អក្កោធេន ជនេកោធំ គប្បីឈ្នះមនុស្សក្រោធ ដោយការមិនក្រោធ ។ បើចង់ចិត្តធ្ងន់ ត្រូវបន្ទន់ឥរិយា បើចង់សង្ហា ត្រូវឧស្សា​​​​​​​​​​​​​​​​ហ៍​​ រៀនសូត្រ ។

Friday 17 August 2012

ជីវប្រវត្តិសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន

សម្តេច ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុនសែន​កើត​នៅ​ថ្ងៃទី​៥​ខែសីហា​ឆ្នាំ១៩៥២​(​ក្នុង​ ប្រវត្តិរូប​ផ្លូវការ​ថ្ងៃទី៤​ខែមេសា​ឆ្នាំ១៩៥១​)​នៅឃុំ​ព្រាម​កោះស្នា​ ស្រុក ​ស្ទឹងត្រង់​ ខេត្ត កំពង់ចាម​ប្រទេសកម្ពុជា​។​ក្រោយ​ពី​សម្តេច​បាន​បញ្ចប់​បឋមសិក្សានៅឯ​ស្រុក​កំណើត​នៅឆ្នាំ​១៩៦៥​សម្តេចបាន​មករស់នៅ​រាជធានី

នៅ​ឆ្នាំ១៩៧០​ប្រទេសកម្ពុជា​បាន​ធ្លាក់ចូល ​ក្នុង​ភ្លើង​សង្គ្រាម។​ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ការអំពាវនាវ​ពី សម្តេច​នរោត្តម​សីហនុ​ឲ្យប្រជាជនកម្ពុជា​ចូលរួម​ក្នុង​ចលនា​ប្រឆាំង​នឹង​ ពួកចក្រពត្តិនិយម​ក្នុង​អាយុ១៨ឆ្នាំ​សម្តេច​ហ៊ុន សែន​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ចលនា​តស៊ូនេះ។

មុនថ្ងៃ​ទទួល​ជ័យជំនះ​១៧មេសា​ឆ្នាំ១៩៧៥​ មួយថ្ងៃ​គឺថ្ងៃទី១៦​ខែមេសា​ឆ្នាំ១៩៧៥​សម្តេច​ហ៊ុន​សែន​បាន​រងរបួស​ ភ្នែកខាងធ្វេង។​ក្រោយពី​សម្តេច​បានជាសះស្បើយ​ឡើងវិញពីការ​ព្យាបាល​អស់រយៈពេល ​យ៉ាងយូរ​សម្តេច​បាន រៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍​ជាមួយ​លោកជំទាវ​ប៊ុន រ៉ានី ​មានកូន​ប្រុស​បីនាក់​និងកូន​ស្រី​បីនាក់ ក្នុងនោះ​មានកូន​ស្រីម្នាក់​ជាកូនចិញ្ជឹម​(​ហ៊ុន ម៉ាណែត,​ហ៊ុន ម៉ាណា,​ហ៊ុន ម៉ានីត,​ហ៊ុន​ម៉ានី,​ហ៊ុន​ម៉ាលី,​និង​ហ៊ុន​ម៉ាលីស)។

​ក្នុង​ឆ្នាំ១៩៧៧​ដោយ​មិន​ពេញចិត្ត​ទៅ​នឹង ​របប​នយោបាយ​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​ប៉ុល​ពត​សម្តេចបាន​ចាកចោល​គ្រួសារ​ជាទី​ ស្រលាញ់​ម្តងទៀត​ ដើម្បី​ដឹកនាំ​ចលនា​រំដោះ​ប្រទេស និង​ប្រជាជន​ពីរបប​ដ៏សាហាវ​យង់ឃ្នង​នេះ។​នៅ​ឆ្នាំ១៩៧៨​សម្តេច​បានក្លាយ​ ជាស្ថាបនិក​មួយ​រូប​នៃ​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិកម្ពុជា​ហៅថា​រណសិរ្ស​សាមគ្គី​ សង្គ្រោះ​ជាតិ​កម្ពុជា ដែលមាន​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តការ​ជាមួយ​ចលនា​ស្នេហាមាតុភូមិ​ជាច្រើនទៀត និង​ការគាំទ្រ​ដោយ​កម្លាំង​កងទ័ព​ស្ម័គ្រចិត្ត​វៀតណាម។​ចលនានេះ​បាន​ ជួយរំដោះ​ប្រទេស និង​ប្រជាជន​កម្ពុជា​អោយ​រួចផុតពី​របប​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​ប្រជាធិប​ តេយ្យកម្ពុជា នៅ ថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។

​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ១៩៧៩-​១៩៩៣​សម្តេច​ ហ៊ុន​សែន​បានកាន់​តួនាទី​ជាច្រើន​ក្នុង​រដ្ឋបាល​កម្ពុជា​ (សាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា និងបន្ទាប់មករដ្ឋកម្ពុជា)​សម្តេច​កាន់​តំណែង​ជា​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ នៅឆ្នាំ១៩៧៩​ជា​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​និងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ពីឆ្នាំ១៩៨១​ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៥​និងពីឆ្នាំ១៩៨៥​ដល់ឆ្នាំ១៩៩១​ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី​ និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស។

នៅថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ សម្តេច ហ៊ុន សែន គឺជា​តំណាង​ហត្ថលេខី​ដ៏សំខាន់​មួយរូប​ក្នុងដំណើរ​ការ​ កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ជាលទ្ធផល​នៃកិច្ច​ព្រមព្រៀងនេះ គឺ ការ​បោះឆ្នោត​សកល និង​ដោយ​សេរី​មួយ​ដែលបាន​ធ្វើឡើង​ជាលើកដំបូង​នៅកម្ពុជា​ក្នុង​ឆ្នាំ១៩៩៣។ ពីឆ្នាំ១៩៩៣-១៩៩៨ សម្តេច​បាន​កាន់​តួនាទី​ជា​សហ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​(នាយករដ្ឋមន្ត្រីទី២)​ក្នុង ​រដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះ​នីតិកាលទី១​នៃ​រដ្ឋសភាជាតិ​។
ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជា​សកល​នៅ​ឆ្នាំ១៩៩៨ សម្តេច​បាន​ដឹកនាំ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ក្នុង​នាម​សម្តេចជា​អនុប្រធាន រហូត​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ហើយ​បាន​ក្លាយ​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ ​កម្ពុជា​​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​ចម្រុះ នីតិ​កាល​ទី២ នៃ​រដ្ឋ​សភាជាតិ ​ដែល​មាន​គណ​បក្ស​ធំៗ​ពីរ​គឺ ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​គណ​បក្ស​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច​។ ក្រោមការ​ដឹកនាំ​របស់​សម្តេច ប្រទេស​កម្ពុជា​បានក្លាយ​ជា សមាជិក​ទី១០​នៃ​ប្រជា​ជាតិ​អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ក្នុង​នាម​សម្តេច ហ៊ុន​សែន​ជា​បេក្ខភាព​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា សម្តេច​បាន​ដឹក​នាំ​អោយ​មាន​ជ័យ​ជំនះ​ម្តង​ទៀត​ក្នុងការ​បោះ​ឆ្នោត​ជា​សកល​ ក្នុង​ខែកក្កដា​ឆ្នាំ២០០៣។​ក្រោយ​ពី​មាន​ការ​ជាប់​គាំង​ខាង​នយោបាយ​អស់​រយៈ​ ពេល​ជា​ច្រើន​ខែសម្តេច​ក៏​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ ចំរុះ​ជាមួយ​នឹង​គណបក្ស​ហ្វ៊ុន​ស៊ីន​ប៉ិច​ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី១៥​ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ២០០៤​ហើយ​បាន​ក្លាយ​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល នៃ​ព្រះរាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា។
​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៥ ​ខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ២០០៨ ​ក្រោយ​ពី​ទទួល​បាន​ជ័យជំនះ​ក្នុង​ការ​ឆ្នោត​ជា​សកល​ ២៧​កក្កដា​ ឆ្នាំ២០០៨ ដែល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឈ្នះបាន៩០អាសនៈ​ក្នុង​១២៣អាសនៈ​ក្នុង​សភា​ជាតិ សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេ​ជោ ​ហ៊ុន ​សែន​ បាន​ឡើង​កាន់​ដំណែង​ជា​នាយករ​ដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ក្នុង​ នីតិកាល​ទី៤ ​នៃ​រដ្ឋ​សភា​ជាតិ​សំរាប់​ដំណាក់​កាល​ប្រាំឆ្នាំ (២០០៨-២០១៣)។
ដោយ​សារ ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ចំពោះ កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ការ​ផ្សះផ្សា​ជាតិ​ សន្តិភាព​ ព្រម​ជាមួយ​នឹងការ​ខិតខំ អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច​ សម្តេច​ ហ៊ុន​ សែន​ ត្រូវ​បាន​ប្រទាន​ងារ​ជា “ សម្តេច ” ដោយ​ព្រះមហាក្សត្រ សម្តេច​ព្រះ​បាទ​ព្រះនរោត្តម​សីហនុ​។
នៅ​ឆ្នាំ១៩៩១ ​សម្តេច​បាន​ទទួល ​បរិញ្ញាបត្រ​ផ្នែក​នយោ​បាយពី​ Cambodian Tertiary Education និង​បណ្ឌិត​វិទ្យា​សាស្ត្រ​នយោ​បាយ​ពី​National Political Academy​ នៅ​ទីក្រុង​ហាណូយ​។
នៅ​ឆ្នាំ១៩៩៥​ សម្តេច​បាន​ទទួល​បណ្ឌិត​កិត្តិយស ​“ បណ្ឌិត​នយោបាយ​វិជ្ជា​សាស្រ្ត ”​ ពី​សាកល​វិទ្យាល័យ Southern California University for Professional Studies, USA ​សហរដ្ឋអាមេរិក​។
នៅ​ឆ្នាំ១៩៩៦​ សម្តេច​បាន​ទទួល​បណ្ឌិត​ច្បាប់​ពី​មហា​វិទ្យា​ល័យ IOWA Wesleyan College, USA ​សហរដ្ឋអាមេរិក​។
នៅ​ថ្ងៃ​ទី២​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ១៩៩៦ ​សម្តេច​បាន​ទទួល​"ពាន​រង្វាន់​សន្តិភាព​ពិភពលោក"​ ពី​បណ្ឌិត​សភា​សន្តិភាព ពិភព​លោក​ ជាវីរៈជនទី៦​ និង​ជា​អ្នក​ទីមួយ​ក្នុង​អាស៊ីខាងត្បូង​ដែល​ទទួល​បាន​ពានរង្វាន់​មហា​កិត្តិ ​យស​ នេះ។
នៅ​ថ្ងៃ​ទី១០​ ខែមេសា ​ឆ្នាំ២០០១​ នាទី​ក្រុង​សេអ៊ូល គណៈកម្មាធិការ​ផ្តល់​រង្វាន់​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ ​Graduate School of Dankook University​ ក្នុងប្រទេស​កូរ៉េ​ខាងត្បូង បានផ្តល់​បណ្ឌិត​កិត្តិយស ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ ​ជូន​សម្តេច​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន​ សែន​ ក្នុង​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​ផ្សះ​ផ្សា​ជាតិ ​ការ​ស្តារ​ឲ្យមាន​សន្តិភាព និង​ស្ថិរភាព​ឡើង​វិញ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ​ការ​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ទំនាក់ទំនង​ការទូត​រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​​សាធារណរដ្ឋ​កូរ៉េ និង​ការ​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​របស់​សម្តេច​ លើ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ចំពោះ​ប្រទេស​ក្នុង អាស៊ាន។

នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៥ ​ខែវិច្ឆកា​ ឆ្នាំ២០០១ ​សម្តេច​ ហ៊ុន​ សែន​ ទទួល​បាន​បណ្ឌិតកិត្តិយស​ផ្នែក"​វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ ​"(Honoris Causa)​ ក្នុង​វិស័យ​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរជាតិ ​ពីសាកល​វិទ្យាល័យ ​University of Ramakamheng ប្រទេស ​ថៃឡង់ដ៍។
នៅថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០១ ស្រ៊ី ជិនម៉យ​នៃមជ្ឈមណ្ឌល​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ បាន​ប្រគល់​ពានរង្វាន់ លើការ
​ "លើកកម្ពស់​ពិភពលោក ដោយ​បេះដូង​មានតែមួយ" "Lifting Up the World with a Oneness-Heart" ជូន សម្តេច​ ហ៊ុន​ សែន​ ជា​ការ​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ការ​ទទួល​ស្គាល់​សមិទ្ធ​ផល​ធំៗ​ទាំង​បរិមាណ និងគុណភាព។ ស្រ៊ីជិនម៉យ​បាន​លើក​ឡើង​សំដៅ សម្តេច​ ហ៊ុន​ សែន ​ជាសាវគ្គ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​ដោយ​ព្រះពុទ្ធ​ជាម្ចាស់ អោយ​មក​ជួយ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​រាប់​លាន​នាក់​អោយរួចផុត​ពី​សេចក្តីស្លាប់​ហើយ​ ផ្តល់អោយ​ពួកគេ​នូវ​ចំណេះដឹង ម្ហូប​អាហា និងទីជំរក និង​ការកសាង​សាលារៀន​ មន្ទីរពេទ្យ ​ប្រឡាយទឹក និង​ដឹកនាំ​ប្រទេសកម្ពុជា​ទៅ​ក្នុង​អាស៊ាន។
នៅថ្ងៃទី០៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០០២ សម្តេច ហ៊ុន សែន ទទួលឋានៈ​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធ​របស់ បណ្ឌិតសភា​វិទ្យាសាស្រ្ត​ធម្មជាតិ នៃសហពន្ធរុស្សី និងបំពាក់​មេដាយ​កិត្តិយស​ទទួលស្គាល់​ការដឹកនាំ​របស់សម្តេច​ក្នុងការ​ ធ្វើឲ្យ​កម្ពុជាមាន សន្តិភាព ស្ថិរភាព
ការ​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច​សង្គម។
នៅថ្ងៃទី០៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០២ គណៈ​កម្មាធិការ​សហព័ន្ធ​វិស្វកម្ម​អាស៊ាន បានធ្វើ​ជាអំណោយ​ដែល​មិនអាច​កាត់ថ្ងៃ​បាន​ជូន សម្តេច ហ៊ុន សែន នូវ​គោរមងារ​ថ្នាក់​កិត្តិយស​ខ្ពស់បំផុត​របស់សហព័ន្ធ​វិស្វកម្ម​អាស៊ានគឺ” សមាជិក​កិត្តិយស​ដ៏ចំណាន​អាស៊ាន​ដែល​ត្រូវបាន​ជ្រើសរើស​ពិសេស” "ASEAN Distinguished Honorary Fellow Member" និងជា​លើកដំបូង​ដែល​មិនធ្លាប់មាន​។ គោរមងារនេះ​គឺឆ្លើយតប​ទៅនឹងការ​ទទួលស្គាល់​នូវ​មនសិការជាតិ និង​សមត្ថភាព នៃអ្នកដឹកនាំ​ក្នុងការ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ផ្ទៃក្នុង ការស្តារ និងអភិវឌ្ឍន៍ លើគ្រប់វិស័យ​ហើយ​ផ្តល់​ឳកាស​ឲ្យ​វិស្វករ​កម្ពុជា បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ដំណើរ​ការអភវឌ្ឍន៍ និងការ​កសាង​ប្រទេសជាតិ​ឡើងវិញ។
នៅថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៤ ទេសាភិបាល និងព្រឹទ្ធសភា នៃសាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិ អាយរីស Irish International University នៃ​សហភាពអឺរ៉ុប​ក៏បានធ្វើ​អំណោយ​ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ​ ថ្នាក់​"បណ្ឌិតកិត្តិយសទស្សនវិជ្ជា" ក្នុង​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ​ជូន​សម្តេច ហ៊ុន សែន ជាការ​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ការ​ទទួលស្គាល់​នូវការ​ លះបង់ និងការ​បង្កើត​សមិទ្ធផលធំៗ​របស់សម្តេច។ ក្នុងឆ្នំា​ជាមួយគ្នា​នេះដែរ សាកលវិទ្យាល័យ អន្តរជាតិ អាយរីស​ក៏បាន​ប្រគល់​នូវមេដាយ កិត្តិយសខ្ពស់​បំផុត​ជូនសម្តេច ហ៊ុន សែន ផងដែរ។
នៅថ្ងៃទី០៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៤ សាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា បាន​ប្រគល់​ថ្នាក់បណ្ឌិត​កិត្តិយស ផ្នែក​វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ​ជូន​សម្តេច ហ៊ុន សែន ជាការ​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ការលះបង់​ដើម្បី​សម្រេច​បាន​នូវ​សមិទ្ធផលធំៗ ក្នុងការ​ការពារ ការកសាង និងការ​អភវឌ្ឍន៍​ប្រទេសកម្ពុជា​ក្រោមការ​ដឺកនាំ​ដ៏ឈ្លាសវៃ​របស់​សម្តេច​តាម​ វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ​ទំនើប​ជឿនលឿន​ក្នុង​ការកែទម្រង់​គ្រប់វិស័យ ជាពិសេស​វិស័យអប់រំ និងរក្សា​ការ​ផ្សះផ្សាជាតិ ស្ថិរភាព សន្តិភាព និង​ការ​បង្រួបបង្រួម​ក្នុងតំបន់។

នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៤ សម្តេច ហ៊ុន សែន បាន​ទទួលយក និង​ស្បថចូលកាន់​តំណែងជា​សមាជិក នៃសមាគម​មេធាវីកម្ពុជា (គណៈមេធាវីកម្ពុជា)។
នៅថ្ងៃទី០៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៥ ស្រ៊ី ជិនម៉យ​នៃមជ្ឈមណ្ឌល​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ បានផ្តល់​ពានរង្វាន់​មួយទៀត គឺពានរង្វាន់ សន្តិភាព​យ៉ូថាន់(the U Thant Peace Award) ជូនសម្តេច ​ជាការ​កោតសរសើរ​អស់ពី​ដូងចិត្ត​ចំពោះសម្តេច​បានផ្តល់​សេវា​មិនចេះ​នឿយហត់ ធ្វើឲ្យ​មានការ​រីកចំរើន​ក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្តា​ប្រជាជាតិ​អាស៊ាន​ទាំងមូល។
នៅថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៦ ក្នុងដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវរដ្ឋ​ទៅកាន់​សាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ​(កូរ៉េខាងត្បូង) សាកលវិទ្យាល័យ ស៊ូន ជុន ហ្យ៉ាង នាទីក្រុង សេអ៊ូល បានធ្វើ​ជាអំណោយ​ថ្នាក់បណ្ឌិត​កិត្តិយស​ទស្សនវិជ្ជា ផ្នែក​វិទ្យាសាស្រ្ត​នយោបាយ​ជូនសម្តេច ហ៊ុន សែន ដើម្បី​ជា​សក្ខីភាព​នៃការ​ទទួលស្គាល់​លើការ​ដឹកនាំ​ប្រកប​ដោយ​គតិ​បណ្ឌិត ក្នុងការ​កសាងឡើងវិញ និងការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង លះបង់​កំលាំងកាយ កំលាំងចិត្ត​ក្នុងការ​ស្វែងរក​សន្តិភាព វិបុលភាព ក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា និង​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ទាំងមូល និង​ជាពិសេស​លើការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​មិត្តភាព​ជាមួយ សាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ។
ថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០៦ ក្នុងអាកប្បកិរិយា ដោយក្តីគោរព និងកោតសរសើរ​អស់​ពីដូងចិត្ត ចំពោះ​ការ​ចូលរួម​ចំណែក​ដ៏មាន​សារៈសំខាន់​ដ៏សំបូរ​បែប​របស់ សម្តេច ហ៊ុន សែន នៅក្នុង​ពិភពលោក​ដែល​មានការ​អប់រំ និងការ​សម្រេចចិត្ត​ដ៏ត្រឹមត្រូវ ចំពោះ​ប្រជាជន​របស់​សម្តេច និង​ការពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង កម្ពុជា-ថៃ​យ៉ាងទូលំទូលាយ។ ក្រុមប្រឹក្សា​នៃសាកលវិទ្យាល័យ​ បានសម្តេចចៅព្រះយ៉ារាជចាផាត់​ បានសម្រេច​ជាឯកច្ឆន្ទ​ប្រគល់​ថ្នាក់បណ្ឌិត​កិត្តិយស​ទស្សនវិជ្ជា​ផ្នែកអប់រំ សំរាប់ការ​អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់ ជូន​សម្តេច ហ៊ុន សែន ជាការ​ទទួលស្គាល់​តួនាទី​របស់​សម្តេច​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស​តាមរយៈការ​ អប់រំ និងបាន​ចូលរួម​ចំណែក​ក្នុងការ​ពង្រឹង​ទំនាក់​ទំនង​ល្អ​រវាង​ប្រទេស​ទាំងពីរ។
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៧ ក្រសួងអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាល​ប្រទេស​វៀតណាម តាមរយៈ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ជាតិអប់រំ នាទីក្រុង ហាណូយ​បានផ្តល់​ថ្នាក់បណ្ឌិត​កិត្តិយស(the Degree of Doctor Honoris Causa) ផ្នែក​អប់រំ​ជូន​សម្តេច ហ៊ុន សែន ជាការ​ដឹងគុណ​ចំពោះការ​ចូលរួម​ចំណែក​របស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍន៍ សេដ្ឋកិច្ច​សង្គម ដែល​ទទួលបាន​លទ្ធផល​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​របស់ខ្លួន និង​ភាព​រីកចំរើន​គួរ​អោយគាត់​សំគាល់​ក្នុងប៉ុន្នាន​ឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
ថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៧ សមាគម​ទទួលស្គាល់ “ អ្នកការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់ ” ដែលជា​អង្គការ​ទទួលស្គាល់​អ្នកការទូត ហើយ​ក៏ជា​អង្គការ​ជំនាញ​អន្តរជាតិ​ឯករាជទី១ ប្រចាំ​នៅ​ទីក្រុងឡុងដ៍ ចក្រភពអង់គ្លេស បាន​ទទួលស្គាល់ សម្តេច ហ៊ុន សែន ថា​ជាអ្នក​ការទូតម្នាក់ ក្នុងចំណោម​អ្នកការទូត​ដែលមាន​ជំនាញ​ប៉ិនប្រសប់ ល្អឥតខ្ចោះ ប្រកបដោយ​កិត្តិយស ដែលមាន​សិទ្ធជានិច្ច ក្នុងការ​ទទួលយក​នូវកិត្តិយសជា” អ្នកការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់ “ C Dipl” ជាការតបស្នងទៅនឹង​ភាពជោគជ័យ និង​ការបំពេញ​បន្ថែម​នូវតំរូវការ​តាមបញ្ញត្ត​របស់សមាគម​ទទួលស្គាល់ “អ្នកការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់ “ (ACCD) និងតាមរយៈ​សេចក្តី​សុចរឹត ការប្តេជ្ញាចិត្ត និង​សមិទ្ធផល​លេចធ្លោរ​ផ្នែកការទូត និង​ការកសាង​សន្តិភាព។ ហើយនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៧ សមាគម​ទទួលស្គាល់ “អ្នកការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់ “ បានប្រគល់​ពានរង្វាន់ “អ្នកការទូតដ៏ប៉ិនប្រសប់ “ “C Dipl” ដែល​ជា​ភាតរភាព​កិត្តិយស មិត្តភាព​នៃអ្នក​ការទូត ជូនសម្តេច ហ៊ុន សែន។

នៅថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៧ ព្រះករណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ​ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​បាន​ប្រោសប្រទាន គោរមងារ​សម្តេច ហ៊ុន សែនជា “ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ”​ដោយ​ទ្រង់យល់​ថា សម្តេច គឺជា​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ដែល​ទទួលបាន​ជោគជ័យ និង​កិត្តិសព្ទល្អៗ​យ៉ាងច្រើន​មិនអាច​កាត់ថ្លៃបាន ដោយ​ទទួលបាន​នូវ​ក្តីស្រឡាញ់​ពីប្រជាជន ដឹកនាំប្រទេស អាស្រ័យ​រដ្ឋធមនញ្ញ​ឆ្នាំ១៩៩៣​នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាំមក​នូវ​សន្តិភាពជាតិទាំងមូល ស្ថិរភាព បង្រួប​បង្រួម​ជាតិ សេដ្ឋកិច្ច និងការ​អភិវឌ្ឍន៍​លើគ្រប់​វិស័យ ការពារ​លិទ្ធិ​ប្រជាធិប្ប​តេយ្យ សម្រេច​បាន​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ អន្តរជាតិ​ជាវិជ្ជមាន រក្សានិងការពារ​ឯករាជ្យ​ជាតិ បូរណភាព​ទឹកដី ដើរតាម​សម័យ
​សង្គម​រាស្រ្ត​ និយម នាំមកនូវ​ការ​កសាង ការ​គោរព​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ និងភាព​រីកចំរើន​នៃព្រះពុទ្ធ​សាសនា​ដែល​ជាសាសនា​របស់រដ្ឋ និង​សាសនា​ដ៏ទៃទៀត មានភក្តីភាព​ចំពោះ​រាជបល្ល័ង្ក និង​ការពារ​យុត្តិធម៌​ដើម្បី​និរន្តរភាព នៃរាជាធិបតេយ្យ ក្នង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៨ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បាន​ទទួល​គោរមងារ​ជា “ ព្រឹទ្ធបុរសអស់មួយជីវិត” និង “ឯកអគ្គរាជទូតដ៏ឆ្នើមដឹកនាំពិភពលោក” ពីរដ្ឋសភា​អន្តរជាតិ​ដើម្បី​ស្ថិរភាព​និង​សន្តិភាព។ តាមរយៈ Universidad Empresarial de Costa Ricaក៏បានផ្តល់គោរមងារ​ជា “សាស្ត្រាចារ្យ​កិត្តិយស​នៃទំនាក់ទំនង​ការទូត និងអន្តរជាតិ” ជូន​សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេ ជោហ៊ុន សែន ជាការគោរព និងកោត​សរសើរ​អស់​ពី​ដួងចិត្ត​នូវភាព​វាងវៃ​ប្រកបដោយ​គតិបណ្ឌិត​ ដែលសម្តេចតេជោ មាន​សេចក្តី​ក្លាហាន​ក្រោកឈរ​ឡើង ក្នុងសតវត្សរ៍​ទីម្ភៃ​ដើម្បី​ជួយ​សង្គ្រោះ​អាយុជីវិត​មនុស្ស​រាប់លាននាក់ រួបរួមកំលាំង​ជាមួយគ្នា និងការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បី​ផ្តល់សេរីភាព​ជូនប្រជាជន​ក្នុងគ្រា​ដ៏យ៉ាងលំបាក ហើយ​រក្សាបាន​នូវ​វិបុលភាព សេរីភាព និងសុភមង្គល និងជ័យជំនះ​ថ្ងៃ៧មករា១៩៧៩ បានផ្តល់​អោយ​ប្រជាជនកម្ពុជា​នូវ អនាគតរុងរឿង វប្បធម៌រឹងមាំ និង​លិទ្ធិ​ប្រជា​ធិប្ប​តេយ្យ។
នៅថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆកា ឆ្នាំ២០០៨ នៅទីក្រុងវៀងចន្ទ័ប្រទេសឡាវ ប្រធានាធិបតី ជុំម៉ាលី សាយ៉ាសន បានប្រគល់​មេដាយមាស​ថ្នាក់ជាតិឡាវជូន សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាការ​ទទួលស្គាល់​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់ សម្តេចតេជោ ក្នុងការបង្កើន​ទំនាក់ទំនង បង្កើត​ស្ថានភាព​ល្អ និងការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និង​វប្បធម៌​រវាងឡាវ-កម្ពុជា។
នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៩ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ គណៈកម្មាធិការ​ផ្តល់​រង្វាន់​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ Graduate School of Dankook University កូរ៉េខាងត្បូង បាន​ផ្តល់​ថ្នាក់​បណ្ឌិត​សេដ្ឋកិច្ច Honoris Causa ជូន​សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាការ​ទទួលស្គាល់​នូវការ​ចូលរួម​ចំណែក​របស់​សម្តេច ក្នុងដំណើរ​ឆ្ពោះទៅរក​ការ ពង្រឹង​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តការ​រវាង​សាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ និង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

(ប្រភពពីគេហទំព័រ www.cnv.org.kh)

No comments:

Post a Comment