អក្កោធេន ជនេកោធំ គប្បីឈ្នះមនុស្សក្រោធ ដោយការមិនក្រោធ ។ បើចង់ចិត្តធ្ងន់ ត្រូវបន្ទន់ឥរិយា បើចង់សង្ហា ត្រូវឧស្សា​​​​​​​​​​​​​​​​ហ៍​​ រៀនសូត្រ ។

Wednesday 15 August 2012

លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ

លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​គឺជា​ចលនា​សង្គម​នយោបាយ​មួយ (Sociopolitical) ដែល​បដិសន្ធិ​ឡើង​នៅក្នុង​ភាព​មាន​ឋានៈ​ស្មើគ្នា (Classless) និង

​ភាពជា​ពលរដ្ឋ​នៃ​សង្គម​ដែលមាន​រចនាសម្ព័ន្ធ​(Stateless Society Structured) ហើយ​នៅក្នុង​គោលការណ៍​ទាំងនេះ​លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​គឺជា​សង្គម​ដែល​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​សមូហភាព ដែល​មានន័យថា ផលិតផល​នៃ​សង្គម គឺជា​ផលិតផល​សមូហភាព ។ គោលការណ៍​សេរី​ដែល​គេ​ទទួលយកបាន​សម្រាប់​អនុវត្តន៍​នូវ​គោលនយោបាយ​ក​ម្មុនិ​ស្ដ​ហើយនឹង​

ការបញ្ចប់​នៅក្នុង​ការងារ​ដ៏​ថោកទាប​របស់​វណ្ណៈ​ពលករ (wage labor) ហើយ​និង​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ឯកជន​(private property)​ក្នុង​គោលការណ៍​ផលិតកម្ម​រួម និង​អ​ចនទ្រ​ព្យ​របស់​រដ្ឋ ។

នៅ ក្នុង​ទ្រឹស្ដី​ម៉ាក្ស​និយម​(Marxist theory) កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ គឺជា​យុទ្ធសាស្ដ្រ​យ៉ាង​ពិសេស​មួយ​នៃ​ប្រវត្តិសាស្ដ្រ​ការអភិវឌ្ឍន៍ ដែល មិនអាច​ចៀស​ផុតពី​ការអភិវឌ្ឍន៍​នៃ​កម្លាំងផលិតកម្ម​(productive forces)​ដែល​ការដឹកនាំ​ដោយ​ការ​សម្បូរហូរហៀរ​នៃ​ទ្រព្យសម្បត្តិ ។ ការ​ផ្គត់​ផ្គង និង​តំរូវការ​ក្នុង​សង្វាក់​ផលិតកម្ម​(distribution based on need) និង​ការទំនាក់ទំនង​ក្នុងសង្គម​ដែល​ពឹង​ផ្អែកលើ​ភាពសេរី​នៃ​អន្ដរ​កម្ម​បុគ្គល​(freely associated individuals) ។ ជាការ​ពិត និយមន័យ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​មានការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​គ្នា ជាមួយ​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម (Socialism) ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ​ទ្រឹស្ដី​ម៉ាក្ស​(Marxist theory) មាន​ទំរង់​ជា​លិ​ទ្ធិ​សង្គមនិយម ដែល​វា​គ្រាន់តែ​ជា​ដំណាក់កាល​មួយ​ដែល​ឆ្លងកាត់​ឆ្ពោះទៅកាន់​មាគ៌ា​នៃ​លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​តែប៉ុណ្ណោះ ។ ពួក​អ្នក​លេនីន​និយម​(Leninists)​ដែល​បាន​ត្រួតពិនិត្យ​មើល​លើ​ទ្រឹស្ដី​នេះ​ដោយ​ការចង្អុលបង្ហាញ​ឲ្យ​យោបល់​នៃ​គណៈបក្ស​អ្នក​ប្រយុទ្ធ (Vanguard party) ដើម្បី​ដឹកនាំ​ពួក​អ្នក​ពល​ជីព​បដិវត្តន៍ និង​ប្រកាន់​ភ្ជាប់​នូវ​នយោបាយ​ខ្លាំងក្លា​បន្ទាប់ពី​ការធ្វើ​បដិវត្តន៍ ។ ក្នុងនាម​ជា​ពួក​ទាសករ និង​ដោយ​ការគិត​ស្មាន​ទុក​ជាមួយនិង​ការចូល​រួបរួម​ពួកកម្មករ​(with workers participation) ក្នុងការ​ឆ្លង​នូវ​អន្ដរកាល​មួយ​ដំណាក់​របស់​ពួក​មូលធននិយម និង សង្គមនិយម ។​
​ពួក​អ្នក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​និយម គឺ​ដូចជា​ពួក​អ្នក​ប្រឹក្សា ពួក​អ្នក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​(council communist)​និង ពួក​ក្រៅ​លិ​ទ្ធិ​ម៉ាក្ស​និយម ។ ពួក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​សេរីនិយម​(libertarian communists)​និង​ពួក​អនាធិបតេយ្យ​កុម្មុយនីស្ដនិយម​(anarcho-communists) ដែល​ដូចគ្នា​មួយចំនួន​និង ពួក​ម៉ាក្ស​និង​លេនីន​និយម​(Marxist-Leninist )​ដែលមាន​ការធ្វេសប្រហែស កាន់តែ​កើនឡើង​ជា​លំដាប់​នៃ​មូលដ្ឋានគ្រឹះ​ការគ្រប់គ្រង​របស់​ឡេ​នី​ន​និយម ។ មានគំនិត​ប្រឆាំង​មួយ​នៃ​គណបក្ស​អ្នក​ប្រយុទ្ធ (Vanguard party) និង​ជា​ដំណាក់​ការ​នៃ​អន្ដ​រកម្ម​មួយ និង​ការជួយ​ទំនុកបំរុង​នូវ​ការបង្កើត​លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​ឲ្យ​បាន​ពេញលេញ​ដោយ​ត្រូវ​ចាប់ផ្ដើម​ភ្លាមៗ​មួយ​រំពេច ទៅលើ​ការលុបបំបាត់ចោល​នៃ​វណ្ណៈ​មូលធននិយម ។​
​នេះ​គឺជា​ការរៀបចំ​ដ៏​ធំ​ទូលាយ​មួយ​នៃ​ទ្រឹស្ដី ទាំងអស់​ដែល​ស្ថិតនៅក្នុង​ចំណោម​ពួក​អ្នក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​ពិសេសៗ​ទាំងនោះ ក្នុងការ​ណែនាំ​អំពី​របៀប​នៃ​ការកសាង​បង្កើត​នូវ ប្រភេទ​ស្ថាប័ន​ដែល​អាច​ត្រូវ​ជំនួស និង​បញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រឿងយន្ដ​ផ្សេងៗ (​ដូចជា​ការបរិច្ចាក​អាហារ​, ការអប់រំ​,​និង​មន្ទីរពេទ្យ​) ដូចដែល​ពួកគេ​រស់នៅ​ក្រោម​របៀប​របប​ពួក​អ្នក​មូលធននិយម ឬក៏​សូម្បីតែ​ការធ្វើ​នូវ​អ្វី​ទាំងអស់នោះ ។ មាន​អ្នកខ្លះ​ក្នុងចំណោម​ពួក​អ្នក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​មាន​គំរោង​ពិសេស​មួយ​ចំៗ សម្រាប់​បែបផែន​នៃ​ពួក​គណៈ​ត្រួតពិនិត្យ​ដែល​និង​ជំនួស ថ្មី​មួយទៀត ។ ខណៈដែល​មានការ​តែងតាំង​មានការ​ផ្ដល់នូវ​គុណសម្បត្តិ ដែល​ពួក​គណៈ​ត្រួតពិនិត្យ​ទាំងអស់នេះ​ធ្វើ​វិមជ្ឈការ​(decentralised) និង​ពួកកម្មករ​ផ្ទាល់ខ្លួន​(worker owned) ហើយ​ដែល​គ្រាន់តែ​ពួកគេ​ថ្មីៗ គឺ​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​ចលនា​អ្នក​សកម្ម​និយម​ដោយ​ខ្លួន​ពួកគេ​ផ្ទាល់​។ មិនមាន​អ្វី ដែល​ជាក់ស្ដែង​ទេ​លើ​ការបង្កើត​នៃ​ផែនការ​កាត់បន្ថយ​ប​ដិ​វត្ដ​ន៍​ទាំងអស់នោះ ។ ជំនួស​ដោយ​ការទាមទារ​ដែល ពួកគេ​ជឿជាក់​យ៉ាង​សាមញ្ញ​ថា​ពិភព​នៃ​ពួកកម្មករ​ហើយនឹង​អ្នកក្រីក្រ និង​ត្រូវ​បា​គិតគូរ​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​ទៅលើ​វិធី​នៃ​ការធ្វើការ​បរិច្ចាក និង​បង្កើតឡើង​នូវ​ផលិតផល​យ៉ាង​ទូលាយ និង​ការសម្របសម្រួល​ផងដែរ ហើយដោយ​វា​ភាព​ពេញលេញ​សំរាប់​ពួកគេ​ផ្ទាល់ ដោយ​គ្មាន​តំរូវការ​រចនាសម្ព័ន្ធ​អ្វី​ទេ «​ការជំនួស​» សំរាប់​ពួក​អ្នក​មូលធននិយម​ដែល​ពឹង​ផ្អែកលើ​រដ្ឋ​(state-based)​ត្រួតពិនិត្យ ។​
​នៅក្នុង​ការនិយាយ​ពាក្យ​ទាំងអស់នេះ នៃ​ពួក​អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ​ខាង​នយោបាយ​សំដៅ​ទៅលើ​ដូចជា «​ផ្នែក​នយោបាយ​ទន់​ទោរ​ជ្រុល​» ហើយ​លិ​ទ្ធិ​កុ​ម្មុនិ​ស្ដ គឺជា​រឿយៗ​ត្រូវបាន​ប្រើ​លើ​គោលការណ៍​នៃ​រដ្ឋ​ដោយ​បក្ស​កុម្មុយនីស្ដ​(communist parties) ដែលជា​ការធ្វេសប្រហែស​មួយ​នៃ​ការអនុវត្ត​លើ​ចំណុះ​ជាក់ស្ដែង​នៃ​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​(economic system) ពួកគេ​ប្រហែលជា​ត្រូវមាន​ការទទួលខុសត្រូវ​លើសពីនេះ ។ ឧទាហរណ៍​នេះ​គឺ​រួមបញ្ចូល និង​គោលនយោបាយ​នៃ​ពួក​សារ​ធា​រណៈ​រដ្ឋ​សង្គមនិយម​វៀតណាម​(Socialist Republic of Vietnam) ដែលជា​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​រួម​ប​ញ្ជូ​ល​បង្កើតជា​សាជីវកម្ម​«doi moi» ។ សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​(People’s of Vietnam)​ដែលជា​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច រួម​ប​ញ្ជូ​ល​បង្កើតជា​សាជីវកម្ម «​អ្នក​សង្គមនិយម​ផ្នែក​ទីផ្សារ​សេដ្ឋកិច្ច​» «Socialist market economy» ។ និង​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​ពួក​សហភាពសូវៀត (Soviet Union) ដែលជា​អ្នក​បាន​ពណ៌​នាពី​មូលធននិយម​នៃ​រដ្ឋ (State socialist ) ដោយមាន​ពួក​អ្នក​ក​ម្មុយ​និ​ស្ដ​មួយចំនួន ដែល​រឹតតែ​ប្រឆាំង​លើ​គោលជំហរ​ស្ដា​លីន​និយម​នា​សម័យ​សូ​វៀត ដែល​វា​ជាការ​រីកចំរើន​លើ​កម្មវិធី​អប់រំ​នៃ​សតវត្សរ៍​ទី​២០ នេះ (e.g ពួក​អ្នក​ម៉ៅ​និយម (Maoists), ពួក​ជន​និយម​លិ​ទ្ធិ​បដិវត្តន៍​(Trotskyists) និង​ពួក​អ្នក​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ដ​សេរី (libertarian communists) ) និង​សូម្បី​តែមួយ​ចំណុច​ដោយ​លោក Vladimir Lenin ផ្ទាល់ខ្លួន​របស់គាត់ ៕

No comments:

Post a Comment