អក្កោធេន ជនេកោធំ គប្បីឈ្នះមនុស្សក្រោធ ដោយការមិនក្រោធ ។ បើចង់ចិត្តធ្ងន់ ត្រូវបន្ទន់ឥរិយា បើចង់សង្ហា ត្រូវឧស្សា​​​​​​​​​​​​​​​​ហ៍​​ រៀនសូត្រ ។

Saturday 28 July 2012

តើ​ ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ជា​នរណា​?

ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​ថា​ជា​បង​ ​ធំ​ទី​១ ក្នុង​ចំណោម​មេ​ដឹកនាំ​ខ្មែរ​ក្រ​ហ​ម​។​ ​សូ​ម្បី​តែ​ពេល​នេះ​ ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​បាន​ស្លាប់​ ​បាត់​ទៅ​ហើយ​ក្ដី​ ​ក៏​ឈ្មោះ​ ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​នៅ​តែ​ផ្សារ​ភ្ជាប់​នឹង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ជា​និច្ច​ ​។ បើ​កាល​ណា​គេ​និយាយ​អំពី​ខ្មែរ​ ​ក្រហម​ ​មនុស្ស​ដែល​គេ​នឹក​ឃើញ​មុន​ ​គេ​ ​គឺ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​។ ប្រជា​ជន​កម្ពុ​ជា​ទូទៅ​ ​តែង​តែ​ហៅ​របប​កម្ពុ​ជា​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ថា​ជា​ ​“របប​ប៉ុ​ល​ពត​”ទៀត​ផ​ង​។​ ​តើ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ជា​នរណា​?

ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​គឺ​ជា​លេខា​បក្ស​កុ​ម្មុ​យ​និ​ស្ដ​ ​កម្ពុ​ជា​ ​ដែល​ជា​តំណែង​ខ្ពស់​បំផុត​នៅ​ ​ក្នុង​បក្ស​ ​និង​ជា​នាយក​រដ្ឋ​ម​ន្ដ្រី​នៃ​របប​ ​កម្ពុ​ជា​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ដែល​គេ​ស្គាល់​ ​ថា​ជា​ ​“របប​ខ្មែរ​ក្រហម​” ឬ​ ​“របប​ប៉ុ​ល​ ​ពត​”។ ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​គឺ​ជា​មនុស្ស​ដ៏​អាថ៌​ ​កំបាំង​ម្នាក់​ ​ដែល​ចំណាយ​ពេល​ភាគ​ ​ច្រើន​នៃ​ជីវិត​របស់​គាត់​រស់​ក្នុង​ការ​ ​លាក់​កំបាំង​ ​។ សូ​ម្បី​តែ​ឈ្មោះ​និង​ថ្ងៃ​ខែ​ ​ឆ្នាំ​កំណើត​ពិត​ក៏​ ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​បាន​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ ​ដែ​រ​។​ ​

ប៉ុ​ល​ព​ត​តាម​ពិត​មាន​ឈ្មោះ​ ​ដើម​ ​ថា​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​កើត​នៅ​ភូមិ​ព្រែក​ស្បូវ​ ​ក្នុង​ខេ​ត្ដ​កំពង់​ធំ​។​ ​គេ​ដឹង​ថា​ ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ស្លាប់​ ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​មេ​សា​ ​ឆ្នាំ​១៩៩៨។ ក៏​ប៉ុន្ដែ​ ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ណា​ ​ខែ​ណា​ ​ឆ្នាំ​ណា​ ​នៅ​តែ​ជា​បញ្ហា​មិន​ច្បាស់លាស់​ ​ដដែល​ ​។ យោង​តាម​វិទ្យុ​ជាតិ​កម្ពុ​ជា​ ​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ដែល​បាន​ផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ​ ​១៩៧៧ ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​កើត​នៅ​ឆ្នាំ​១៩២៥។ ក៏​ប៉ុន្ដែ​ យោង​តាម​ឯក​សារ​ជា​ច្រើន​ ​ដែល​អាណា​ព្យាបាល​បារាំង​បាន​តម្កល់​ ​ទុក​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៥០ ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ឬ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​កើត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​ឧស​ភា​ ​ឆ្នាំ​១៩២៨។ ឯ​ប៉ុ​ល​ ​ពត​ ​ខ្លួន​ឯង​បាន​អះអាង​ ​ថ្ងៃ​ខែ​ឆ្នាំ​ ​កំណើត​ពិត​របស់​គាត់​ ​គឺ​ខែ​មក​រា​ ​ឆ្នាំ​ ​១៩២៥។ ប៉ុន្ដែ​ បាន​បន្ថយ​អាយុ​៣ឆ្នាំ​ ​ដោយ​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី​ជាតិ​ថា​កើត​នៅ​ឆ្នាំ​ ​១៩២៨វិញ​ ​។

សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​កើត​ក្នុង​គ្រួសារ​ត្រកូល​ ​កសិករ​ស្ដុក​ស្ដម្ភ​មួយ​នៅ​ខេ​ត្ដ​កំពង់​ធំ​ ​។ ឪពុក​របស់​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ឈ្មោះ​ ​ប៉ែន​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ម្ដាយ​ឈ្មោះ​ ​សុក​ ​ណែម​ ​។ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​មាន​បង​ប្អូន​ទាំង​ ​អស់​៩នាក់​ ​ក្នុង​នោះ​ប្រុស​៧នាក់​ ​និង​ស្រី​២នា​ក់​។​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​គឺ​ជា​កូន​ទី​៨។

យោង​តាម​លោក​ ​David​ ​Chandler​ ​គ្រួសារ​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​មាន​ទំនាក់​ ​ទំនង​យ៉ាង​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​ព្រះ​បរម​រាជ​ ​វាំង​ ​។ នៅ​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩២០ បង​ ​ស្រី​ជីដូនមួយ​ម្នាក់​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ឈ្មោះ​ ​មាឃ​ ​គឺ​ជា​អ្នក​រាំ​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​ ​ប្រចាំ​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​ ​។

ក្រោយ​មក​ ​មាឃ​ក៏​បាន​ក្លាយ​ជា​ស្នំ​ ​ឯក​របស់​ព្រះ​អង្គ​ ​ម្ចាស់​ស៊ី​សុវត្ថិ​ ​មុនី​វង្ស​ ​ហើយ​ទទួល​បាន​តំណែង​ជា​ឃុន​ព្រះ​ម្នាង​ ​ដែល​មាន​ ​អំណាច​ត្រួត​លើ​ស្រី​ទាំង​អស់​ ​នៅ​ក្នុង​វាំ​ង​។​ ​

បង​ប្រុស​ច្បង​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ឈ្មោះ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​សួង​ ​ក៏​ជា​បុគ្គលិក​ម្នាក់​ ​បម្រើ​ការ​នៅ​ក្នុង​ការិយាល័យ​ពិធី​ការ​នៃ​ ​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​ដែរ​ ​។ មិន​យូរ​ប៉ុន្មាន​ ​ក្រោយ​មក​ ​ប្អូន​ស្រី​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ឈ្មោះ​ ​សា​រឿ​ន​ ​ក៏​បាន​ចូល​មក​បម្រើ​ការ​ ​ក្នុង​ក្រុម​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​ ​ហើយ​បាន​ ​ក្លាយ​ជា​ស្នំ​ឯក​របស់​ព្រះបាទ​ ​ស៊ី​សុវត្ថិ​ ​មុនី​វង្ស​ ​ដូច​ ​មាឃ​ ​ដែ​រ​។​ ​

នៅ​ឆ្នាំ​១៩៣៤ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ដែល​ ​កាល​នោះ​មាន​អាយុ​៦ឆ្នាំ​ ​(បើ​គិត​តាម​ ​ថ្ងៃ​ខែ​ឆ្នាំ​កំណើត​ដែល​បាន​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី​ ​ជាតិ​) និង​បង​ប្រុស​ម្នាក់​ទៀត​ ​ឈ្មោះ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ឆាយ​ ​ត្រូវ​បាន​គ្រួសារ​បញ្ជូន​ពី​ ​កំពង់​ធំ​ឱ្យ​មក​រស់​នៅ​ភ្នំពេញ​ជាមួយ​ ​មាឃ​ ​និង​ ​សួង​ ​ដែល​ជា​ប​ង​។​ ​មិន​យូរ​ ​ប៉ុន្មាន​ក្រោយ​ពី​មក​ដល់​ភ្នំពេញ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ក៏​បាន​ទៅ​បួស​រៀន​ធម៌​ ​និង​ភាសា​ខ្មែរ​ ​នៅ​វ​ត្ដ​បទុម​វ​តី​ ​ដែល​ស្ថិត​នៅ​ជាប់​នឹង​ ​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​ ​។ គួរ​បញ្ជាក់​ថា​ ​នៅ​ ​ពេល​នោះ​ ​ប្រទេស​កម្ពុ​ជា​កំពុង​ស្ថិត​ ​ក្រោម​អាណា​ព្យាបាល​បារាំង​ ​ហើយ​នៅ​ ​តាម​សាលា​រៀន​របស់​រដ្ឋ​ ​គេ​តម្រូវ​ឱ្យ​ រៀន​ជា​ភាសា​បា​រាំ​ង​។​ ​

នៅ​ក្នុង​បទ​សម្ភាស​ន៍​ជាមួយ​អ្នក​ ​កាសែត​បរទេស​ ​ពេល​កំពុង​កាន់​តំណែង​ ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​ម​ន្ដ្រី​ ប៉ុ​ល​ ​ព​ត​បាន​រៀបរាប់​ ​យ៉ាង​ដូច​នេះ​ថា​ ​“ខ្ញុំ​ជា​កូន​ចៅ​របស់​ ​កសិករ​ម្នាក់​ ​។ ពី​តូច​ធ្លាប់​រួម​រស់​ធ្វើ​ស្រែ​ ​ចម្ការ​ជាមួយ​ឪពុក​ម្ដា​យ​។​ ​ហើយ​ក្រោយ​ ​មក​ ​មក​នៅ​វ​ត្ដ​ជា​ទំនៀម​ទម្លាប់​ ​ដើម្បី​ ​រៀន​សូត្រ​អក្សរ​”។

ក្រោយ​ពី​បាន​បួស​អស់​ប៉ុន្មាន​ខែ​មក​ ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៣៦ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ក៏​បាន​ចូល​ ​រៀន​នៅ​សាលា​បឋម​សិក្សា​កា​តូ​លិ​ក​ ​មួយ​នៅ​ជិត​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំ​ង​។​ ​សិស្ស​ ​នៅ​សាលា​នោះ​ច្រើន​តែ​ជា​កូន​ម​ន្ដ្រី​ រាជ​ការ​ឬ​អ្នក​មាន​ឋា​នៈ​ធំ​ដុំ​ ​ហើយ​ថ្លៃ​ ​សាលា​នោះ​ទៀត​សោត​ ​ក៏​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ ​ដែ​រ​។​ ​

នៅ​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នោះ​ ​មាន​ព្រឹត្ដិ​ ការណ៍​មួយ​ចំនួន​បាន​កើត​ឡើង​ដែល​ ​អាច​ជះ​ឥទ្ធិ​ពល​ដល់​គំនិត​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ជា​ពិសេស​គំនិត​បែប​ជាតិ​និ​យ​ម​។​

ទី​មួយ​ ​នៅ​ពេល​ដែល​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ទើប​តែ​បាន​ចូល​រៀន​នៅ​សាលា​បឋម​ ​សិក្សា​ ​សឺ​ង​ ​ង៉ុ​កថា​ញ់​, ស៊ឹ​ម​ ​វ៉ា​ ​និង​ ​ប៉ាច​ ​ឈឿ​ន​ ​ដែល​ធ្វើ​ការ​នៅ​វិទ្យា​ស្ថាន​ពុទ្ធ​ ​សាសន​បណ្ឌិត្យ​ក្នុង​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ​បាន​ទទួល​ ​ការ​អនុញ្ញាត​ពី​អាជ្ញា​ធ​របា​រាំង​ឱ្យ​បោះ​ ​ផ្សាយ​កាសែត​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​មួយ​ឈ្មោះ​ ​“នគរ​វ​ត្ដ​” ដែល​ជា​កាសែត​ភាសា​ខ្មែរ​ ​លើក​ដំបូង​បង្អស់​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុ​ជា​។​ ​កាសែត​ ​នគរ​វ​ត្ដ​ ​មាន​ចុះ​ផ្សាយ​នូវ​ ​អត្ថ​បទ​វិចារណកថា​ជា​ច្រើន​ដែល​បង្ហាញ​ ​ពី​គំនិត​ជាតិ​និយម​ ​។ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ដែល​ ​រស់​នៅ​ជាមួយ​បង​ ​ប្រហែល​ជា​បាន​អាន​ ​កាសែត​នេះ​ជា​ប្រចាំ​ ​ពីព្រោះ​ថា​ ​បើ​ ​យោង​តាម​លោក​ ​David​ ​Chandler​ ​មាឃ​ ​និង​ ​សួង​ ​ដែល​ត្រូវ​ជា​បង​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ជាវ​កាសែត​ ​នគរ​វ​ត្ដ​ ​មក​អាន​ជា​ប្រចាំ​។​ ​

ព្រឹត្ដិ​ការណ៍​សំខាន់​មួយ​ទៀត​ ​គឺ​នៅ​ ​ពេល​ដែល​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​រៀន​ជិត​ចប់​ ​បឋម​សិក្សា​ ​នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៤០ និង​ ​ឆ្នាំ​១៩៤១ បារាំង​ដែល​ច្បាំង​ចាញ់​អា​ល្លឺ​ ម៉​ង់​នៅ​ក្នុង​ស​ង្គ្រា​ម​លោក​លើក​ទី​ពីរ​ ​ក៏​បាន​យល់​ព្រម​ឱ្យ​ថៃ​កាត់​យក​ទឹក​ដី​ខេ​ត្ដ​បាត់​ដំបង​និង​សៀមរាប​របស់​ខ្មែរ​ទៅ​ ​គ្រប់គ្រង​ ​ដែល​ជា​ហេតុ​បណ្ដាល​ឱ្យ​ប្រជា​ ​ជន​កម្ពុ​ជា​មាន​កំហឹង​យ៉ាង​ខ្លាំ​ង​។​ ​សូ​ម្បី​ តែ​ព្រះបាទ​ ​មុនី​វង្ស​ ​ក៏​ខ្ញាល់​នឹង​ការ​បាត់​ ​បង់​ទឹក​ដី​នេះ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដែរ​ ​រហូត​សម្រេច​ ​ព្រះ​ទ័​យ​ចាក​ចេញ​ពី​ព្រះ​បរម​រាជ​វាំង​ទៅ​គង់នៅ​ខេ​ត្ដ​កំពង់​ឆ្នាំង​ ​ហើយ​បដិសេធ​ ​ឈប់​និយាយ​ភាសា​បារាំង​រហូត​ដល់​ព្រះ​អង្គ​ចូល​ទិវង្គត​ ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤១។

ទំនងជា​ហេតុ​ការណ៍​ទាំង​ពីរ​នេះ​ហើយ​ ​ដែល​បាន​ជះ​ឥទ្ធិ​ពល​ដល់​គំនិត​របស់​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ដែល​នៅ​ជា​កុមារ​នៅ​ឡើយ​ ​ឱ្យ​មាន​គំនិត​ស្អប់​បរទេស​ ​និង​មាន​គំនិត​ ​ជាតិ​និ​យ​ម​។​ ​

នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤២ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ជាប់​ ​ឈ្មោះ​ក្នុង​ចំណោម​សិស្ស​២០នាក់​ ​ដែល​ ​ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​ឱ្យ​ទៅ​រៀន​នៅ​អនុ​ ​វិទ្យា​ល័​យ​មួយ​ឈ្មោះ​ ​“អនុ​វិទ្យា​ល័​យ​ ​ព្រះ​សីហ​នុ​” ដែល​បារាំង​ទើប​នឹង​បង្កើត​ ​នៅ​ខេ​ត្ដ​កំពង់​ចាម​ ​។

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​ ​២០ ក​ក្ក​ដា​ ​ឆ្នាំ​១៩៤២ នៅ​ ​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ​បាតុកម្ម​ដ៏​ធំ​មួយ​ត្រូវ​បាន​ ​រៀបចំ​ឡើង​ប្រឆាំង​នឹង​បា​រាំ​ង​។​ ​បាតុកម្ម​ ​នេះ​កើត​ឡើង​ក្រោយ​ពី​អាជ្ញា​ធ​របា​រាំង​ ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ព្រះ​សង្ឃ​ពីរ​អង្គ​ ​គឺ​ ​អា​ចា​រ្យ​ ​ហែម​ចៀ​វ​ ​និង​ ​នួន​ ​ឌួ​ង​ ​ដែល​បាន​ ​ទេសនា​ប្រឆាំង​នឹង​បា​រាំ​ង​។​ ​បាតុកម្ម​នេះ​ ​ត្រូវ​បាន​ដឹកនាំ​ដោយ​ ​សឺ​ន​ ​ង៉ុ​កថា​ញ់​ ​និង​ ​ប៉ាច​ ​ឈឿ​ន​ ​ហើយ​មាន​អ្នក​ចូល​រួម​រាប់​ ​ពាន់​នាក់​ ​ក្នុង​នោះ​មាន​ព្រះ​សង្ឃ​ប្រមាណ​ ​៥០០អង្គ​ផ​ង​។​ ​ដោយ​យើង​មិន​ដឹង​ច្បាស់​ ​អំពី​ថ្ងៃ​ដែល​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ចាក​ចេញ​ពី​ ​ភ្នំពេញ​ទៅ​កំពង់​ចាម​ ​យើង​មិន​អាច​ដឹង​ ​បាន​ទេ​ថា​ ​តើ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ចូល​រួម​ ​ក្នុង​បាតុកម្ម​នេះ​ដែរ​ឬ​អត់​?

នៅ​ឯ​អនុ​វិទ្យា​ល័​យ​ព្រះ​សីហ​នុ​ខេ​ត្ដ​ ​កំពង់​ចាម​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ជួប​ជាមួយ​ ​ហ៊ូ​ ​នឹម​, ហ៊ូ​ ​យន់​ ​និង​ ​ខៀវ​ ​សំ​ផ​ន​ ​ដែល​ ​រៀន​នៅ​ទី​នោះ​ដែ​រ​។​ ​អ្នក​ទាំង​នេះ​សុទ្ធ​ ​តែ​ជា​កូន​អ្នក​ចេះ​ដឹង​ ​ហើយ​សុទ្ធតែ​ជា​ ​អ្នក​រៀន​ពូកែ​ ​ដែល​ក្រោយ​មក​សុទ្ធតែ​ ​បាន​ក្លាយ​ជា​មេ​ដឹកនាំ​សំ​ខា​ន់ៗ​របស់​ ​ចលនា​ខ្មែរ​ក្រ​ហ​ម​។​ ​ក៏​ប៉ុន្ដែ​ មិ​ត្ដ​ភ​ក្ដិ​ជិត​ ​ស្និទ្ធ​បំផុត​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​នៅ​ពេល​ ​នោះ​ ​គឺ​ ​លន់​ ​ណុ​ន​ ​ប្អូន​ប្រុស​របស់​ ​លន់​ ​ន​ល់​។​ ​ប្រហែល​ជា​ដោយសារ​តែ​ទំនាក់​ ​ទំនង​មិ​ត្ដ​ភាព​ជាមួយ​មេ​ដឹកនាំ​ខ្មែរ​ក្រហម​ ​នេះ​ហើយ​ ​បាន​ជា​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ លន់​ ​ណុ​ន​ ​មិន​ព្រម​ចាក​ចេញ​ពី​ទី​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ​ប្រហែល​ជាម​ក​ពី​គិត​ថា​ ​ពួក​មេ​ដឹកនាំ​ ​ខ្មែរ​ក្រហម​អាច​យោគ​យល់​ដល់​មិ​ត្ដ​ ​ចា​ស់​។​ ​ក៏​ប៉ុន្ដែ​ លន់​ ​ណុ​ន​ ​ត្រូវ​បាន​ ​ទាហាន​ខ្មែរ​ក្រហម​សម្លាប់​ចោល​ភ្លា​មៗ​ ​ក្រោយ​ពី​ដណ្ដើម​កាន់​កាប់​ទី​ក្រុង​ភ្នំ​ពេ​ញ​។​

និយាយ​អំពី​អ​ត្ដ​ចរិត​របស់​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​វិញ​ ​បើ​យោង​តាម​សិស្ស​ដែល​រៀន​ ​ជាមួយ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​នៅ​អនុ​វិទ្យា​ល័​យ​ ​កំពង់​ចាម​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​គឺ​ជា​មនុស្ស​ ​សាមញ្ញ​ម្នាក់​ ​មិន​សូវ​និយាយ​ស្ដី​ច្រើន​ ​ចូល​ចិ​ត្ដ​លេង​បាល់​ទាត់​និង​បាល់​បោះ​។​ ​ជា​មនុស្ស​រួសរាយ​ ​និង​ចេះ​គួរ​សម​ ​ហើយ​ជា​មនុស្ស​មិន​បង្ហាញ​ពី​មហិច្ឆតា​ចង់​ធ្វើ​អ្វី​ឱ្យ​បាន​ធំ​ដុំ​នោះ​ទេ​។​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ខ្លួន​ឯង​ក៏​ធ្លាប់​បាន​អះអាង​ស្រ​ដៀង​គ្នា​នេះ​ដែ​រ​។​ ​

យោង​តាម​លោក​ ​David​ ​Chandler​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​រៀន​មិន​ពូកែ​នោះ​ទេ​ ​គឺ​រៀន​ ​បាន​ត្រឹម​តែ​ជាប់​មធ្យម​ភាគ​ប៉ុណ្ណោះ​ ​ហើយ​ពេល​ខ្លះ​មិន​បាន​ទាំង​ជាប់​មធ្យម​ ​ភាគ​ផង​ ​។

នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤៧ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​បញ្ចប់​ ​ការ​សិក្សា​នៅ​អនុ​វិទ្យា​ល័​យ​កំពង់​ចា​ម​។​ ​ផ្ទុយ​ពី​សិស្ស​រួម​សាលា​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា​ ​ខៀវ​ ​សំ​ផ​ន​ ​ជា​ដើម​ ​ដែល​បាន​ចូល​រៀន​ ​នៅ​វិទ្យា​ល័​យ​ស៊ី​សុវត្ថិ​ ​ដែល​ជា​វិទ្យា​ល័​យ​ ​ដ៏​ល្បី​ល្បាញ​នៅ​ភ្នំពេញ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ ​ទៅ​ចូល​រៀន​នៅ​សាលា​បច្ចេកទេស​មួយ​ ​នៅ​ក្នុង​ខណ្ឌ​ឫស្សី​កែវ​ ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ ​ដោយ​ ​យក​ជំនាញ​ខាង​ជាង​ដែ​ក​។​ ​បើ​តាម​ ​លោក​ ​David​ ​Chandler​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ទៅ​រៀន​នៅ​សាលា​បច្ចេកទេស​នេះ​ ​មិន​ ​មែន​ដោយសារ​តែ​គាត់​ស្រឡាញ់​ចូល​ ​ចិ​ត្ដ​មុខ​ជំនាញ​នេះ​ទេ​ ​ប៉ុន្ដែ​មក​ពី​គាត់​ ​ប្រឡង​ចូល​វិទ្យា​ល័​យ​ស៊ី​សុវត្ថិ​បាន​ជា​ប់​។​

ទោះជា​មិន​បាន​ចូល​រៀន​នៅ​វិទ្យា​ ​ល័​យ​ស៊ី​សុវត្ថិ​ក៏​ពិត​មែន​ ​តែ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ក្លាយ​ជា​មិ​ត្ដ​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​នឹង​សិស្ស​ ​ម្នាក់​មក​ពី​វិទ្យា​ល័​យ​ ​ស៊ី​សុវត្ថិ​ ​គឺ​ ​អៀង​ ​សា​រី​។​ ​យោង​តាម​លោក​កេង​ ​វណ្ណ​សាក់​ ​ដែល​ជាម​ន្ដ្រី​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​និង​ ​អៀង​ ​សារី​ ​បាន​ចូល​រួម​យ៉ាង​សកម្ម​ជួយ​គណ​បក្ស​ ​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ក្នុង​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ ​ជាតិ​ឆ្នាំ​១៩៤៧។ នៅ​ពេល​នោះ​ ​គណ​បក្ស​ ​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ដែល​មាន​អ្នក​អង្គ​ម្ចាស់​ ​ស៊ី​សុវត្ថិ​ ​យុ​ត្ដិ​វង្ស​ ​ជា​ប្រធាន​ ​បាន​ទទួល​ ​ជ័យ​ជំ​នះ​យ៉ាង​លើស​លប់​ ​ដោយ​ដណ្ដើម​ ​បាន​៦០អាស​នៈ​ ​ក្នុង​ចំណោម​អាស​នៈ​ ​សរុប​ទាំង​៧៥នៅ​រដ្ឋ​ស​ភា​។​ ​

នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤៩ សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ទទួល​ ​អា​ហា​រូប​ករ​ណ៍​ ​ដើម្បី​ទៅ​ប​ន្ដ​ការ​សិក្សា​ ​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​ ​ផ្នែក​អេ​ឡិច​ត្រូ​និ​ក​។​ ​សំណួរ​សួរ​ថា​ ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ដែល​រៀន​មិន​សូវ​ពូកែ​ផ​ង​។​ ​តែ​បែរ​ជា​ ​ទទួល​បាន​អា​ហា​រូប​ករ​ណ៍​ទៅ​រៀន​នៅ​ ​ប្រទេស​បារាំង​បែប​នេះ​? នេះ​ប្រហែល​ ​ជាម​ក​ពី​ហេតុ​ផល​សំខាន់​ពីរ៖

ទី​មួយ​៖ នៅ​ពេល​នោះ​ ​ក្រសួង​អប់រំ​ ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​គណ​បក្ស​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ដែល​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ ​កាល​ពី​ ​ឆ្នាំ​១៩៤៧ ។ ប្រហែល​ជា​ដោយសារ​តែ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ជួយ​ឃោសនា​បោះ​ ​ឆ្នោត​ឱ្យ​គណ​បក្ស​ប្រជា​ធិ​ប​តេ​យ្យ​ ​ទើប​​រដ្ឋ​ម​ន្ដ្រី​ក្រសួង​អប់រំ​ផ្ដល់​អា​ហា​រូប​ករ​ណ៍​ឱ្យ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ទៅ​រៀន​នៅ​បា​រាំ​ង​។​ ​

ទី​២៖ នៅ​ពេល​នោះ​ ​មិន​សូវ​មាន​ ​កូន​ខ្មែរ​ណា​មាន​ជំនាញ​ខាង​អេ​ឡិច​ត្រូនិ​ក​ទេ​ ​។ ប្រហែល​ជាម​ក​ពី​ហេតុ​នេះ​ ​ហើយ​បាន​ជា​ក្រសួង​អប់រំ​បញ្ជូន​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​ដែល​រៀន​នៅ​សាលា​បច្ចេកទេស​ស្រាប់​ ​ឱ្យ​ទៅ​ប​ន្ដ​ការ​សិក្សា​ផ្នែក​បច្ចេកទេស​ ​អេ​ឡិច​ត្រូ​និក​ ​នៅ​ប្រទេស​បា​រាំ​ង​។​ ​

ទោះជា​ក្នុង​ហេតុ​ផល​ណា​មួយ​ក៏​ដោយ​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​កា្ល​យ​ជា​សិស្ស​មួយ​រូប​ ​ក្នុង​ចំណោម​សិស្ស​ពូកែ​ទាំង​២១រូប​ ​ដែល​ត្រូវ​បាន​រ​ដ្ឋា​ភិ​បា​ល​បញ្ជូន​ទៅ​រៀន​​នៅ​ប្រទេស​បារាំង​ ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤៩។ នៅ​ ​ប្រទេស​បារាំង​នោះ​ហើយ​ដែល​ ​សា​ឡុ​ត​ ​ស​ ​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ជន​កុ​ម្មុ​យ​និ​ស្ដ៕

 

No comments:

Post a Comment