ​ម្ចាស់​បានកកើតឡើង និង​ក្លាយទៅជា​ទី​បង្អែក ដ៏​រឹងមាំ​នៃ​ចលនា​បដិវត្តន៍​សក​លោក ក្នុងនោះ​សហភាព​សាធារណៈរដ្ឋ​សង្គមនិយម សូ​វៀត​ជា​ប្រទេស​សង្គមនិយម​ខ្លាំង​បំផុត មាន​តួនាទី​ជា​សសរទ្រូង ។ សភាពការណ៍​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្លឹមសារ​នៃ​លិ​ទ្ធិ​អន្តរជាតិ​និយម​អធន​កាន់តែ​សំបូរបែប​ថែមទៀត ហើយ​ហៅថា លិ​ទ្ធិ​អន្តរជាតិ​សង្គមនិយម ។​
- ក្នុង​សកលលោក​បច្ចុប្បន្ននេះ មាន​ចលនា​បដិវត្តន៍​ធ​ម​បី​កំពុង​វាយ​សម្រុក​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​សង្គម​មូលធននិយម ។ នោះ​គឺ​ចលនា កសាង​សង្គម​ក្នុងប្រទេស​សង្គមនិយម ចលនា​ទាមទារ​សិទ្ធិ​នៅ​របស់​វណ្ណៈ​កម្មករ និង​ប្រជា​ពលករ​នៅ​ប្រ​ទស​មូលធននិយម និង​ចលនា​រំដោះជាតិ និង​ការពារ​ឯករាជ​ជាតិ​ប្រឆាំងនឹង​ចក្រពត្តិ និង​ពួក​ប្រតិកិរិយា​អន្តរជាតិ​នៅ​ប្រទេស​ទាំងឡាយ ដែល​នៅមាន​ការត្រួតត្រា​របស់​អាណានិគមនិយម​ចក្រពត្តិ និង​ប្រតិកិរិយា ។​
- ជន​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ តស៊ូ​ដើម្បី​រំដោះ​ប្រទេសជាតិ និង​ការពារជាតិ ចង់​មាន​កម្លាំង​គ្រប់គ្រាន់​ត្រូវ​ភ្ជាប់​ការតស៊ូ​នៅ​ប្រ​ទស​របស់ខ្លួន​យ៉ាង​ជិតស្និត​ជាមួយ ចលនា​បដិវត្តន៍​ធំ​ទាំងបី​លើ​សកលលោក​ដេ​ល​បាន​និយាយ​ខាងលើនេះ ដើម្បី​រួម​ម​គ្នា​ប្រឆាំង និង​សត្រូវ​រួម​គឺ​ពួក​ចក្រពត្តិ និង​អនុភាព​ប្រតិកិរិយា​អន្តរជាតិ​ទាំងឡាយ​ដែល​កំពុង​ចងសម្ព័ន្ធ​និង​គ្នា ។

ចង់បាន​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ត្រូវតែមាន​ទស្សនៈ​ត្រឹមត្រូវ​អំពី ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ គួបផ្សំ​និង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន ។ មិនត្រូវ​ស្រពិចស្រពិល​បាត់​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​សត្រូវ​រួម គឺ​ចក្រពត្តិ និង​ពួក​ប្រតិកិរិយា​អន្តរជាតិ មិនអាច​ផ្តាច់​ផលប្រយោជន៍​ប្រជាជាតិ​របស់ខ្លួន​ពី​ផលប្រយោជន៍​របស់​ចលនា​បដិវត្តន៍​សកលលោក​ទាំ​ង​បី​បានឡើយ ត្រូវ​ឆ្លៀត​គួបផ្សំ​ការជួយឧបត្ថម្ភ​របស់​បដិវត្តន៍​សកលលោក​ផង និង​ត្រូវ​រួម​កម្លាំង​របស់ខ្លួន​ទៅក្នុង​រាល់​ចលនា​បដិវត្តន៍​សកលលោក​ផង ។

សម​មិត្ត ហេង សំរិន បាន​ថ្លែង​នូវ​ទស្សនៈ​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​នេះ របស់​បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា ក្នុង​សុន្ទរកថា​ដែល​អាន​ក្នុងឱកាស​បុណ្យ​រំលឹក​ខួប​លើក​ទី​៥ ថ្ងៃ​ឯករាជ​ជាតិ​៧ មករា ដូចខាងក្រោម​នេះ ៖ “​សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា​របស់​យើង គឺជា​មាតុភូមិ​របស់​ប្រជា​ពលករ ។ យើង​ចាត់ទុក​ប្រជា​ពលករ នៃ​ប្រទេស​នានា​សុទ្ធតែជា​បងប្អូន​របស់​យើង ។

យើង​ចាត់ទុក​ប្រទេស​សង្គមនិយម​នានា​ជា​កន្លែង​ដែល​ប្រជា​ពលករ​ដណ្តើមបាន​សិទ្ធិ​ធ្វើជា​ម្ចាស់ ហើយ​ដែល​បាន​ជួយឧបត្ថម្ភ​យើង​យ៉ាងសកម្ម ជា​បង្អែ​កមួយ​យ៉ាងរឹងមាំ​របស់​យើង ” “​យើង​ចាត់ទុក​ប្រតិកិរិយា​វាតទី​និយម​អនុត្តរភាព​ប៉េកាំង ជាស​ត្រូវ​ផ្តា​ល់​ដ៏​គ្រោះថ្នាក់​បំផុត ទន្ទឹម​និង​នេះ​យើង​ក៏​មិន​ស្រពិចស្រពិល​បាត់​ការប្រុងប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​ចក្រពត្តិ​អាមេរិក ដែលជា​សត្រូវ​សារវន្ត និង​យូរអង្វែង ” “​យើង​បង្កើន​ចំណង​
​សាមគ្គី​ជាមួយ​រាល់​កម្លាំង​បដិវត្តន៍ និង​កម្លាំង​ជឿនលឿន​លើ​សកលលោក ។

ប្តេជ្ញា​គាំទ្រ​បុព្វហេតុ​តស៊ូ​រួម​របស់​ប្រជាជន​ប្រទេស​នានា ដើម្បី​សន្តិភាព ឯករាជ​ជាតិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​វឌ្ឍនភាព ប្រឆាំង​និង​លិ​ទ្ធិ​ចក្រពត្តិ​លិ​ទ្ធិ​អាណានិគមនិយម​ចាស់ និង​ថ្មី ” ។​
​ ​ - ពិតជា​ដោយសារ​មាន​ទស្សនៈ​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​នោះ​ហើយ​ដែល​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​កន្លងទៅនេះ ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ។​
៣-​ហេតុអ្វី​បានជា​ត្រូវ​ឈរលើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ទើប​កសាង និង​ពង្រឹង​ឯករាជ្យ​បាន​រឹងមាំ ?
​ ​ក្នុងសម័យ​បច្ចុប្បន្ន ចង់​ឲ្យ​ប្រជាជន​របស់ខ្លួន​មាន​ជីវភាព​សំបូរ​សប្បាយ សុភមង្គល​ពិតប្រាកដ នោះ​ដាច់ខាត​ត្រូវ​ភ្ជាប់​ឯករាជ​ជាតិ ទៅ​និង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ។ នេះ​គឺ​មកពី មានតែ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ទេ​ទើប​លុបបំបាត់ចោល​យ៉ាង​ដាច់ខាត ការជិះជាន់​កេងប្រវ័ញ្ច ហើយ​ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​បានក្លាយ​ទៅជា ប្រព័ន្ធ​សកលលោក​ដ៏​ខ្លាំង​មហិមា ជាទី​បង្អែក​ដ៏​រឹងមាំ​សម្រាប​ចលនា​បដិវត្តន៍​ប្រទេស​ទាំងឡាយ ។​
​ ​បច្ចុប្បន្ន​ឯករាជ​ជាតិ និង​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​គឺ​តែមួយ ។ ទឹកចិត្ត​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ​ដូចគ្នា​សុទ្ធសាធ និង​ទឹកចិត្ត​ស្នេហា​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ។ និយាយថា កសាង​មាតុភូមិ​ពេលនេះ​គឺ​ពិតជា​កសាង​មាតុភូមិ​សង្គមនិយម​នោះ​ជា​មាគ៌ា​ស្រប​និង​ក្រឹត្យក្រម ដើម្បី​ជៀសផុត​ពី​ការ​រណប​ពួក​ចក្រពត្តិនិយម ។ មានតែ​ឯករាជ​ជាតិ ដែល​ឈរលើ​មូលដ្ឋាន​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ទេ ទើប​កសាង និង​ពង្រឹង​ឯករាជ​ជាតិ​បាន​រឹងមាំ ទើប​កសាងបាន​ចំណង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​សង្គមនិយម ធ្វើ​សហប្រតិបត្តិការ​ដោយមាន​សមភាព និង​ឧបត្ថម្ភ​ដោយស្មោះ​ស្ម័គ្រ ព្រមជាមួយ​នេះ​ទើប​នាំមក​នូវ​សុភមង្គល​បាន​គ្រប់គ្រាន់​ជូន​ប្រជា​ពលករ ហើយក៏​ឈរលើ​មូលដ្ឋាន​នោះដែរ ដែល​អាច​ពង្រីក​បាន​រាល់​សមត្ថភាព​និង​ភាពល្អ​ប្រណិត​របស់​ប្រទេស ។​
​ បច្ចុប្បន្ននេះ​គ្រោះ​ត្រូវគេ​ឈ្លានពាន ចំពោះ​ប្រទេស​ទាំងបី​កម្ពុជា​-​វៀតណាម​-​ឡាវ នៅតែមាន ។ ហេតុនេះ​ប្រទេស​ទាំងបី​នៅ​ឥណ្ឌូចិន​ត្រូវ​ចងសម្ព័ន្ធ​និង​គ្នា សាមគ្គី​គ្នា​យ៉ាង​ជិតស្និត​ជាង​ពេលណាៗ​ទាំងអស់ ហើយ​នៅ​ប្រទេស​នីមួយៗ ត្រូវ​គួបផ្សំ​យ៉ាង​ជិតស្និត​រវាង​ភារកិច្ច​ការពារ​មាតុភូមិ និង​ភារកិច្ច​កសាង​លិ​ទ្ធី​សង្គមនិយម​នោះ ទើប​មាន​កម្លាំង​ខ្លាំងក្លា ដើម្បី​វាយ​ឈ្នះ​ខ្មាំងសត្រូវ ។​
៤-​តើ​ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ សំផន និង​ចៅហ្វាយ​របស់​ពួកវា​គឺ​ពួក​វាត​តី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន​ជ្រោង​ខ្ពស់​ទង់ជាតិ​ឯករាជ​ជាតិ និង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន​ដែរឬទេ ?
​ ​ ពួក​ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ សំផន ក៏​និយាយ​ពាក្យ “ ឯករាជ​ជាតិ ” “ សាមគ្គី​អន្តរជាតិ ” ដែរ​ប៉ុន្តែ​ធាតុពិត​គឺ​អនុវត្ត​លិ​ទ្ធិ​ជាតិនិយម​ហួសហេតុ អនុវត្ត​តាមបែប “ លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម​ដ៏​ចំឡែក ” តាម​គម្រូ​របស់​បួ​ក​ប្រតិកិរិយា​ប៉េកាំង គឺ​ឃុបឃិត​ជាមួយ​ពួក​ប្រតិកិរិយា​អន្តរជាតិ បំផ្លាញ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម បំផ្លិចបំផ្លាញ​ការ​សាមគ្គី​ជាមួយ​ប្រទេស​សង្គមនិយម​ទាំងឡាយ​ជា​បងប្អូន ។ នយោបាយ​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​បាត់​ឯករាជ អធិបតេយ្យ ប្រទេសជាតិ​ត្រូវ​រណប​តាម​មាគ៌ា របស់​លិ​ទ្ធិ​វាតទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន និង​ធ្លាក់​ក្នុង​គ្រោះ​ប្រល័យពូជសាសន៍​ខ្លួនឯង ។

បច្ចុប្បន្ន នេះ​ពួកវា​និង​រិះរក​គ្រប់​វិធី​ចងសម្ព័ន្ធភាព​ជាមួយ​ប្រតិកិរិយា​អន្តរជាតិ​ទាំងអស់ ដើម្បី​ប្រឆាំង​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​យើង ក៏​ដូច​បដិវត្តន៍​របស់​ប្រទេស​ទាំងពីរ វៀតណាម និង​ឡាវ​យ៉ាង​ឆ្កួត​លីលា ។​
​ មានតែ​បក្ស​ប្រជាជន​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​ទេ ដែល​តាម​លិ​ទ្ធិ ម៉ាក់ លេនីន ទើប​ប្តូរផ្តាច់​តស៊ូ​ដើម្បី​ឯករាជ​ជាតិ​ពិតប្រាកដ ទន្ទឹមនេះ​ក៏​ជា​អ្នក​ប្តូរផ្តាច់​តស៊ូ​ដើ​ម្ពិ​លិ​ទ្ធិ​អន្តរ​ជាតិនិយម​អធន​បរិសុទ្ធ​ដែរ ។
៥-​ហេតុអ្វី​បានជា សាមគ្គី​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ជាមួយ​វៀតណាម ឡាវ ជា​សតិអារម្មណ៍​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​បក្ស​យើង ជា​បញ្ហា​ស្លាប់​រស់​របស់​ប្រទេសជាតិ​កម្ពុជា ?
​ ភាពជាក់ស្តែង នៃ​ការតស៊ូ​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​សិប​ឆ្នាំ​កន្លងទៅ នៅ​ឥណ្ឌូចិន​បានបញ្ជាក់​ឲ្យ​ឃើញថា ៖ ពួក​អាណានិគមនិយម​ចក្រពត្តិ ពួកវា​តទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន ក្នុងពេល​ឈ្លានពាន ទន្ទ្រាន​យក​ប្រទេស​នេះ និង​ចាប់​ប្រ​ទស​នេះ​ធ្វើជា​ទាសករ​ព្រម​ពេល​ជាមួយគ្នា​នោះ ក៏​បំផ្លិចបំផ្លាញ​អ​អិ​ប​តី​ភាព ឯករាជ្យ និង​បូរណភាព​ដែនដី​របស់​ប្រទេសមួយ​ផ្សេងទៀត​ដែរ ប្រើប្រាស់​ដែនដី​របស់​ប្រទេស​នេះ​ធ្វើជា​ឈ្នាន់​ដើម្បី​ឈ្លានពាន និង​ត្រួតត្រា​ប្រទេស​មួយទៀត​ជ​ម្រុ​យ​ប្រជាជាតិ​នេះ​ប្រឆាំង​និង​ប្រជាជាតិ​មួយទៀត បំបែកបំបាក់​សាមគ្គីភាព មិត្តភាព​រវាង​ប្រជាជន​ទាំងបី​ប្រទេស ដើម្បី​ងាយស្រួល​ក្នុងការ​ត្រួតត្រា ។ ផ្ទុយ​មកវិញ​ជ័យជំនះ​នៃ​ បដិវត្តន៍ ប្រទេសមួយ​បែរជា​បង្កលក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ឲ្យ​បដិវត្តន៍​ប្រទេស​មួយទៀត​ឈានឡើង ។​

បច្ចុប្បន្ន ប្រជាជន​ប្រទេស​ទាំងបីដណ្តើមបាន​ឯករាជ ប្រជា​ពលករ​នៅ​ប្រទេស​ទាំងបីសុទ្ធតែ​ដណ្តើមបាន​សិទ្ធិ​ធ្វើ​ម្ចាស់​ប្រទេសធ្វើ​ម្ចាស់​ជោគវាសនា​របស់ខ្លួន ។ ប្រទេស​ទាំងបី​រួមគ្នា​ឈានឡើង​សង្គមនិយម ។ នោះ​ជា​លក្ខណៈសម្បត្តិ​សារវន្ត​នៃ​សាមគ្គីភាព​ស្អិតរ​មួ​ត​រវាង​ប្រទេស​ទាំងបី កម្ពុជា​-​វៀតណាម​-​ឡាវ ។ ពួក​ប្រតិកិរិយា​ប៉េកាំង ឃុ​ប​ឃឹ​ត​និង ចក្រពត្តិ​អាមេរិក និង​ពួក​ប្រតិកិរិយា​ផ្សេងៗ​ទៀត​ក៏​កំពុង​បញ្ចេញ​កម្លាំង​ប្រឆាំងនឹង​ចលនា​បដិវត្តន៍​នៃ​ប្រទេស​ទាំងបី កាន់តែ​ក្លាយទៅជា បញ្ហាសំខាន់​ថែមទៀត មាន​អត្ថន័យ​ស្លាប់​រស់​របស់​បដិវត្ត​ន៍​ប្រទេស​នីមួយៗ ។​
​ នៅលើ​ទឹកដី​យើង​បច្ចុប្បន្ន ប្រជាជន​យើង​នៅតែ​កំពុង​តស៊ូ​យ៉ាង​ប្តូរផ្តាច់​ជាមួយ​ពួក​ប្រតិកិរិយា ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ សំផន សីហនុ សឺ​ន​សាន ដោយបាន​ពួក​ប្រតិកិរិយា​ប៉េកាំង ចក្រពត្តិ​អាមេរិក និង​ពួក​ប្រតិកិរិយា​កាន់អំណាច​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ចិញ្ចឹម​បីបាច់ ។​
​ក្នុង​ពេលនេះ បើ​មិន​បង្កើន​ទំនាក់ទំនង​មិត្តភាព ចំណង​សាមគ្គី​ប្រយុទ្ធ និង​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ កម្ពុជា​-​វៀតណាម និង​រវាង​ប្រ​ទស​ទាំងបី​នៅ​ឥណ្ឌូចិន​នោះ មិន​ត្រឹមតែ​មិន​ដណ្តើមបាន​ជ័យជំនះ​ជូន​បដិវត្តន៍​ទេ តែ​ជាការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្លួនឯង​ត្រូវ​ចុះខ្សោយ ហើយ​ខ្មាំងសត្រូវ​កាន់តែ​មានឱកាស​កម្ទេច​បដិវត្តន៍​ថែមទៀត ។​
​ ដូចនេះ “​សាមគ្គី សហ​ប្រិត​ប​តិ្ត​ការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ជាមួយ​វៀតណាម និង​ឡាវ ជា​សតិអារម្មណ៍​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​បក្ស​យើង​ជា​សំណូមពរ​ចាំបាច់​បរា​នុ​ម័ត​នស​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ជា​បញ្ហា​កំណត់​ជោគជ័យ​វាសនា​អនាគត​របស់​កម្ពុជា ជា​មនោសញ្ចេតនា​បដិវត្តន៍​បរិសុទ្ធ​គោលជំហរ​រឹងមាំ​របស់​ជនជាតិ​ក​ម្ពុ​ជាថ្មី ” (​ឯកសារ​មហាសន្និបាត​បក្ស​លើក​ទី ៤ ) ។​
៦-​ចំណងទាកទង​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ធ្លាប់មាន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ល្អ​ប្រណិត​យ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ ?
​ ​រួមរស់​លើ​ជ្រោយ​ឥណ្ឌូចិន​ជាមួយគ្នា សាមគ្គី​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ​កម្ពុជា​-​វៀតណាម មាន​តាំងពីរ​យូរលង់​មកហើយ និង​បាន​ឆ្លងកាត់​ដំណាក់កាល​មួយ​វែង​ជា​បង្គួរ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ។​
​ ​ជិត​មួយ​សត​វត្ត​ត្រូវ​ពួក​អាណានិគមនិយម​បារាំង​ឈ្លានពាន និង​ត្រួតត្រា ចលនា​ប្រឆាំង​បារាំង​របស់​ប្រជាជន​ប្រទេស​ទាំងពីរ​មាន​ទំនាក់ទំនង​យ៉ាង​ជិតស្និត​ជាមួយគ្នា​។ នៅពេល​ដែលមាន​ចលនា​ប្រទេស​នីមួយៗ​ជួប​ការលំបាក​គឺ​ច្រើន​ឆ្លង​មក​មូលដ្ឋាន​របស់​ផង​គ្នា​ជួយឧបត្ថម្ភ​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​ក្នុងការ​ប្រឆាំងនឹង​សត្រូវ​រួម ។​
​លោក​អាចារ្យ ស្វា ជា​មគ្គុទ្ទេសក៍​មួយរូប​នៃ​ចលនា​តស៊ូ​ប្រឆាំង​បារាំង​នៅ​កម្ពុជា បាន​ទាក់ទង​នឹង​មេទ័ព​ហ្វិ​ន
​ជា​អ្នកដឹកនាំ​មួយរូប​នៃ​ចលនា​ប្រឆាំង​បារាំង​របស់​កងទ័ព​វៀតណាម​សម័យ​នោះ ។ ជា​និមិត្តរូប គឺ​សម្ព័ន្ធ​តស៊ូ​របស់លោក​គ្រូអាចារ្យ ពោធិ​កំបោរ ជាមួយ​ទ្រឿ​ង កុង​ក្វៀ​ង ។ លោក​ពិ​ធិ​កំបោរ បាន​ប្រើប្រាស់​ទឹកដី​វៀតណាម ដើម្បី​ធ្វើជា​មូលដ្ឋាន​កសាង​កម្លាំង​ទ័ព ។ លោក​ទាំង​ពីរបាន​ចាត់តាំង​ការប្រយុទ្ធ​គួបផ្សំ​គ្នា​ជា​ច្រើនដង ។ ពេលដែល​លោក​ពោធិ​កំបោរ​ត្រូវ​ពួក​អាណានិគមនិយម​បារាំង​ចាប់​ឃុំឃាំង​នៅ​ព្រៃនគរ​លោក​ត្រូវបាន​អ្នកស្នេហាជាតិ​វៀតណាម​ជួយសង្គ្រោះ​ចេញ​ផុតពី​ពន្ធនាគារ​របស់​ចក្រពត្តិ ។​
​ ​តាំងពី​ពេល​បក្ស​កុម្មុយនីស្ត​ឥណ្ឌូចិន ចាប់កំណើត​មក​(១៩៣០)​សាមគ្គីភាព​កម្ពុជា​-​វៀតណាម មាន​ជំហាន​រីកចម្រើន​ថ្មី ។ លោក​ប្រធាន​ហូ ជី​មិញ ជា​ជន​កុ​ម្មុនី​ស្ត​ដំបូងបង្អស់​នៅ​ឥណ្ឌូចិន មាន​គុណូបការៈ​ដ៏​មហិមា​ក្នុងការ​ស្ថាបនា​សាមគ្គីភាព​ស្អិតរ​មួ​ត និង​ចំណងមិត្តភាព​ជា​ប្រពៃណី​នេះ ។​
- ឆ្នាំ ១៩៤០ ប្រជាជន​ភាគខាងត្បូង​វៀតណាម​ធ្វើ​កុប្បកម្ម​ពួក​អាណានិគមនិយម​បារាំង បាន​កែន​កម្មករ​បើកបរ​រថ​យន្ត​កម្ពុជា ឲ្យ​ដឹកជញ្ជូន​ទាហាន​បារាំង​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​ភាគខាងត្បូង​វៀតណាម​ដើម្បី​បង្ក្រាប​កុប្បកម្ម កម្មករ​កម្ពុជា​បានធ្វើ​កូដកម្ម ប្តេជ្ញា​មិន​ចូល​ដៃ​ជាមួយ​ពួក​អាណានិគមនិយម​បារាំង ក្នុងការ​កាប់សម្លាប់​ប្រជាជន​វៀតណាម​ជា​បងប្អូន ។ លើ​ទឹកដី​កម្ពុជា មាន​ជនជាតិ​វៀតណាម​ជាច្រើន​នាក់​បានធ្វើ​សកម្មភាព​បដិវត្ត ទន្ទឹម​នោះ​ក៏មាន​ជនជាតិ​កម្ពុជា​ជាច្រើន​នាក់​បានធ្វើ​សកម្មភាព​បដិវត្ត និង​កសាង​មូលដ្ឋាន​លើ​ទឹកដី​វៀតណាម​ដែរ ។​
​ - ដល់​ឆ្នាំ ១៩៤៥ ដោយ​បដិវត្តន៍​ខែ សីហា ប្រជាជន​វៀតណាម​ដណ្ដើមបាន​រដ្ឋអំណាច ។ ព្រឹ​ត្ត​ការណ៍​នេះ​បាន​បង្កលក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ឲ្យ​ចលនា​បដិវត្តន៍​នៅ​កម្ពុជា ហើយ​ក្រោយមកទៀត​មិនយូរប៉ុន្មាន​ប្រជាជន​ប្រទេស​ទាំង​ពីរបាន​ចូលរួម​ការតស៊ូ​ដ៏​យូរអង្វែង​ប្រឆាំង​និង​អាណានិគមនិយម​បារាំង​ម្តងទៀត ហើយ​បន្ទាប់​គឺ​ការតស៊ូ​ប្រឆាំង​និង​ចក្រពត្តិ​ងា​មេ​រិ​ក​ឈ្លានពាន ។​
​ ក្នុង​ការតស៊ូ​ប្រឆាំង​បារាំង​ទាំង​ពីរលើក និង​ប្រឆាំងនឹង​ងា​មេ​រិ​ក​ឈ្លានពាន​តាម​សំណូមពរ​រ​សប់​បដិវត្ត​ន៍​កម្ពុជា ប្រជាជន​វៀតណាម ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​បក្ស​ពលករ​វៀតណាម​(​បច្ចុប្បន្ន​គឺ​បក្ស​ក​ម្មុយ​នី​ស្ត​វៀតណាម​) បាន​បញ្ជូន​កូនចៅ​របស់ខ្លួន​មកជួយ​រួមជាមួយ​ប្រជាជន​កម្ពុជា សាមគ្គី​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​សត្រូវ​រួម ។ ក​ម្មា​បាល និង​យុទ្ធជន​ស្ម័គ្រចិត្ត​វៀតណាម​បានចាត់ទុក​បុព្វហេតុ​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​យើង ដូចជា​បុព្វហេតុ​បដិវត្តន៍​របស់ខ្លួន​ដែរ ស្រឡាញ់​រាប់អាន​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដូច​ស្រឡាញ់​ប្រជាជន​របស់ខ្លួន​ដែរ ។​
​ ឆ្នាំ ១៩៧៥ ប្រជាជន​ទាំងពីរ​ដណ្ដើមបាន​ជ័យជំនះ​ទាំងស្រុង រំដោះប្រទេស​ជាតិ​ផុតពី​នឹម ត្រួតត្រា​របស់​ចក្រពត្តិ​អាមេរិក និង​បួ​ក​បរិវារ ។ កង​ត័ព​ស្ម័គ្រចិត្ត​វៀតណាម​ប្រុយ​ទ្ធ​នៅ​សមរភូមិ​កម្ពុជា បានសម្រេច​ភារកិច្ច​អន្តរជាតិ​ហើយ​បាន​វិលត្រឡប់​ទៅ​ប្រទេស​របស់ខ្លួន​វិញ ។​
​ ប៉ុន្តែ​ការ​បដិវត្តន៍​នៅ​កម្ពុជា​ត្រូវបាន​គេ​ក្បត់ ។ ពួក​ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ​សំផន បរិវារ​របស់​ប៉េកាំង​បាន​ឆក់​ប្លន់​សមិទ្ធិផល​បដិវត្តន៍​របស់​ប្រជាជន​យើង ជ្រមុច​ប្រជាជន​យើង​ក្នុង​សមុទ្រ​ឈាម ជ​ម្រុ​យ​មាតុភូមិ​យើង​ដល់​មាត់ជ្រោះ​ជ្រៅ​នៃ​គ្រោះ​ប្រល័យពូជសាសន៍ ។ ទន្ទឹមនេះ ពួកវា​ខិតខំ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ចំណង​សាមគ្គីភាព​ដែលមាន​ពីរ​យូរលង់​មកហើយ​រវាង ប្រជាជន​ទាំងពីរ​ប្រទេស​ពួកវា​ចាត់ទុក​វៀតណាម​ជា “​សត្រូវ​លេខ​មួយ​” បំផុស​សង្គ្រាម​ឈ្លានពាន​វៀតណាម បង្កឡើង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​យ៉ាង​ព្រៃផ្សៃ​ឥត​គណនា ដល់​ប្រជា​ពលករ​នៃ​ប្រជាជាតិ​ទាំងពីរ​នៅតាម​តំបន់​ព្រំដែន​ប្រទេស​ទាំងពីរ ។​
​ តាម​សំណូមពរ​របស់​រណ​សិ​រ្យ​សាមគ្គី​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា​រួមជាមួយ​ក​ម្លាំ​ង​បដិវត្តន៍​កម្ពុជា កង​ត័ព​វៀតណាម​បានរួម​ចំណែក​យ៉ាង​ទាន់ពេល​វា​លា ធំធេង​និង​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ក្នុងការ​សង្គ្រោះ​ប្រជាជន​យើង​រួច​ផុតពី គ្រោះ​ប្រល័យពូជសាសន៍​របស់​ប៉ុល​ពត អៀង​សារី ខៀវ សំផន (៧-១-១៩៧៩) ។​
​ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវបាន​សាមគ្គី​គ្នា​ទាំងបីរ​លើក​គឺ ប្រយុទ្ធ​ឈ្នះ​ទាំងបី​លើក ។ ប្រជាជន និង​កង​ត័ព​វៀតណាម​បាន​ស្តែងឡើង​នូវ​លិ​ទ្ធិ​អន្តរជាតិ​អធន​និយម​ដ៏​បរិសុទ្ធ ជានិច្ចកាល​ការពារ​ចំណងទាក់ទង​សាមគ្គី​ប្រយុទ្ធ​ពិសេស​រវាង​កម្ពុជា និង​វៀតណាម ។​
៧-​តើ​អ្នកណា​ជាស​ត្រូវ ឧបាយកល​បំផ្លិចបំផ្លាញ​សាមគ្គីភាព​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ?
​ ​នរណា​ក៏​ដឹង​ដែរ​ថា “ បំបែកបំបាក់​ដើម្បី​ត្រួតត្រា​” ជា​ល្បិចកល​ដ៏​ស្ទា​ត់របស់​ពួក​អាណានិគមនិយម ចក្រពត្តិ​មុននេះ​ក៏ដូចជា​របស់​ពួកវា​តទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន​បច្ចុប្បន្ននេះ ។​
​ ​ក្រោយ​កិច្ចព្រមព្រៀង ហ្សឺ​ណែវ ឆ្នាំ​១៩៥៤ ពួកវា​តទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន បាន​រិះរក​គ្រប់​វិធី​ក្តាប់​កម្ពុជា ប្រឆាំង​បំផ្លិចបំផ្លាញ​វៀតណាម បំផ្លិចបំផ្លាញ​ចំណងមិត្តភាព និង​សាមគ្គីភាព​ប្រយុទ្ធ​រវាង​បក្ស​ទាំងពីរ និង​ប្រជាជន​ទាំងពីរ​ប្រទេស ។​
​ ​ដោយ​ប្រើ​គ្រប់​វិធី ជួនកាល​ពួកវា​គាំទ្រ​សីហនុ ជួន​ពួកវា​គាំទ្រ​ពួក​លន់ នល់ ទន្ទឹមនេះ​បង្កើន​ការ​ក្តាប់​ពួក​ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ សំផន ។ ពួកវា​ឆ្លៀត​ប្រើប្រាស់​នយោបាយ​អសមត្ថភាព​នេះ ដើម្បី​ជ្រៀតចូល​ជា​ជំហានៗ អូសទាញ​កម្ពុជា​ប្រឆាំង​វៀតណាម ។ ហើយ​ពេល​ឃើញ​ពួ​ល​លន់ នល់ ត្រូវ​បដិវត្តន៍​វាយ​ដោយ​បរាជ័យ​នោះ ចិន​បែរជា​គាំទ្រ​សីហនុ ហើយ​សំខាន់​គឺ​ក្តាប់ជាប់​បុល ពត អៀង សារី ។​
​ ​ពេល​កម្ពុជា​បាន​រំដោះ (១៧-៤-១៩៧៥)​ចិន​បាន​ប្រើប្រាស់​ពួក​ប៉ុល ពត បំផុសគំនិត​គំ​គួ​ន​ជាតិ ដែល​ពួក​សក្តិ​ភូមិប្រទេស​ទាំង​ពីរ​បង្កឡើង​តាំងពីរ​យូរលង់​មកហើយ​ចាត់ទុក​វៀតណាម​ជាស​ត្រូវ​សួ​ពូជ ប​ណេ្ត​ញ​អាណិកជន​វៀតណាម​រាប់សិប​ម៉ឺន​នាក់​ឲ្យ​ត្រឡប់​ទៅ​ប្រទេស​វិញ ញុះញង់​បំផុស​វាយ​ទន្ទ្រាន​យក​ដែនដី​វៀតណាម បង្ក​សង្គ្រាម​តាម​ព្រំដែន​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ។​
​ ​បី​ឆ្នាំ ១៩៧៥ ដល់​ឆ្នាំ ១៩៧៨ ជា​សង្គ្រាម​តាម​ឧបាយកល​របស់​ចិន ។ បច្ចុប្បន្ន​ពួក​ប៉ុល ពត អៀង សារី ខៀវ សំផន សីហនុ សឺ​ន​សាន និង​ពួក​ប្រតិកិរិយា​ផ្សេងទៀត ក្រោម​ការបញ្ជា​របស់​ចៅហ្វាយ​ប៉េកាំង និង​របស់​ចក្រ​ព្តិ​អាមេរិក កំពុងតែ​ប្រមូលផ្តុំ​កម្លាំង​ដើម្បី​បំផ្លិចបំផ្លាញ​សាមគ្គីភាព និង​ទំនាក់ទំនង​មិត្តភាព​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ។​
​គោលបំណង​នៃ​ការបំផ្លិចបំផ្លាញ ចំណងទាក់ទង​គ្នា​វៀតណាម​របស់​ពួក​វាតទី​គ្មានអ្វី​ចំឡែក​ក្រៅពី​សំដៅ​បញ្ជូន​ពួក​ប៉ុល ពត និង​ពួក​ខ្មែរ​ប្រតិកិរិយា​ត្រឡប់មក​ប្រទេស​វិញ​ដើម្បី​ជិះជាន់​សង្កត់សង្កិន​ប្រជា​ពលករ​កម្ពុជា​យើង​ម្តង​ទៀតឡើយ បង្កលក្ខណៈ​ឲ្យ​ពួកវា​តទី​អនុត្តរភាព​និយម​ចិន ដំណើរការ​ប្រល័យពូជសាសន៍​ជា​លើក​ទី​២ មកលើ​ប្រជាជន​យើង ប្រែក្លាយ​ទឹកដី​កម្ពុជា​ជាទី​ស្នេហា​របស់​យើង​ទៅជា​ឈ្នាន់​របស់​ចិន ឈានដល់​ត្រួតត្រា​ភូមិភាគ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ទាំងមូល ។
​ច្បាស់លាស់​ណាស់ ពួក​ប្រតិកិរិយា​ចិន​ឃុ​ប​ឃឹ​ត​និង​ចក្រពត្តិ​អាមេរិក បានក្លាយ​ទៅជា​សត្រូវ​ផ្ទាល់ និង​គ្រោះថ្នាក់​បំផុត​ចំពោះ​ប្រជាជន​ប្រទេស​ទាំងបី កម្ពុជា​-​វៀតណាម​-​ឡាវ ។ ពួកនេះ ពិតជា​សត្រូវ​មាន​ឧបាយកល ធ្វើ​ឲ្យ​ល្អក់​ដល់​ចំណងទាក់ទង​កម្ពុជា វៀតណាម ដែលមាន​តាំងពីរ​យូរលង់​ណាស់​មកហើយ ។​
៨-​តើ​ប្រជាជន​យើង​ត្រូវធ្វើ​អ្វី ដើម្បី​ពង្រឹង និង​បង្កើន​ចំណងទាក់ទង​មិត្តភាព និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​រវាង​កម្ពុជា វៀតណាម​?
- ត្រូវធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាជន​យើង​យល់ និង​អនុវត្តបាន​ត្រឹមត្រូវ​មាគ៌ា និង​គោលនយោបាយ​របស់​បក្ស និង​រដ្ឋ​យើង​អំពី​លិ​ទ្ធិ​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ ត្រូវ​ផ្សារ​ភា្ជ​ប់​និង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​ពិសេស​គឺ​សាមគ្គី​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ជាមួយ​
​វៀតណាម​-​ឡាវ ។ នោះ​ជាំ​សតិអារម្មណ៍​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​បក្ស​យើង ទន្ទឹមនេះ​ក៏​ជា​គោលជំហរ​ដ៏​រឹងមាំ​របស់​ជនកម្ពុជា​ថ្មី​ដែរ ។​
- ត្រូវ​សាមគ្គី​សហប្រតិបត្តិការ និង​ជួយ​ឧបត្ថម្ភគ្នា​ដោយស្មោះ​ស្ម័គ្រ​លើ​គ្រប់​វិស័យ នយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​យោធា វប្បធម៌ រវាង​ប្រជាជន​ទាំងពីរ​ប្រទេស​តាម​ស្មារតី​នៃ​សន្ធិសញ្ញា​សន្តិភាព​មិត្តភាព និង​សហប្រតិបត្តិការ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​១៩៧៩ ដែលជា​និមិត្តរូប​មួយ​ដ៏​រស់​រវើក និង​ជា​មូលដ្ឋាន​ដ៏​រឹងមាំ​នៃ​ការពង្រីក​ចំណង​សាមគ្គី​ប្រយុទ្ធ មិត្តភាព​ពិសេស និង​សហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ។​
- ត្រូវធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ខ្លាំង​ឡើងលើ​គ្រប់​វិស័យ ដើម្បី​រួមចំណែក​កសាង​កម្លាំងចម្រុះ​មួយ​ដ៏​ធំធេង​របស់​ប្រទេស​ទាំងបី ។​
- ជានិច្ចកាល​ត្រូវ​លើកកម្ពស់​ការប្រុងប្រយ័ត្ន វាយកម្ទេច​រាល់​ឧបាយកល និង​ល្បិចកល​រាល់​ពាក្យសំដី​ប្រឌិត​គ្មាន​មូលដ្ឋាន​រាល់​ពាក្យឃោសនា​មួលបង្កាច់​ខុសពី​ការពិត​របស់​សត្រូវ សំដៅ​បំបែកបំបាក់​ចំណង​សាមគ្គីភាព មិត្តភាព កម្ពុជា​-​វៀតណាម ។​
- សរុបមក យើង​ប្តេជ្ញា​យក​អស់ពី​កម្លាំងកាយ​ចិត្ត​របស់ខ្លួន​ដើម្បី​រក្សា​ចំណង​យុទ្ធ​សាមគ្គីភាព និង​ចំណងមិត្តភាព​ដ៏​មហិមា​រវាង​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​ប្រជាជន​វៀតណាម ដូចជា​លោក​ប្រធាន​ហេង សំរិន បាន​មានប្រសាសន៍ “​ទន្លេមេគង្គ​ងា​ច​រីងស្ងួត សមុទ្រ​ខាងកើត​ងា​ច​ស្រក ភ្នំ​ជ្រឿ​ង​សឺ​ន​អាច​រិច​រិល ប៉ុន្តែ​ចំណងមិត្តភាព​ដ៏​ស្អិតរ​មួ​ត​កម្ពុជា​-​វៀតណាម គឺ​អមតៈ និង​ស្ថិតស្ថេរ​ជានិច្ចកាល​ជាមួយ​ទឹកដី​ដ៏​ស្រស់ប្រិមប្រិយ៍​របស់​យើង ” ។​​

សំណួរ​ពិភាក្សា​
១- តើ​ដូចម្ដេច​ដែល​ហៅថា​ស្នេហា​ជាតិ​បរិ​សុ​ទ្ថ ?
២- ហេតុអ្វី​បានជា​ស្នេហា​ជាតិ​បរិសុទ្ធ​ត្រូវ​គួបផ្សំ និង​សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន ?
៣- ហេតុអ្វី បានជា​ត្រូវ​ឈរលើ​មូលដ្ឋាន​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ទើប​កសាង និង​ពង្រឹង​ឯករាជ្យ​បាន​រឹងមាំ ?
៤- តើ​ពួក​ប៉ុលពត ពួក​ប្រតិកិរិយា​ប៉េកាំង មាន​ជ្រោង​ខ្ពស់​ទង់​ឯករាជ​ជាតិ និង សាមគ្គី​អន្តរជាតិ​អធន​ដែរឬទេ​?
៥- ហេតុអ្វី​សាមគ្គីភាព និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ជាមួយ​វៀតណាម ឡាវ គឺជា​បញ្ហា​ស្លា​ប់រស់ របស់​ប្រជាជាតិ​កម្ពុជា​យើង ?
៦- ចំណងទាក់ទង​រវាង​កម្ពុជា​-​វៀតណាម មាន​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដ៏​បវរ​មួយ​យ៉ាងដូចម្តេច ?
៧- អ្នកណា​ជាស​ត្រូវ មាន​ឧបាយកល​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ចំណង​សាមគ្គីភាព​កម្ពុជា​-​វៀតណាម​?
៨- ត្រូវធ្វើ​អ្វីខ្លះ​ដើម្បី​បង្កើន​សាមគ្គីភាព​កម្ពុជា​-​វៀតណាម ? ៕ នៅមានតភាគទី ៤...

No comments:

Post a Comment